Edukacja terapeutyczna i emancypacja pacjenta jako metoda leczenia

Edukacja osób przewlekle chorych ma w Polsce długą tradycję. Wywodzi się jeszcze z poglądów głoszonych 50–60 lat temu przez wybitnego socjologa Floriana Znanieckiego i jego uczniów z Uniwersytetu Warszawskiego [wg 11].











Definicja



Pojęcie edukacji przewlekle chorych można określić za pomocą celów, jakie ma spełnić:

- przekazanie wiedzy, umiejętności i motywów psychoemocjonalnych, które umożliwiają partnerską interakcję pacjenta i lekarza, i skuteczniejsze leczenie cukrzycy,

- wskazanie, że cukrzyca i jej ciągła kontrola nie stanowi drogi do katastrofy, ale odwrotnie – może stać się szansą racjonalnej przebudowy osobowości w kierunku tworzenia nowych wartości, których dotąd pacjent nie posiadał lub sobie nie uświadamiał. Tworzy to podstawy do samowychowywania i do ukształtowania prozdrowotnego zachowania (behawioru),

- przeciwdziałanie lękowi, znużeniu, depresji, frustracji, zagubieniu sensu życia przez wykształcenie twórczego podejścia do problemów związanych z cukrzycą,

- zwiększenie psychicznej odporności pacjenta przez uświadomienie mu mechanizmów zjawisk związanych z chorobą, przysposobienie do roli pacjenta, wyzwolenie kreatywności w stosunku do siebie,

- zbudowanie i wzmocnienie kontaktu chorego z sobą samym i z otoczeniem, nastawienie altruistyczne zamiast egoistycznego,

- umożliwienie podejmowania zadań ważnych z punktu widzenia społecznej roli pacjenta, osiąganie poczucia dobrej jakości życia, godności i autonomii, eliminacja dyskryminacji społecznej i autodyskryminacji.

Opisanie edukacji chorego na cukrzycę za pomocą tych 6 zadań, jakie ma ona spełniać wskazuje, że oprócz celów operacyjnych, umożliwiających ciągłe i skuteczne działanie kontrolujące cukrzycę, edukacja ta powinna powodować wytworzenie nowych wartości osobowościowych i moralnych. Stanowi więc sposób na pełną, obiektywną i subiektywną adaptację faktu chorowania na cukrzycę. Dzięki odpowiednio prowadzonej edukacji można uzyskać pożądaną emancypację pacjenta, co jest warunkiem uzyskania jego racjonalnych, partnerskich zachowań w procesie zapobiegania i leczenia.




Różne rodzaje
i poziomy edukacji



Organizacja oraz treści i metody edukacji terapeutycznej powinny być przystosowane do szczególnych...


Pełna treść artykułu...