Cardiac computed tomography. Clinical usefulness of calcium scoring and coronary computed tomography angiography

Wstęp

Oznaczanie indeksu zwapnień (ang. calcium scoring – CaS) oraz nieinwazyjna ocena tętnic wieńcowych metodą tomografii komputerowej (ang. computed tomography – CT) to jeden z „gorących tematów” w diagnostyce kardiologicznej. Coraz lepsze możliwości techniczne oraz rosnąca liczba publikacji dotyczących tej tematyki zachęcają do wykorzystania tej metody u coraz szerszej grupy pacjentów. Wykonywanie badań poza uznanymi wskazaniami rodzi jednak wątpliwości (najczęściej uzasadnione) dotyczące właściwej interpretacji klinicznej wyniku. Poniżej przedstawiamy podstawowe informacje na temat praktycznych zastosowań obu tych metod.

Indeks zwapnień tętnic wieńcowych

Zwapnienia w ścianach tętnic wieńcowych nie występują w naczyniach zdrowych. Pojawienie się zwapnień świadczy o rozwoju procesu miażdżycowego. Niewielka ilość zwapnień może się pojawiać, szczególnie u mężczyzn, już w 2., 3. dekadzie życia i najczęściej nie jest związana z występowaniem objawów sugerujących chorobę wieńcową. Miażdżyca naczyń wieńcowych w początkowych etapach rozwoju nie powoduje angiograficznie istotnych zwężeń. Często pierwsze lata rozwoju choroby wieńcowej przebiegają bezobjawowo (tzw. przedkliniczny okres miażdżycy), co powoduje, że osoby z już rozpoczętym procesem miażdżycowym nie są diagnozowane w kierunku choroby wieńcowej. Wiadomo również, że ilość zwapnień w naczyniach wieńcowych świadczy o stopniu zaawansowania zmian miażdżycowych, nie koreluje jednak w sposób jednoznaczny z obecnością istotnego hemodynamicznie zwężenia.

Technika wykonania i interpretacja wyniku

Indeks zwapnień oznaczany jest rutynowo od wielu lat. Badanie to jest łatwe i możliwe do wykonania nawet przy użyciu starszej generacji skanerów. Oznaczenie CaS nie wymaga podania środka kontrastowego i wiąże się z narażeniem pacjenta na niewielką dawkę promieniowania. Jeśli wykonywane jest według protokołu prospektywnego bramkowania EKG, dawkę promieniowania można uznać za praktycznie nieistotną. Uzyskane w czasie akwizycji dane rekonstruowane są w warstwach o grubości 3 mm. Analiza wyniku polega na wizualnej weryfikacji obecności zwapnień w ścianach naczyń wieńcowych. Tradycyjnie za zwapnienia uważa się struktury występujące w ścianach naczyń wieńcowych o gęstości powyżej 130 HU. Następnie za pomocą specjalnego oprogramowania obliczane są ilość, jakość i objętość zwapnień. Z reguły możliwa jest analiza oddzielnie dla każdej z dużych tętnic (łącznie z jej odgałęzieniami)....


View full text...