Chory ze sztuczną zastawką serca – postępowanie z pacjentem

W Polsce nadal wysoki, bo blisko 50 proc. odsetek chorych operowanych z powodu chorób serca stanowią chorzy z nabytymi wadami zastawek serca. Ich odsetek maleje w następstwie rosnącej liczby operacji pozazastawkowych i rozszerzania wskazań oraz możliwości leczenia kardiochirurgicznego. Na pierwszym miejscu wśród przyczyn powstawania wad nabytych serca jest choroba reumatyczna, która w krajach wysoko rozwiniętych stanowi znacznie mniejszy problem dzięki prawidłowemu leczeniu zakażeń paciorkowcowych.



Występują oczywiście i inne przyczyny, takie jak zmiany zwyrodnieniowo-wapniejące czy infekcyjne zapalenie wsierdzia, które stwarzają liczne problemy kliniczne, jednak liczba chorych zastawkowych operowanych z tych powodów jest mniejsza. Lekarz każdej specjalności, a zwłaszcza lekarz rodzinny w tworzącym się nowym modelu opieki zdrowotnej może spotkać się z licznymi chorymi z wszczepionymi protezami zastawkowymi i musi być przygotowany do prowadzenia pacjentów i rozwiązywania ich problemów w codziennej praktyce.

Wśród protez zastawkowych wyróżnia się:
- homografty (zastawki pobierane ze zwłok ludzkich),
- bioprotezy (przygotowywane na sztucznym szkielecie zastawki z materiału biologicznego – najczęściej ze świńskiego osierdzia),
- zastawki mechaniczne (konstrukcje całkowicie sztuczne).

Wszystkie te konstrukcje mają wady i zalety. Nie udało się jak dotąd znaleźć rozwiązania idealnego. Głównym problemem związanym z homograftami jest ich znikoma dostępność (pamiętać należy nie tylko o dostępności zastawki jako takiej, ale również o jej odpowiednim rozmiarze). Z tego powodu ich zastosowanie pozostaje bardzo niewielkie. Nie ma tego problemu w przypadku bioprotez. Mają one liczne zalety:
- bardzo dobre parametry hemodynamiczne,
- dostępność w pełnej gamie rozmiarów,
- niski odsetek powikłań zakrzepowo-zatorowych, co pozwala po ok. 3 mies. od zabiegu operacyjnego odstawić leczenie przeciwzakrzepowe doustnymi antykoagulantami, jeśli nie występują dodatkowe wskazania, jak chociażby zaburzenia rytmu serca, np. migotanie przedsionków towarzyszące często wadzie mitralnej. W takich przypadkach leczenie przeciwzakrzepowe musi być kontynuowane analogicznie jak w wypadku zastawek sztucznych,
n brak występowania hemolizy.

Ich główną wadą pozostaje natomiast ograniczona trwałość. Już po ok. 10–12 latach część...


View full text...