Buprenorfina w leczeniu bólu przewlekłego – przegląd aktualnych doniesień

Buprenorfina to silny lek opioidowy, stosowany coraz szerzej w leczeniu bólu przewlekłego, zarówno nowotworowego, jak i niezwiązanego z nowotworem. Celem niniejszego opracowania jest dokonanie krytycznego przeglądu dostępnych danych eksperymentalnych oraz klinicznych, aby w możliwie obiektywny sposób przedstawić szczególne właściwości farmakokinetyczne i farmakodynamiczne leku oraz odnieść się do dowodów na kliniczną skuteczność i bezpieczeństwo stosowania. Omówiono szczegółowo stosowanie buprenorfiny z innymi opioidami, aspekt rotacji opioidów na buprenorfinę, profil bezpieczeństwa oraz zastosowanie w bólu przewlekłym. Zwrócono uwagę na korzystną farmakokinetykę leku, pozwalającą na stosowanie go w formie plastrów, szczególnie u osób starszych, z zaburzeniami czynności wątroby lub nerek. Odniesiono się do opublikowanych wytycznych oraz stanowisk ze wskazaniem aktualnych tendencji związanych ze stosowaniem buprenorfiny u pacjentów u schyłku życia. Na podstawie zebranych danych można stwierdzić, że korzystne właściwości farmakokinetyczne i farmakodynamiczne, w połączeniu z wygodą stosowania, w często preferowanej przez chorych formie plastrów, czyni buprenorfinę cennym elementem strategii leczenia bólu u pacjentów objętych opieką paliatywną.

Buprenorphine is a strong opioid that is used more and more widely in cancer and non-cancer pain treatment. The aim of this paper is the critical review of the experimental and clinical data as to possibly in objective way present specific pharmacokinetic and pharmacodynamic features of the medicine as well as to refer to the evidence of clinical effectiveness and safety. It has been discussed in details concomitant usage of buprenorphine with other opioids, opioid rotation to buprenorphine, safety profile and usage in persistent pain. The attention has been paid on favorable pharmacokinetics of the drug that allows for transdermal application, especially in elderly patients, with hepatic or renal impairment. The released guidelines and statements have been referred to and the current tendencies on buprenorphine therapy in end-stage patients have been detailed. Based on the collected data, it may be set that favorable pharmacokinetic and pharmacodynamic features, together with the comfortable application of patches, often preferred by the ill, make buprenorphine a valuable element of the strategy of pain management in palliative-care patients.