Dna moczanowa i choroba wywołana przez kryształy dwuwodnego pirofosforanu wapnia

Dna moczanowa

Definicja i czynniki rozwoju dny moczanowej

Dna moczanowa to zapalenie stawu lub stawów wywołane odkładaniem się kryształów moczanu jednosodowego w płynie stawowym oraz wystąpienie innych objawów klinicznych będących konsekwencją gromadzenia się tych kryształów w tkankach i narządach [1, 2].
Dane o rozpowszechnieniu dny są odmienne w różnych rejonach świata. Ma to związek z rasą, wpływem czynników genetycznych (defekty enzymatyczne, białka wpływające na wydalanie kwasu moczowego – pierwotne postacie dny) oraz czynników środowiskowych (nadmierne odżywianie i otyłość, starzenie się społeczeństw). Szacuje się, że w Europie choruje 1–2% populacji. Częściej chorują mężczyźni – ok. 40. roku życia, jednak po 65. roku życia kobiety zapadają na dnę równie często [2–5].
Czynniki ryzyka rozwoju dny: płeć męska, podeszły wiek, predyspozycje genetyczne, nadwaga, transplantacja narządu, nadużywanie alkoholu, uraz, operacja, odwodnienie, stosowanie diuretyków pętlowych, tiazydów, inhibitorów kalcyneuryny (cyklosporyna, takrolimus), etambutolu, pirazynamidu, małych dawek kwasu acetylosalicylowego, środków kontrastowych.
Typowy napad dny charakteryzuje się zwykle nagłym początkiem, często jest wiązany z błędem dietetycznym, dotyczy najczęściej pierwszego stawu śródstopno-paliczkowego MTP1 (podagra), z zaczerwienieniem, obrzękiem i bardzo dużą bolesnością stawu. Największe nasilenie występuje w pierwszym dniu napadu, po podaniu niesteroidowego leku przeciwzapalnego łagodnieje i zwykle ustępuje w ciągu kilku dni.

Kryteria rozpoznawania dny moczanowej

Kryteria rozpoznania dny moczanowej były wielokrotnie modyfikowane [6, 7]. W 2015 r. dwa wiodące towarzystwa reumatologiczne – American College of Rheumatology (ACR) i European League Against Rheumatism (EULAR) – przedstawiły wspólne stanowisko dotyczące kryteriów rozpoznania i leczenia dny moczanowej [8]. Uwzględniono w nich dotychczasową wiedzę dotyczącą tego schorzenia oraz nowe możliwości diagnostyczne związane z technikami obrazowymi.
Zaproponowane kryteria mają ułatwić ustalenie rozpoznania przez zastosowanie punktacji zależnej od obecności lub braku objawów i wyników badań laboratoryjnych w wyszczególnionych domenach. System punktacji przedstawiono w tabeli I.
Stężenie kwasu moczowego powinno być optymalnie mierzone w okresie bez stosowania leków obniżających stężenie tego kwasu (LOKM) i nie wcześniej niż 14 dni po napadzie objawów dny...


Pełna treść artykułu...