Dysfunkcja bariery śluzówkowej jelit i endotoksemia – ogniwa kaskady zapalnej w alkoholowej chorobie wątroby

Alkoholowa choroba wątroby (AChW) jest poważną konsekwencją zdrowotną przewlekłej konsumpcji etanolu. Mechanizmy, poprzez które alkohol prowadzi do rozwoju AChW, nadal pozostają nie do końca poznane. W ostatnich doniesieniach wskazuje się, że wywołana alkoholem zwiększona przepuszczalność ściany przewodu pokarmowego może wyzwalać kaskadę zapalną i odgrywać istotną rolę w inicjacji i progresji choroby. Endotoksyny to lipopolisacharydy (LPS) pochodzące ze ściany komórkowej bakterii Gram-ujemnych. Przewlekła ekspozycja na alkohol może zwiększać ich penetrację z jelit do krwi wrotnej oraz stężenie w wątrobie. Identyfikacja LPS/endotoksyn przez receptory TLR4 (Toll-like receptor 4) obecne na błonie komórek Kupffera oraz aktywacja makrofagów wątrobowych powoduje wzmożoną syntezę cytokin zapalnych, chemokin oraz wolnych rodników tlenowych (reactive oxygen species – ROS). Reakcje te w dalszej kolejności odpowiadają za rekrutację do wątroby limfocytów i neutrofilów oraz sprzyjają odpowiedzi zapalnej, która wydaje się krytycznym zjawiskiem w rozwoju AChW. W niniejszym opracowaniu uwypuklono i omówiono mechanizm indukowanych alkoholem zaburzeń funkcji bariery jelitowej oraz uszkodzenia tkanki wątrobowej pod wpływem endotoksyn.

Alcoholic liver disease is a major health consequence of chronic ethanol consumption. The mechanisms by which alcohol promotes development of ALD are still not completely clear. Recent findings indicate that alcohol-related increased gut permeability may trigger the inflammatory cascade and play a crucial role in the onset and progression of this disease. Endotoxins are lipopolysaccharides (LPS) derived from the cell wall of Gram-negative bacteria. Chronic alcohol exposure may increase their penetration from the gut into the portal blood and their concentration in the liver. LPS/endotoxin recognition by Toll-like receptor 4 (TLR4) on Kupffer cells and activation of liver macrophages result in elevated synthesis of inflammatory cytokines, chemokines and reactive oxygen species (ROS). These events further account for recruitment of lymphocytes and neutrophils to the liver and promote inflammatory responses that seem to be critical in the development of alcoholic liver disease. In this review we highlight and discuss the mechanisms of alcohol- mediated alterations of intestinal barrier function as well as endothoxin-induced liver tissue injury.