Pozycja lidera kierującego oddziałem klinicznym zmienia się, stając się coraz trudniejszą i bardziej wymagającą. Wysoko poprzeczkę oczekiwań stawiają przede wszystkim chorzy, którzy są coraz trudniejsi, z wieloma obciążeniami i chorobami współistniejącymi. Rosną wymagania dyrekcji szpitala wobec lekarzy i personelu medycznego, aby zagwarantować wysoką jakość w leczeniu, a jednocześnie zredukować dodatkowe koszty wynikające z powikłań. Coraz bardziej wymagający staje się także płatnik, który oczekuje nie tylko realizacji świadczeń, ale i dokumentuje wyniki leczenia i jego medyczno-ekonomiczne wskaźniki.
Dodatkowo znacznym utrudnieniem jest malejąca atrakcyjność specjalizacji, co sprawia, że kandydatów, zwłaszcza do kardiochirurgii, torakochirurgii jest mniej niż potrzeba, a ich przygotowanie kliniczne, naukowe i organizacyjne – niestety – coraz częściej dalekie od oczekiwań i zapamiętanych wzorów. Tymczasem to troska o właściwy rozwój młodych kadr rezydentów, ich przygotowanie do szybko rosnących zadań uznawane jest obecnie za jedną z najważniejszych gwarancji rozwoju naszych specjalności w niedalekiej przyszłości. Z tego powodu w ramach Amerykańskiego Towarzystwa Kardio- i Torakochirurgów (ang. American Association for Thoracic Surgery – AATS) powstała Akademia, która ma pomóc w szkoleniu przyszłych liderów amerykańskiej kardio- i torakochirurgii [1]. Podobne inicjatywy podjęły europejskie towarzystwa – Chirurgii Serca i Torakochirurgii (ang. European Association for Cardio-Thoracic Surgery – EACTS), jak i Chirurgii Serca i Naczyń (ang. European Society for Cardiovascular Surgery – ESCVS) [2, 3].
Przedstawione niżej najważniejsze wnioski [1] są podsumowaniem dotychczasowych działań ze strony AATS Academy, a zarazem wskazówką w działaniu na przyszłość.
1. Ordynator (koordynator) oddziału kardio-torakochirurgii, chirurgii naczyniowej i endowaskularnej powinien posiadać wiedzę z zakresu badań klinicznych i podstawowych i być świadomym bieżących strategii wdrożeniowych i realnych możliwości ich finansowania. Powinien posiadać wystarczające doświadczenie, umożliwiające pełnienie roli mentora, czyli przewodnika dla współpracowników i rezydentów w ich drodze zawodowego rozwoju.
2. Lider określa cele, a następnie inspiruje i prowadzi innych do ich osiągnięcia.
3. Kluczem do zatrzymania członków oddziału/kliniki jest ich samorealizacja zgodnie z potrzebami, wymaganiami i uzdolnieniami poszczególnych członków zespołu.
4. Sposób rekrutacji nowych członków oddziału stanowi model do oceny postępów tychże osób w ich praktyce w przeciągu pierwszego roku lub pierwszych dwóch lat, musi więc być bardzo dokładnie określony.
5. Ordynatorzy akademickich oddziałów kardio-torakochirurgii muszą być przygotowani na poświęcenie dużo czasu i wysiłku na logistykę i przeprowadzanie szkoleń rezydentów, zgodnie z wymogami The American Board of Thoracic Surgery, The Thoracic Surgery Residency Review Committee oraz The Accreditation Council for Graduate Medical Education.
6. Przygotowanie oraz starannie dobrana strategia determinują sukces w negocjacjach interpersonalnych, których ostatecznym celem powinno być porozumienie korzystne dla obu stron.
7. Jednym z najtrudniejszych zadań związanych z kierowaniem oddziałem jest identyfikacja, a następnie udzielanie porad członkom zespołu osiągającym słabe lub przeciętne wyniki oraz zastosowanie konsekwentnych środków naprawczych lub też – jeżeli zajdzie taka konieczność – zwolnienie.
8. Dobra praktyczna znajomość finansów oddziału jest niezbędna do opracowywania budżetów, wykonywania codziennych świadczeń, podejmowania przemyślanych decyzji w kwestii przyszłych wydatków, jak również do wymiany informacji z administracją.
9. Jednolity, konsekwentny i transparentny plan gospodarowania środkami finansowymi i płatnościami zapobiega konfliktom i nieporozumieniom wśród członków oddziału.
10. Udział w programach badawczych ma znaczenie w powstawaniu i propagowaniu nowych programów w każdym akademickim oddziale kardio-torakochirurgii.
11. Zróżnicowanie pod względem płci, jak również zróżnicowanie ogólne oddziału jest ogromnie ważne.
12. Program i zakres rezydentury na oddziale kardio-torakochirurgii zmienia się. Dyrektorzy programów, ale i ordynatorzy odpowiedzialni za szkolenie rezydentów muszą więc wykazywać inicjatywę i kreatywność w zakresie rodzaju i czasu szkolenia rezydentów, oceny zdolności operacyjnych i nowych modeli szkolenia, z uwzględnieniem także rosnących możliwości biosymulatorów.
Piśmiennictwo
1. Reddy VS, Ikonomidis JS, Crawford FA Jr. The AATS Academy: development of a unique concept in medical education. J Thorac Cardiovasc Surg 2011; 141: 1101-1102.
2. Rao C, Patel V, Ibrahim M, Ahmed K, Wong KA, Darzi A, von Segesser LK, Athanasiou T. Leadership in cardiac surgery. Eur J Cardiothorac Surg 2011; 39: 905-911.
3. Zembala M. Presidential letter: From Turin (1951) to Moscow (2011). The past, present and future of cardiovascular surgery – reflections at the time of the Diamond Jubilee of the ESCVS. Kardiol Pol 2011; 69: 636-638.
Copyright: © 2011 Polish Society of Cardiothoracic Surgeons (Polskie Towarzystwo KardioTorakochirurgów) and the editors of the Polish Journal of Cardio-Thoracic Surgery (Kardiochirurgia i Torakochirurgia Polska). This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) License (
http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.
