Zbliża się kolejne, już piąte, połączone spotkanie dwóch europejskich towarzystw: European Association for Cardio-Thoracic Surgery i European Society of Thoracic Surgery. Jest to obecnie największy na świecie kongres poświęcony zagadnieniom kardio-torakochirurgii. Liczba uczestników z roku na rok wzrasta i w 2005 r. w Barcelonie zarejestrowano 3614 lekarzy. Oczywiście można dyskutować, czy w parze z wysoką liczbą uczestników idzie także wysoka jakość prezentowanych doniesień. Ale kongres naukowy to nie tylko prace oryginalne. Ważnym elementem, który w ostatnim czasie został bardzo rozbudowany, są sesje i wykłady edukacyjne. Głównym ich zadaniem jest podsumowanie i przekazanie słuchaczom obecnego stanu wiedzy na dany temat. Ma to szczególne znaczenie dla nas, chirurgów w trakcie specjalizacji, dla których podstawowa i usystematyzowana wiedza ma szczególne znaczenie w procesie przygotowywania się do egzaminu końcowego. Tegoroczne spotkanie młodych kardiochirurgów European Residents’ Meeting będzie poświęcone właśnie temu zagadnieniu – jak najlepiej przygotować się do egzaminu końcowego z kardio-torakochirurgii. Spotkanie już tradycyjnie odbędzie się w niedzielę, po uroczystym otwarciu kongresu. Jestem niezwykle szczęśliwy, ponieważ moje zaproszenie na to spotkanie przyjęło wielu znakomitych gości. Pierwszy wykład wygłosi prof. Bruce Keogh z University College of London. Jego wykład będzie poświęcony kardio-torakochirurgii opartej na faktach (Evidence Based Medicine in Cardio-thoracic Surgery). Zagadnienie jest niezwykle ważne i trudne zarazem, gdyż współczesna kardiochirurgia w większości opiera się na dowodach poziomu B i C. Niezwykle trudno jest przeprowadzić duże badania z randomizacją w kardiochirurgii, więc dowodów poziomu A jest bardzo niewiele, natomiast prawidłowa interpretacja mniejszych badań typu case-control lub badań kohortowych, których wyniki często odbiegają od siebie, nie jest wcale prosta. Profesor Bruce Keogh wraz z prof. Tomem Treasurem są współautorami jedynego dotychczas opublikowanego podręcznika poświęconego zagadnieniu medycyny opartej na faktach w zakresie kardio- i torakochirurgii pt. The Evidence for Cardiothoracic Surgery. Najważniejszym elementem szkolenia przyszłego chirurga jest szkolenie praktyczne. Z wielu powodów nie powinno się ono ograniczać do jednego ośrodka. W wielu ośrodkach kardiochirurgicznych w Europie istnieje zwyczaj, że młody chirurg będący w trakcie specjalizacji część swojego szkolenia odbywa za granicą. O potrzebie wyjazdów zagranicznych pisałem w jednym z poprzednich tekstów publikowanych w Kardiochirurgii i Torakochirurgii Polskiej. Mam nadzieję, że osoby, które odbyły takie szkolenia, zgadzają się ze mną, że nic tak bardzo nie otwiera oczu i umysłu, jak właśnie praca w obcym ośrodku, z obcym zespołem, którego z czasem stajemy się integralną częścią. O potrzebie takich wyjazdów będzie mówił prof. Tirone David, który kieruje jednym z najchętniej odwiedzanych obecnie ośrodków kardiochirurgicznych. Życiorys prof. Davida jest doskonałym przykładem, jak duże znaczenie w karierze chirurga ma praktyka zagraniczna. Część swojego wykładu poświęci też roli, jaką ogrywa staż badawczy (research fellowship). W Stanach Zjednoczonych stanowi on nieodłączną część szkolenia chirurgicznego, natomiast w Europie jest nadal niedocenianą częścią praktyki młodych chirurgów. Kolejnym elementem, bardzo często sprawdzanym podczas egzaminów specjalizacyjnych, jest znajomość ostatnich doniesień naukowych oraz umiejętność ich poprawnej analizy. Dlatego poprosiłem prof. Marko Turina z Zurychu, wieloletniego redaktora naczelnego pisma European Journal of Cardiothoracic Surgery, o wygłoszenie wykładu dotyczącego zasad analizowania artykułów naukowych publikowanych w pismach medycznych. Podstawą krytycznej analizy jest znajomość podstawowych zasad konstruowania badań klinicznych oraz metod zbierania i analizy danych. Większość z nas niepewnie porusza się wśród wielu nowoczesnych analiz statystycznych. Musimy zrozumieć jednak, że podstawowa ich znajomość jest niezbędna do prawidłowej interpretacji wyników prac naukowych. Bez tej podstawowej wiedzy i umiejętności stajemy się bardzo podatni na różnego rodzaju manipulacje statystyczne i metodologiczne stosowane w wielu publikacjach. Błędna analiza badań klinicznych może prowadzić do złej praktyki klinicznej. Korzystając z okazji, kolejny raz polecam waszej uwadze warsztaty organizowane przez EACTS, poświęcone właśnie pisaniu prac naukowych i interpretowaniu wyników publikacji. Kurs ten odbył się w Pradze wiosną tego roku, a jego kolejna edycja jest zapowiadana na wiosnę 2007 r. Był to zdecydowanie jeden z najlepszych warsztatów, w jakich dane mi było dotychczas uczestniczyć. Czwarty wykład tegorocznego spotkania European Residents’ Meeting wygłosi prof. Lerut z Louven, który jest przewodniczącym European Board of Thoracic and Cardiovascular Surgery (EBTCS). Organizację tę założyły 4 października 1996 r. trzy towarzystwa naukowe: EACTS, ESTS oraz ESCVS. Głównym celem EBTCS jest utrzymanie na wysokim poziomie standardu wykształcenia europejskich chirurgów specjalizujących się w torakochirurgii oraz chirurgii serca we wszystkich krajach Wspólnoty Europejskiej. Założeniem, które przyświecało twórcom organizacji, jest zastąpienie egzaminów narodowych właśnie egzaminem EBCTS. Osiągnięcie tego celu jest obecnie niezwykle trudne z uwagi na różną organizację oddziałów chirurgicznych i różne programy specjalizacji w poszczególnych krajach Unii Europejskiej. Zaliczenie egzaminu EBCTS nie daje dzisiaj żadnych nowych uprawnień i nie pozwala na automatyczne uznanie kwalifikacji w innych państwach. Uważam, że dzięki temu egzaminowi możemy udowodnić, że poziom naszego wykształcenia w niczym nie odbiega od standardów europejskich i stoi na bardzo wysokim poziomie. Tytuł Fellow of EBCTS jest bardzo istotnym dowodem wysokich kompetencji. Warto poddać się tej obiektywnej ocenie. Egzamin składa się z 3 części: analizy artykułu, analizy przypadku klinicznego oraz zasadniczego egzaminu ustnego. Wszystkie szczegóły dotyczące składania podań i samego egzaminu są dostępne na stronie internetowej www.ebtcs.org. Tradycyjnie już po zakończeniu spotkania część uczestników sesji będzie miała okazję zjeść wspólną kolację i przy winie pogłębić znajomości. Tym razem spotkamy się w skansenie w Sztokholmie, aby wspólnie degustować tradycyjną szwedzką kuchnię.
Copyright: © 2006 Polish Society of Cardiothoracic Surgeons (Polskie Towarzystwo KardioTorakochirurgów) and the editors of the Polish Journal of Cardio-Thoracic Surgery (Kardiochirurgia i Torakochirurgia Polska). This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) License (
http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.