Epidemiologia i patogeneza raka żołądka

1. Wprowadzenie

Rak gruczołowy jest najczęstszym nowotworem złośliwym żołądka i stanowi ponad 90% wszystkich nowotworów złośliwych tego narządu. Częstość występowania raka żołądka maleje na świecie, przy jednoczesnej tendencji do spadku liczby zachorowań na raka części dystalnej i wzroście lub stabilizacji zachorowań na raka części pro­ksymalnej. Zwraca uwagę tendencja do wzrostu liczby zachorowań na raka typu rozlanego, śluzowo-komórkowego i gruczolakoraka nisko dojrzałego w stosunku do wysoko dojrzałych postaci.
Leczenie chirurgiczne od 130 lat jest standardem w terapii raka żołądka. Chemio- i/lub radioterapia pozostają wariantami leczenia uzupełniającego lub paliatywnego. Jednakże rokowanie u chorych z tym nowotworem nadal pozostaje złe. Według światowych danych epidemiologicznych, stanowi on jedną z głównych przyczyn umieralności na nowotwory złośliwe. Pięcioletnie przeżycie chorych na raka żołądka wynosi średnio poniżej 20%, w zależności od stopnia zaawansowania. W Polsce, według danych Krajowego Rejestru Nowotworów z 2012 r., rak żołądka jest czwartą u mężczyzn i piątą u kobiet przyczyną zgonu [1].
W celu poprawy rokowania chorych z rakiem żołądka uwaga lekarzy skierowana jest na poznanie czynników ryzyka, patogenezy stanów przedrakowych i dróg kancerogenezy oraz poprawę skuteczności leczenia. Wydłużenie czasu przeżycia chorych oraz zmniejszenie umieralności na ten nowotwór zależy w dużym stopniu od zwiększenia wykrywalności raka żołądka we wczesnej postaci, czyli w stopniu pT1 według klasyfikacji Międzynarodowej Unii Przeciwrakowej (Union for International Cancer Control – UICC), kiedy 5-letnie przeżycie wynosi 80–95%. Bardzo istotne jest również prawidłowe przeprowadzenie leczenia chirurgicznego w przypadkach z „intencją wyleczenia” z zachowaniem miejscowej radykalności (resekcja RO) i usunięcie regionalnych węzłów chłonnych w liczbie minimum 15, a optymalnie 25 (limfadenektomia D2). Do klasycznych czynników prognostycznych, które ukierunkowują leczenie uzupełniające po operacji należą obecnie: głębokość naciekania ściany żołądka, radykalność resekcji według klasyfikacji RO, stan miejscowych (lokoregionalnych) węzłów chłonnych oraz odległe przerzuty. Badacze, których uwaga jest skierowana na lepsze poznanie markerów biologicznych, mogą spełnić oczekiwania lekarzy czekających na nowe czynniki predykcyjne przewidujące efekty leczenia uzupełniającego. Zalicza się do nich znaczną grupę parametrów, wśród których na uwagę...


View full text...