Diagnostyka kardiologiczna i postępowanie terapeutyczne u chorych z omdleniami o niewyjaśnionych przyczynach

Omdlenie jest to przejściowa i samoograniczająca się utrata przytomności, która charakteryzuje się nagłym początkiem oraz szybkim i całkowitym powrotem świadomości. Mechanizmem leżącym u podłoża omdlenia jest chwilowa, uogólniona hipoperfuzja centralnego układu nerwowego.
Omdlenie jest jednym z częściej występujących objawów, zgłaszanych przez osoby szukające pomocy lekarskiej. Według różnych statystyk niewyjaśnione omdlenia są główną przyczyną 1–6 proc. wszystkich hospitalizacji.


Istnieje wiele klasyfikacji omdleń. Najprostsza przedstawiona jest w tab. 1. Cztery pierwsze typy omdleń są przede wszystkim przedmiotem zainteresowania kardiologów i internistów, ostatni rodzaj to domena neurologów.
Wśród omdleń o podłożu kardiologicznym można wyróżnić 2 grupy, różniące się przyczyną i mechanizmem utraty przytomności. Pierwsza to chorzy z omdleniami odruchowymi, łącznie z hipotonią ortostatyczną, u podłoża których leżą nieprawidłowe odpowiedzi naczynioruchowe na różnorodne bodźce. Są to najczęściej występujące postacie omdlenia, szczególnie u osób młodszych i bez istotnej patologii układu sercowo-naczyniowego.
Drugą grupę stanowią omdlenia występujące wskutek spadku rzutu serca z następowym ograniczeniem przepływu mózgowego. Przyczynami tego rodzaju omdleń mogą być choroby organiczne serca (wady serca, kardiomiopatie, tamponada serca i inne), hipowolemia lub arytmia serca (zarówno bardyarytmia, jak i tachyarytmia).
Rokowanie u chorych z omdleniami zależy przede wszystkim od obecności patologii układu sercowo-naczyniowego. W przypadku omdleń kardiogennych śmiertelność całkowita może nawet sięgać 33 proc. w 2-letniej obserwacji, podczas gdy u osób z omdleniami odruchowymi i prawidłowym mięśniem sercowym rokowanie jest dobre.


Diagnostyka


Diagnostyka kardiologiczna omdleń jest dość bogata, a mimo to szacuje się, że ok. 25 proc. chorych przyjętych do szpitala z powodu omdleń o niejasnej etiologii opuszcza szpital bez ostatecznego rozpoznania, nawet mimo wykorzystania wszystkich możliwości diagnostycznych. Listę metod diagnostycznych przedstawia tab.2. Niektóre z nich zostaną pokrótce omówione.


Ocena wstępna


Na ocenę wstępną składa się zebranie wywiadu, badanie przedmiotowe, pomiar ciśnienia tętniczego w pozycji leżącej i stojącej oraz wykonanie i interpretacja standardowego EKG. Ocena wstępna jest najważniejszym...


View full text...