Choroba afektywna dwubiegunowa – współczesne poglądy na leczenie

Zaburzenia afektywne dwubiegunowe (maniakalno-depresyjne) stanowią częste zjawisko psychopatologiczne. Ryzyko zachorowania na postać zaburzenia, w którym występują nasilone stany maniakalne (tzw. choroba afektywna dwubiegunowa typu I), dotyczy 1–2 proc. populacji. Jak wynika z ostatnich danych epidemiologicznych, rozpowszechnienie zaburzeń afektywnych dwubiegunowych, w których występują stany hipomaniakalne lub inne cechy dwubiegunowości, może sięgać nawet 4–5 proc. populacji. W badaniu przeprowadzonym w naszym kraju, którym objęto 880 chorych z przebytym co najmniej jednym epizodem depresyjnym, leczonych przez psychiatrów w warunkach ambulatoryjnych, okazało się, że u 60 proc. tych chorych występują cechy zaburzeń afektywnych dwubiegunowych [1].
Rozpoznanie zaburzeń afektywnych dwubiegunowych nie zawsze jest łatwe, ze względu na coraz częstsze pojawianie się w ich przebiegu objawów nietypowych, np. stanów mieszanych. Niektóre objawy choroby mogą występować już w okresie młodzieńczym, natomiast interwencje terapeutyczne rozpoczynane są zwykle wiele lat później. Jak wynika z badania przeprowadzonego w USA, u 2/3 chorych pierwsze rozpoznanie zaburzeń afektywnych dwubiegunowych było nieprawidłowe (najczęściej depresja jednobiegunowa), a u 1/3 prawidłową diagnozę postawiono dopiero po 10 latach przebiegu choroby [2].



Zaburzenia afektywne dwubiegunowe mają obraz wielopostaciowy, który polega na występowaniu na poszczególnych etapach rozwoju choroby różnych stanów psychopatologicznych, wymagających odrębnego podejścia terapeutycznego. Biorąc pod uwagę różnorodny przebieg choroby, dla jej terapii istotne jest zarówno leczenie stanów maniakalnych i mieszanych, leczenie stanów depresyjnych, jak również podejmowanie działania mającego na celu zapobieganie wystąpieniu nawrotów manii i depresji wtedy, gdy chory znajduje się w okresie remisji lub znacznej poprawy objawowej. Osobne zagadnienie stanowi leczenie choroby afektywnej dwubiegunowej z szybką zmianą faz.
Leki normotymiczne
Najważniejszymi środkami farmakologicznymi stosowanymi w terapii choroby afektywnej dwubiegunowej są leki normotymiczne. Termin normotymiczny oznacza normalizujący zaburzenia nastroju, co odpowiada używanemu obecnie w literaturze anglosaskiej pojęciu mood-normalizer lub mood stabilizer. Nazwa normotymiczny na określenie leków normalizujących dwubiegunowe zaburzenia nastroju (węglan litu, karbamazepina,...


View full text...