Erytrodermia łuszczycowa po ogólnym zastosowaniu kortykosteroidów – opis przypadku

Wprowadzenie . Erytrodermia (złuszczające zapalenie skóry) to ostry, uogólniony stan zapalny skóry, który obejmuje przynajmniej 90% jej powierzchni. Cechuje się różnym typem oraz stopniem złuszczania, świądem i często stanowi poważne zagrożenie życia. Głównymi przyczynami erytrodermii są: łuszczyca, atopowe zapalenie skóry, reakcje polekowe, ziarniniak grzybiasty i łupież czerwony mieszkowy. Erytrodermia łuszczycowa jest klasyfikowana jako tzw. erytrodermia wtórna. Może się ona rozwinąć spontanicznie lub dużo częściej jest wynikiem nieodpowiedniego leczenia, zwłaszcza kortykosteroidami ogólnie.

Cel pracy . Przedstawienie działań niepożądanych po doustnym zastosowaniu kortykosteroidów u pacjentki chorującej na łuszczycę.

Opis przypadku . Kobieta 36-letnia, chorująca na łuszczycę zwykłą od 7 lat została przyjęta do Kliniki Dermatologii w marcu 2011 roku z powodu zmian skórnych o charakterze erytrodermii. Pacjentkę przez miesiąc leczono w trybie ambulatoryjnym ogólnie kortykosteroidami, a 3 tygodnie po ich odstawieniu wystąpił gwałtowny wysiew łuszczycy. Przy przyjęciu obserwowano zlewny stan zapalny skóry całego ciała, z obfitym złuszczaniem oraz świądem. W wykonanych badaniach laboratoryjnych stwierdzono wzrost wartości wykładników stanu zapalnego. Zastosowano łączoną terapię lekami immunosupresyjnymi i preparatami zewnętrznymi, uzyskując regresję zmian skórnych i normalizację wyników badań laboratoryjnych.

Wnioski. Łuszczyca jest jedną z najczęstszych przyczyn erytrodermii u osób dorosłych. Mimo że w naszej szerokości geograficznej choroba ta dotyczy około 2% populacji i wiedza na temat jej leczenia powinna być powszechna, dotąd zdarzają się przypadki zastosowania kortykosteroidów ogólnie u osób z łuszczycą w terapii zarówno choroby podstawowej, jak i chorób towarzyszących.

Introduction . Erythroderma (exfoliative dermatitis) is an acute, generalized inflammation of the skin, which affects at least 90% of its surface. It is a life threatening illness in the course of which various types and degrees of scaling and itching are observed. The main causes of erythroderma are psoriasis, atopic dermatitis, drug reactions, mycosis fungoides and pityriasis rubra pilaris. Psoriatic erythroderma is classified as a secondary erythroderma. It may develop spontaneously or more often as a result of incorrect treatment.

Objective. To present side effects of oral corticosteroids administration in a patient with psoriasis.

Case report . A 36-year-old woman, suffering from psoriasis for over 7 years, was admitted to the hospital in March 2011 due to exacerbation of skin lesions up to erythroderma after administration of oral corticosteroid therapy. Three weeks after corticosteroids withdrawal, significant worsening of the disease was observed. On admission she presented massive skin inflammation, scaling and itching. Laboratory tests revealed increased markers of inflammation. The patient was treated with combined immunosuppressive therapy and topical ointments. After 3 weeks, significant regression of skin lesions and normalization of laboratory tests were observed.

Conclusions . Psoriasis is a common cause of erythroderma in adults. Although in Europe the disease affects about 2% of the population and knowledge of its treatment should be common, cases of systemic administration of corticosteroids in patients with psoriasis in the treatment of the underlying disease or of the comorbidities are still being reported.