DEBATE
Internal carotid artery endarterectomy in prevention of ischaemic stroke– vascular surgeon’s standpoint

Wstęp
W Polsce, według danych szacunkowych, miażdżycowe zwężenia tętnicy szyjnej wewnętrznej (tszw) są przyczyną 7–8 tys. udarów niedokrwiennych rocznie. U 60–70% chorych zmiany te mogą być usunięte operacyjnie. Najczęstszą przyczyną wywołującą objawy niedokrwienia mózgu lub siatkówki u chorych ze zwężeniem tętnicy szyjnej wewnętrznej jest zatorowość, spowodowana odrywaniem się fragmentów blaszek miażdżycowych i skrzeplin. Hemodynamiczna przyczyna niedokrwienia mózgu występuje u mniej niż 10% chorych ze zwężeniami i niedrożnościami tętnicy szyjnej wewnętrznej. W tętnicy szyjnej wewnętrznej za zwężenie znamienne hemodynamicznie uważa się zwężenie zmniejszające światło o co najmniej 70%, które powoduje wyraźne zmniejszenie ciśnienia i przepływu poza zwężeniem.
Objawy i diagnostyka zwężeń tętnicy szyjnej wewnętrznej
Zwężenie lub niedrożność tętnicy szyjnej wewnętrznej może wywoływać zaburzenia ruchowe i czuciowe po stronie przeciwnej, zaburzenia mowy, jeśli zmiany w tętnicy znajdują się po stronie półkuli dominującej oraz zaburzenia wzroku po stronie zwężonej lub niedrożnej tętnicy.

Rozpoznanie zwężenia tętnicy szyjnej wewnętrznej jedynie na podstawie badania klinicznego jest bardzo trudne. Dane uzyskane z wywiadów i badania przedmiotowego mogą wskazywać na obecność zwężenia tszw u chorych, którzy przebyli przejściowy napad niedokrwienny (transient ischaemic attack – TIA), amaurosis fugax lub udar niedokrwienny. Nawet obecność wyraźnego szmeru naczyniowego w okolicy rozwidlenia tętnicy szyjnej wspólnej nie daje jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, która z tętnic jest zwężona (wewnętrzna, zewnętrzna czy wspólna). Możliwość umiejscowienia i oceny stopnia zwężenia tszw dają badania obrazowe. Wśród nich najważniejszą rolę odgrywa obecnie ultrasonografia z podwójnym obrazowaniem. Ze względu na możliwość jednoczesnej oceny morfologicznej ściany tętnicy i blaszki miażdżycowej oraz stopnia zwężenia na podstawie analizy krzywej przepływu, ultrasonografia z podwójnym obrazowaniem jest zalecanym podstawowym badaniem nieinwazyjnym zarówno w diagnostyce przedoperacyjnej, jak i w badaniach kontrolnych. W większości ośrodków chirurgicznych chorych do udrożnienia tszw kwalifikuje się na podstawie wyników ultrasonografii z podwójnym obrazowaniem. W badaniu przedoperacyjnym najważniejsze jest określenie stopnia zwężenia i jego umiejscowienie. W badaniach pooperacyjnych najważniejsza jest...


View full text...