Chorobowość i koszty bezpośrednie terapii stwardnienia rozsianego w Polsce w latach 2008–2016

Cel pracy
Ocena częstości występowania stwardnienia rozsianego (SM) oraz bezpośrednich kosztów leczenia pacjentów z SM w Polsce w latach 2008–2016.

Materiał i metody
Analiza retrospektywna danych dotyczących świadczeń opieki zdrowotnej związanych z leczeniem pacjentów z SM, finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) w latach 2008–2016. Dynamika liczby pacjentów z SM, kosztów bezpośrednich udzielonych świadczeń oraz wykorzystania środków została przedstawiona w okresie dziewięcioletnim, przy czym dane uzyskano dla każdego roku z osobna. Podane koszty poniesione zostały przez płatnika publicznego (NFZ) i przeliczone według parytetu siły nabywczej euro (EuroPPP).

Wyniki
Według danych NFZ częstość występowania SM w Polsce wyniosła 103,06 i 113,06 na 100 000 mieszkańców kolejno w roku 2008 i 2016. Roczna stopa wzrostu wydatków na SM (+14%) była wyższa niż tempo wzrostu liczby pacjentów (+1,3%). W latach 2008–2016 średnie wydatki w przeliczeniu na pacjenta wzrosły z 2800 do 6900 EuroPPP. Największa grupa pacjentów była leczona w systemie ambulatoryjnym (36% –a ambulatoryjna opieka specjalistyczna, 29,3% – podstawowa opieka zdrowotna), jednak 84% środków finansowych zostało przeznaczonych na opiekę szpitalną. Największą część kosztów szpitalnych stanowiły programy lekowe, których finansowanie wzrosło z 59 milionów EuroPPP w 2008 r. do 233 milionów EuroPPP w 2016 r. Szacunkowo 25% pacjentów z SM w Polsce ma dostęp do programów lekowych finansowanych ze środków publicznych.

Wnioski
Sytuacja pacjentów z SM w Polsce ulega systematycznej poprawie. W ciągu ostatnich 9 lat zarówno wysokość wydatków ponoszonych przez NFZ na leczenie pacjentów z SM, jak i liczba pacjentów uczestniczących w programach lekowych finansowanych ze środków publicznych uległy potrojeniu.



Aim of the research
Analysis of prevalence of multiple sclerosis (MS) and direct healthcare costs of patients with MS in Poland between 2008 and 2016.

Material and methods
Retrospective analysis of data on healthcare services related to the treatment of patients with MS covered by National Health Fund (NHF) in 2008-2016. The Number of patients with MS, utilization of resources, and direct medical cost were analyzed for each year in 9-year time horizon. Costs were calculated from public payer perspective and reported in EuroPPP (adjusted for purchasing power parity).

Results
According to data from the NHF, the prevalence of MS in Poland was 103,06 and 113,06 per 100,000 population in 2008 and 2016, respectively. The annual growth rate of spending’s on MS (+14%) was higher than the growth rate of patients (+1.3%). In the years 2008-2016, the average expenditure per patient increased from 2,800 to 6,900 EuroPPP. The largest group of patients was treated the out-patient setting (36% specialized, 29.3% primary care); however, 84% of funds were spent on hospital care. The main drivers for hospital costs were therapeutic/drug programs, which increased from 59 million in 2008 to 233 million EuroPPP in 2016. Currently, 25% of the MS population has access to publicly funded drug programs.

Conclusions
The situation of patients with MS in Poland is systematically improving. Over the past 9 years, both the public payer’s expenditure on treatment of MS patients and the number of patients participating in drug programs funded by NHF have tripled.