Diagnostyka i leczenie tocznia rumieniowatego układowego zgodnie z najnowszymi rekomendacjami EULAR na podstawie przypadku klinicznego

Pięćdziesięciosześcioletnia kobieta obciążona niedoczynnością tarczycy, z rozpoznaniem w 2017 r. tocznia rumieniowatego układowego (TRU), została przyjęta do Kliniki Reumatologii i Chorób Wewnętrznych w celu oceny aktywności choroby oraz ustalenia dalszego postępowania. W wywiadzie pacjentka zgłaszała występowanie przewlekłego bólu i obrzęków stawowych, rumienia typu motyl na skórze policzków oraz zmian rumieniowych skóry dekoltu nasilających się pod wpływem światła słonecznego, nadżerek błon śluzowych jamy ustnej i nosa, a także objawów ogólnych, takich jak męczliwość i osłabienie.
W badaniach laboratoryjnych od ok. 2011 r. obserwowano u niej podwyższone poziomy enzymów wątrobowych, hipergammaglobulinemię i obecność przeciwciał ANA oraz AMA. W 2011 r. i 2016 r. wykonano biopsje wątroby, w których nie stwierdzono zmian typowych dla autoimmunologicznej choroby wątroby ani pierwotnej marskości żółciowej wątroby. Wyniki badań laboratoryjnych z 2016 r. i 2017 r. wykazały anemię, leukopenię, obniżony poziom składowej C3 dopełniacza, obecność przeciwciał ANA w mianie 1 : 10.000 o homogennym typie świecenia, przeciwciał specyficznych anty-dsDNA w mianie > 800, anty-Ro/SS-A, anty-La/SS-B, anty-Ro52, przeciwko nukleosomom i histonom oraz przeciwciał AMA. W wykonanej w styczniu 2017 r. tomografii komputerowej (TK) o wysokiej rozdzielczości stwierdzono zmiany śródmiąższowe płuc, a w czerwcu 2017 r. u pacjentki rozpoznano zapalenie opłucnej.
Od stycznia 2017 r. chora przyjmowała azatioprynę (AZA) w dawce 100 mg/dobe, hydroksychlorochinę (HCQ) w dawce 200 mg/dobę oraz prednizon w dawce do 15 mg/dobę. Pacjentka bez porozumienia z reumatologiem po zakończeniu hospitalizacji zmniejszyła dawkę AZA do 50 mg/dobę. Ze względu na pogorszenie samopoczucia oraz pogłębienie leukopenii z neutropenią i limfopenią w listopadzie 2017 r. była ponownie hospitalizowana. Zwiększono dawkę prednizonu do 20 mg/dobę oraz dawkę AZA do 75 mg/dobę. W kontrolnym badaniu TK klatki piersiowej stwierdzono progresję zmian śródmiąższowych płuc.
Zadecydowano o podaniu trzech wlewów metyloprednizolonu (MP) po 500 mg i.v. oraz rozpoczęciu terapii dożylnej cyklofosfamidem (CYC). Pacjentka otrzymała trzy wlewy CYC w dawce sumarycznej 1800 mg, ale leczenie przerwano z powodu złej tolerancji oraz infekcji (zapalenia okostnej żuchwy i półpaśca). Ponownie włączono AZA w dawce 100 mg/dobę, kontynuowano terapię HCQ w dawce 200 mg/dobę oraz steroidoterapię w dawce...


Pełna treść artykułu...