Czynniki nasilonego włóknienia wątroby u osób z niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby

Wstęp : Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby ( nonalcoholic fatty liver disease – NAFLD) jest obecnie jednym z najczęściej rozpoznawanych przewlekłych schorzeń wątroby w świecie zachodnim. Obejmuje swym spektrum zarówno łagodne, proste stłuszczenie wątroby, jak i stłuszczeniowe zapalenie wątroby (non-alcoholic steatohepatitis – NASH) z jej stanem zapalnym i różnie nasilonym włóknieniem. U ok. 20% chorych z NASH rozwinie się marskość wątroby ze schyłkową jej niewydolnością. Mechanizmy progresji prostego stłuszczenia wątroby do stłuszczeniowego zapalenia narządu nie są do końca poznane. Ich ustalenie pozwoliłoby na wczesną identyfikację chorych ze zwiększonym ryzykiem zaawansowanego włóknienia wątroby, monitorowanie progresji choroby oraz odpowiedź na postępowanie lecznicze.

Cel : Znalezienie biomarkerów nasilonego włóknienia wątroby w grupie polskich pacjentów z NAFLD potwierdzonym w badaniu biopsyjnym.

Wyniki : Do badania włączono 60 kolejnych chorych rasy kaukaskiej. Czynnikami związanymi z włóknieniem wątroby w stopniu F3 i F4 były: starszy wiek, większa masa ciała, większe stężenie cholesterolu całkowitego w surowicy oraz większy stosunek aminotransferazy asparaginianowej do alaninowej (AST/ALT), a także wyznaczniki insulinooporności i małe stężenie albumin w surowicy. Z bardziej zaawansowanym włóknieniem wątroby były ponadto związane większe stężenia kwasu hialuronowego i kolagenu typu IV w surowicy. Zaobserwowano ponadto korelację między płcią żeńską, większym stężeniem triglicerydów w surowicy oraz stężeniem AST a bardziej nasilonym włóknieniem wątroby w analizie jednoczynnikowej.

Wnioski : Kwas hialuronowy oraz zwiększony stosunek AST/ALT w surowicy były niezależnymi czynnikami zaawansowanego włóknienia wątroby w wieloczynnikowej analizie regresji w populacji polskich pacjentów z potwierdzonym biopsyjnie rozpoznaniem NAFLD. Populacja ta pod kilkoma względami różni się od opisywanych dotychczas kohort z tym schorzeniem.

Introduction : Non-alcoholic fatty liver disease (NAFLD) is now the leading cause of chronic liver diseases in Western countries. It covers a spectrum of liver problems including benign simple steatosis (fatty liver) and steatohepatitis (NASH) with hepatic injury, inflammation, and fibrosis. Twenty percent of individuals with NASH progress to end-stage liver disease and cirrhosis. The mechanisms determining the progression from fatty liver to steatohepatitis are still unclear. The development and validation of accurate predictors would allow identification of patients at risk for advanced fibrosis, potentially helping monitor disease progression and response to therapeutic modalities.

Aim : To find biomarkers associated with more severe liver fibrosis in a cohort of Polish subjects with biopsy-proven NAFLD.

Results : Sixty consecutive Caucasian patients were enrolled in the study. Predictors of fibrosis F3 and F4 were older age, greater body mass index, higher serum total cholesterol, and increased aspartate aminotransferase/alanine aminotransferase (AST/ALT) ratio (AAR), as well as characteristics of insulin resistance and lower serum albumin levels. Increased serum levels of type IV collagen and hyaluronic acid were associated with more advanced liver disease. There were trends towards a relationship between advanced fibrosis and female gender, high serum triglycerides, and AST in univariate analysis.

Conclusions: Serum AAR and hyaluronic acid were independent factors associated with more advanced fibrosis in Polish patients with NAFLD in multivariate logistic regression analysis. This population differs from previously described cohorts with fatty liver.