Epidemiologia nadciśnienia tętniczego

Epidemiologia, a tym samym epidemiologia nadciśnienia tętniczego, zajmuje się nie tylko oszacowaniem natężenia procesu chorobowego w społeczeństwie i określeniem jego dynamiki, ale poszukuje również czynników wpływających na występowanie i przebieg choroby, jak i ustala metody zapobiegania wystąpieniu jej objawów. Odgrywa więc istotną rolę nie tylko w poznaniu etiopatogenezy choroby, wytyczeniu kierunków leczenia i prewencji, ale również przy planowaniu sposobów zabezpieczenia potrzeb zdrowotnych ludności.







Pionierami badań poświęconych ocenie zachowania się ciśnienia tętniczego w dużych grupach ludności byli w latach 1905–1915 Janeway, Brunton i Cook [1]. Autorzy ci, jak i późniejsi badacze, mimo popełnianych z dzisiejszego punktu widzenia błędów metodycznych, wnieśli szereg istotnych elementów poznawczych, dotyczących zachowania się ciśnienia w dużych populacjach. Zwrócili przede wszystkim uwagę na zależność ciśnienia od wieku, płci i rasy osoby badanej, podjęli dyskusję na temat wartości prawidłowego ciśnienia i podwyższonego ciśnienia, jak i rozpoczęli badania nad związkiem między umieralnością a stwierdzonym uprzednio nadciśnieniem tętniczym. Kolejni badacze, jak Comstock, Miall, Pickering, Platt, a również i badacze polscy: Tochowicz, Falkiewicz i Askanas, kontynuowali te prace, opierając się na wymogach współczesnych badań epidemiologicznych [2–7].

Nadciśnienie tętnicze jest chorobą o podstępnym, utajonym przebiegu i najczęściej dopiero po latach jego trwania, kiedy już występują objawy, takie jak bóle głowy, zadyszka, gorsze widzenie, udar mózgu czy zawał serca, chory zgłasza się do lekarza. Jest to już najczęściej zbyt późno, gdyż wiele zmian w narządach wewnętrznych, jak i postępujący rozwój miażdżycy jest już nieodwracalny. Wyniki prowadzonych badań epidemiologicznych wskazują, że podczas gdy w populacjach prymitywnych ciśnienie tętnicze utrzymuje się przez całe życie na niskim poziomie i odsetki nadciśnienia nie przekraczają kilku proc., to w populacjach krajów uprzemysłowionych ciśnienie wzrasta wraz z wiekiem, a odsetki nadciśnienia dochodzą do kilkudziesięciu proc. Współczesne społeczeństwa cywilizacji przemysłowej wytworzyły bowiem styl życia charakteryzujący się dużym spożyciem energii, tłuszczów, sodu, a małym potasu oraz wysokim spożyciem napojów alkoholowych, a także zmniejszeniem codziennego wydatku energetycznego, co prowadzi do...


Pełna treść artykułu...