Etorykoksyb – wspólny mianownik dla farmakoterapii choroby zwyrodnieniowej, reumatoidalnego zapalenia stawów, zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa oraz dny moczanowej

Wstęp

Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) są stosowane powszechnie, a u pacjentów z zapalnymi chorobami stawów i chorobą zwyrodnieniową stawów są rekomendowane do stosowania przewlekłego [1, 2]. W związku z tym niezmiernie istotne jest upowszechnienie szczegółowych informacji dotyczących bezpieczeństwa poszczególnych preparatów. Przy doborze terapii lekarz powinien uwzględniać nie tylko skuteczność stosowanego leku, lecz także ryzyko wystąpienia objawów niepożądanych. Optymalny wybór NLPZ stanowi więc jedną z najtrudniejszych decyzji podejmowanych w codziennej praktyce klinicznej zarówno przez reumatologów, jak i lekarzy rodzinnych.
Leki z grupy NLPZ różnią się między sobą profilem działania na różne izoformy cyklooksygenazy COX-1 i COX-2. Działanie terapeutyczne NLPZ związane jest przede wszystkim z zahamowaniem COX-2, indukowanej w trakcie procesów zapalnych, podczas gdy większość działań niepożądanych, przede wszystkim dotyczących przewodu pokarmowego, zależna jest od inhibicji konstytutywnej COX-1 [3].
Najpoważniejszą obawą związaną ze stosowaniem NLPZ pozostają wciąż powikłania gastroenterologiczne, w tym uszkodzenie górnego i dolnego odcinka przewodu pokarmowego, zapalenie błony śluzowej, nadżerki, owrzodzenia i enteropatie [4]. Dzięki zastosowaniu selektywnych inhibitorów COX-2 w znacznym stopniu udało się ograniczyć częstość tych powikłań. Zahamowanie syntezy prostaglandyn prowadzi do podwyższenia oporu naczyniowego, zmniejszenia perfuzji nerkowej, obniżenia przesączania kłębuszkowego oraz retencji sodu [5]. Te mechanizmy patofizjologiczne odpowiadają za powikłania sercowo-naczyniowe, podwyższone ciśnienie tętnicze, nasilenie niewydolności serca, zwiększone ryzyko wystąpienia zawału serca i udaru mózgu. Wśród częstych działań niepożądanych NLPZ należy pamiętać również o ryzyku uszkodzenia wątroby, podwyższonej aktywności enzymów wątrobowych [6] oraz rzadko występujących powikłaniach, takich jak martwica hepatocytów czy ostra niewydolność wątroby [7]. Przy rozpoczynaniu terapii NLPZ należy rozważyć również możliwość uszkodzenia nerek prowadzącego do ich niewydolności, hiperkaliemii, martwicy brodawek nerkowych lub śródmiąższowego zapalenia nerek [8].
U niektórych pacjentów obserwuje się skórne reakcje uczuleniowe, pokrzywkę alergiczną, reakcje fototoksyczne, związane z zahamowaniem COX-1 [9]. Do rzadkich powikłań należą m.in. objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego [10] oraz toksyczny wpływ na szpik....


Pełna treść artykułu...