Choroba i zespół Raynauda

Zmiany zabarwienia skóry palców lub dłoni pod wpływem napadowego kurczu tętnic palców, wywołanego zimnem lub emocjami, określa się objawem lub fenomenem Raynauda, od nazwiska francuskiego lekarza, który pierwszy w 1862 r. opisał tę chorobę.






Typowy napad fenomenu Raynauda przebiega trójfazowo. Po gwałtownym zblednięciu skóry palców, trwającym zazwyczaj kilka minut, przybiera ona odcień fioletowy, a następnie barwę czerwoną. Ten charakterystyczny obraz kliniczny może być wywołany skurczem niezmienionych tętnic lub towarzyszyć niektórym chorobom (np. arteritis obliterans) doprowadzającym do zmniejszenia przepływu krwi przez tętnice palców. W celu odróżnienia obu tych postaci klinicznych wprowadzono pojęcie choroby Raynauda dla osób, u których dochodzi do skurczu tętnic bez uchwytnej przyczyny organicznej oraz zespołu Raynauda, kiedy napadowy skurcz naczyń występuje w przebiegu innych chorób.


Choroba Raynaud występuje częściej u młodych osób (przed 20. rokiem życia). W przeciwieństwie do chorych z zespołem Raynauda, bardzo rzadko prowadzi ona do rozwoju owrzodzenia troficznego skóry, czy wręcz jej martwicy.


Zespół Raynauda cechuje się współistnieniem innych chorób, najczęściej tkanki łącznej lub miażdżycy tętnic. Warto pamiętać, że objaw Raynauda może wyprzedzić, nawet o kilka lat, pojawienie się innych objawów tych chorób.



Epidemiologia


Częstości występowania objawu Raynauda poświęcono zaskakująco mało badań epidemiologicznych. W populacji norweskich kobiet w wieku reprodukcyjnym stwierdzono jego obecność u 22 proc. badanych. W badaniach obejmujących całą populację częstość występowania fenomenu Raynauda ocenia się na 5–10 proc. Stwierdzono ponadto, że choroba Raynauda pojawia się
10-krotnie częściej u kobiet, natomiast zespół Raynauda z równą częstością u obu płci. Niektóre zawody szczególnie predysponują do występowania zespołu Raynauda. Aż 50 proc. osób pracujących z urządzeniami wibracyjnymi, a także pracownicy przemysłu spożywczego, których dłonie poddawane są naprzemiennemu działaniu zimna i ciepła, są narażeni na wystąpienie fenomenu Raynauda.



Patofizjologia


W przypadku chorych z chorobą Raynauda nadal brak jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, jaki czynnik wywołuje tak wygórowaną reakcję tętnic palców. Przypisuje się ją...


Pełna treść artykułu...