Czynniki determinujące akceptację i przystosowanie do choroby nowotworowej

Wstęp: W społecznym odbiorze choroba nowotworowa jest postrzegana jako zagrożenie życia, źródło cierpienia i towarzyszącego lęku. Na akceptację choroby składa się cały proces zmian, którego celem jest przywrócenie równowagi i poczucia kontroli nad własnym życiem. Celem pracy była ocena stopnia akceptacji choroby przez pacjentów z diagnozą nowotworową oraz określenie zmiennych mających wpływ na poziom przystosowania do choroby.

Materiał i metody: Badaniem objęto 100 pacjentów chorych onkologicznie w wieku od 20 do 60 lat (średnia wieku: 34,34 ± 9,47 roku). Posłużono się Skalą akceptacji choroby (Acceptance of Illness Scale – AIS) oraz kwestionariuszem ankiety własnej konstrukcji.

Wyniki: Ogólny wskaźnik akceptacji choroby w badanej grupie wyniósł średnio 25,35 ± 9,25 punktu, co interpretuje się jako średni poziom przystosowania do choroby nowotworowej. Osoby powyżej 50. roku życia oraz w przedziale wiekowym 20–30 lat uzyskały wyższy stopień akceptacji choroby niż pozostali pacjenci (p = 0,039). Ponadto im bardziej respondenci oceniali siebie jako osoby wierzące, tym wyższy był u nich stopień akceptacji choroby (r = 0,40, p < 0,001). Nie stwierdzono istotnej statystycznie zależności między ogólnym wskaźnikiem akceptacji choroby a płcią badanych, poziomem wykształcenia, statusem rodzinnym, czasem trwania choroby i rodzajem zastosowanego leczenia (p > 0,05).

Wnioski:  Badani pacjenci prezentowali średni poziom akceptacji choroby. Na stopień przystosowania do choroby miały wpływ wiek oraz stopień religijności badanych.

Introduction:  In the social reception cancer is perceived as a life threat, and a source of suffering and the fear that accompanies it. There is an entire process of changes that affect the acceptance of the disease, and whose aim is to restore balance and a sense of control over one’s own life. The aim of the thesis was the assessment of the level at which cancer patients accept their disease and the determination of variables influencing the level of one’s adjustment to the disease.

Material and methods: The study included 100 oncologically ill patients aged from 20 to 60 years (the average age: 34.34 ± 9.47 years). The Acceptance of Illness Scale (AIS) was applied as well as a questionnaire for the survey compiled by the author.

Results: The general disease acceptance rate in the examined group was on average 25.35 ± 9.25 points, which is interpreted as a moderate level of one’s adjustment to disease. In the case of people aged over 50 years and the ones in the age span from 20 to 30 years the level of disease acceptance was higher than in the case of other patients (p = 0.039). Moreover, the more the respondents described themselves as religious believers, the higher the level of disease acceptance was in their case (r = 0.40, p < 0.001). There was no statistically significant correlation between the general disease acceptance rate and the sex of the examined people, as well as their level of education, family status, the duration of the disease, and the type of applied treatment (p > 0.05).

Conclusions: The examined patients presented a moderate level of disease acceptance. What influenced the level of adjustment to the disease were: age and the level of the patients’ religious belief.