Cukrzyca w ostatnich tygodniach życia – opis przypadku i przegląd aktualnych zaleceń

W pracy przedstawiono opis przypadku chorego na zaawansowanego raka trzustki i ze świeżo rozpoznaną cukrzycą w ostatnich miesiącach życia oraz postępowanie terapeutyczne zgodne z aktualnymi zaleceniami. Priorytetem w terapii cukrzycy w opiece paliatywnej staje się utrzymanie dobrej jakości życia. W ograniczonej prognozie życia poszerza się i zwiększa zakres wartości docelowych glikemii, a najważniejsze staje się unikanie hipoglikemii oraz wysokiej, objawowej hiperglikemii. Stosowanie doustnych leków hipoglikemizujących jest zalecane przy glikemii > 15 mmol/l (270 mg/dl), ale często przeciwwskazane z powodu niewydolności nerek lub serca, hipotensji lub okresowych hipoglikemii. Objawowa hiperglikemia > 16,7 mmol/l (300 mg/dl) zwykle wymaga wdrożenia insulinoterapii i wyrównania gospodarki wodno-elektrolitowej. Intensywna insulinoterapia znajduje zastosowanie w przypadku dekompensacji cukrzycy wywołanej potencjalnie odwracalnymi przyczynami (np. infekcją). W stabilnej fazie choroby często wystarczające jest zastosowanie średnio długo działającej insuliny lub wolno działającego analogu. U chorych na cukrzycę typu 2 w ostatnich dniach życia zwykle konieczne jest zaprzestanie farmakoterapii.

A case of advanced pancreatic cancer and diabetes diagnosed in the last months of life is presented with current management recommendations. The priority of diabetes therapy in palliative care is to maintain good quality of life. The range of glycaemic targets is widened and raised while shortening life prognosis. Avoiding hypoglycaemia and high, symptomatic hyperglycaemia is the most important. The use of oral hypoglycaemic agents is recommended at blood glucose > 15 mmol/l (270 mg/dl) but is often contraindicated due to renal/heart failure, hypotension, or periodic hypoglycaemia. Symptomatic hyperglycaemia > 16.7 mmol/l (300 mg/dl) often requires sole insulin implementation and fluid/electrolyte balance compensation. Intensive insulin therapy is used in the case of diabetes acute decompensation caused by potentially reversible causes (e.g. infection). In the stable phase of the disease long-acting insulin/analogue management is usually sufficient. In type 2 diabetes at the end of life pharmacotherapy discontinuation may be needed.