Cyfrowi tubylcy na lekcjach online. Korzystanie z internetu przez warszawskich nastolatków przed pandemią COVID-19 i w jej trakcie. Badania mokotowskie 2016–2020

Wstęp
Internet stał się nieodłączną częścią życia młodzieży, z pozytywnymi i negatywnymi tego konsekwencjami. Do zagrożeń należy przede wszystkim tzw. problematyczne używanie internetu (PUI). Ostatnia runda badań mokotowskich stworzyła okazję do pomiaru i analizy korzystania przez młodzież z internetu w okresie pandemii. Jest to jedno z nielicznych badań w tym zakresie przeprowadzonych wśród młodzieży szkolnej z naszego kraju.

Materiał i metody
Grupę badaną stanowili uczniowie pierwszych klas szkół średnich z Warszawy (N = 769, 14–16 lat, 47,6% dziewcząt). Skala IADQ, opracowana przez Kimberly Young, została wykorzystana do pomiaru wzorów używania internetu. Wyniki porównywano z rezultatami poprzedniej rundy badań mokotowskich z 2016 r.

Wyniki
W porównaniu z badaniami z 2016 r. w okresie pandemii COVID-19 wystąpiło nasilenie większości symptomów PUI oraz znacząco wzrosły odsetki młodzieży, która korzystała z internetu w sposób ryzykowny (3–4 symptomy PUI). Natomiast nie zaobserwowano istotnych zmian w odsetkach młodzieży korzystającej z internetu w sposób dysfunkcyjny (5–8 symptomów PUI). Nasilenie symptomów PUI okazało się znacząco wyższe wśród dziewcząt.

Omówienie
Wyniki wskazują, że w trakcie pandemii COVID-19 nasiliły się ryzykowne sposoby używania internetu przez młodzież. Wzrost ten nie był jednak spektakularny, jak można byłoby tego oczekiwać. Może to oznaczać, że podczas gdy dla części nastolatków intensywniejsze korzystanie z internetu w okresie pandemii przyczyniało się do związanych z tym problemów, dla innych mogło pełnić rolę adaptacyjną.

Wnioski
Wyniki naszych badań sugerują potrzebę zadbania o „higienę cyfrową” osób młodych, rozumianą jako kreatywny, odpowiedzialny i niepowodujący problemów zdrowotnych sposób korzystania z internetu.



Introduction
The internet has become a part of adolescents’ lives with all the positive and negative consequences. The major risks include so-called problematic internet use (PIU). The latest Mokotów Study provided an opportunity to examine adolescents’ internet use during the pandemic. This is one of the few studies in this area conducted on adolescents from Poland.

Material and methods
The study participants’ group consisted of first-year high school students from Warsaw (N = 769, 14-16 years of age, 47.6% female). An online questionnaire was used for the study. The IADQ developed by Kimberly Young was used to measure internet-use patterns. The results were compared to the previous round of the Mokotów Study from 2016.

Results
Compared to the 2016 study wave, the severity of most PIU-symptoms increased during the COVID-19 pandemic, and the percentages of adolescents using the internet in a risky manner (3-4 PIU-symptoms) increased significantly. In contrast, no significant changes were observed in the percentages of adolescents who use the internet in a dysfunctional manner (5-8 PIU-symptoms). PIU symptoms were found to be significantly higher among girls.

Discussion
The results indicate that adolescents’ risky internet use increased during the COVID-19 pandemic. However, the increase was not as spectacular as could have been expected. This may mean that, while for some teenagers, more intensive internet use during the pandemic contributed to related problems, for others it may play an adaptive role.

Conclusions
The results of our study suggest the need to take care of adolescents’ “digital hygiene”, understood as creative, responsible and nonharmful forms of internet use.