ISSN: 2720-7048
Psychiatria Spersonalizowana
Bieżący numer Archiwum Artykuły zaakceptowane O czasopiśmie Rada naukowa Bazy indeksacyjne Prenumerata Kontakt Zasady publikacji prac Standardy etyczne i procedury
4/2023
vol. 2
 
Poleć ten artykuł:
Udostępnij:
streszczenie artykułu:
Artykuł przeglądowy

Depresja u osób starszych – pozycja wortioksetyny

Milena Staniec-Kutera
1
,
Napoleon Waszkiewicz
1

  1. Klinika Psychiatrii, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
Psychiatria Spersonalizowana 2023; 2(4): 91–104
Data publikacji online: 2024/02/22
Pełna treść artykułu Pobierz cytowanie
 
Metryki PlumX:
W Polsce u prawie 25% seniorów występują nasilające się z wiekiem objawy depresyjne. Wpływają one destrukcyjnie na zdrowie psychiczne, w tym również na funkcje poznawcze, a także na sprawność fizyczną czy rolę w społeczeń­stwie. Skutkuje to podążaniem w kierunku niepełnosprawności i rezygnacją z życia. Występowanie chorób somatycz­nych, tak rozpowszechnionych w tej populacji, jest jednym z istotnych czynników ryzyka pojawienia się depresji, wpływających w znaczący sposób na rozpoczęcie właściwego leczenia. Z tego powodu włączane farmaceutyki powinny się cechować wysokim bezpieczeństwem stosowania, niskim ryzykiem interakcji oraz dobrym profilem tolerancji.

Niezwykle ważne w leczeniu zaburzeń depresyjnych (major depressive disorder – MDD) u osób starszych jest także, jednoczesne z redukcją objawów depresyjnych, prokognitywne działanie leku przeciwdepresyjnego.

Chociaż depresja jest częstym zjawiskiem u pacjentów z demencją, dane dotyczące skuteczności i bezpieczeństwa leków przeciwdepresyjnych w tej populacji są ograniczone. Wortioksetyna działa jako modulator aktywności receptora 5-HT oraz jako inhibitor transportera 5-HT, wpływając tym samym na aktywność kilku układów neuroprzekaźników biorących udział w regulacji nastroju i funkcji poznawczych, w tym nie tylko układu serotoninergicznego, lecz także układu noreadrenaliny, dopaminy, histaminy, acetylocholiny, kwasu γ-aminomasłowego i glutaminianu.

W przypadku starszych pacjentów chorujących na zaburzenia depresyjne szczególnie atrakcyjnymi cechami wortioksetyny mogą być: widoczny brak sedacji, brak zmiany masy ciała, niepokojących zmian parametrów życiowych czy parametrów elektrokardiogramu oraz niskie ryzyko interakcji lekowych czy występowania dotkliwych działań niepożądanych. Wortioksetyna ma korzystny wpływ na sprawność psychomotoryczną i poznawczą, co może się przełożyć na dodatkowe korzyści w zakresie bezpieczeństwa w porównaniu z innymi lekami przeciwdepresyjnymi. Substancja ta jest skuteczna w znoszeniu objawów depresji, w tym zaburzeń funkcji poznawczych, a także bezpieczna, co ma istotne znaczenie przy wprowadzaniu leku u osób starszych. Wortioksetyna jest rekomendowana jako lek pierwszego rzutu w leczeniu depresji u osób starszych przez Polskie Towarzystwo Psychiatryczne (PTP) oraz Canadian Network for Mood and Anxiety Treatments (CANMAT). Polskie Towarzystwo Psychiatryczne dodatkowo zaleca stosowanie tej substancji jako leku pierwszego wyboru w leczeniu depresji u pacjentów z towarzyszącymi chorobami somatycznymi.

In Poland, almost 25% of seniors experience symptoms of depression, which worsen with age. This has a devastating impact on mental health, including cognitive function, physical function and role in society. This results in striving for disability and giving up on life. The occurrence of somatic diseases, so common in this population, is one of the important risk factors for depression, which significantly influences the initiation of appropriate treatment. Therefore, the incorporated pharmaceuticals should be characterized by high safety of use, low risk of interactions and good tolerance profile.

The pro-cognitive effect of an antidepressant is also extremely important in the treatment of major depressive disorder (MDD) in older people, as cognitive impairment may persist despite the disappearance of the patient’s depressive symptoms.

Although depression is common in patients with dementia, data on the effectiveness and safety of antidepressants in this population is limited. Vortioxetine acts as a modulator of 5-HT receptor activity and as an inhibitor of the 5-HT transporter, influencing the activity of several neurotransmitter systems involved in the regulation of mood and cognition, as the serotonergic system, but also the norepinephrine, dopamine and histamine, acetylcholine, gamma-aminobutyric acid and glutamate and opioids.

For older patients suffering from depressive disorders, particularly attractive features of vortioxetine include the marked lack of sedation, weight changes, changes in vital signs or electrocardiogram parameters, as well as the low risk of intersegmental interactions or serious side effects. Vortioxetine has a positive effect on psychomotor and cognitive performance, which may translate into additional benefits related to the safety of this drug compared to other antidepressants. This substance is both effective in alleviating the symptoms of depression, including cognitive impairment, and safe, which is important when introducing the drug to older people. Vortioxetine is recommended as a first-line drug in the treatment of depression in older people by both the Polish Psychiatric Association (PTP) and Canadian Network for Mood and Anxiety Treatments (CANMAT). PTP additionally recommends the use of this substance as the first-line drug in the treatment of depression in patients with concomitant somatic diseases.
słowa kluczowe:

depresja, osoby starsze, farmakoterapia

© 2024 Termedia Sp. z o.o.
Developed by Bentus.