Fototerapia i fotochemoterapia w dermatologii. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego

Światło stanowi jeden z elementów fali elektromagnetycznej. Fala elektromagnetyczna zawiera natomiast dwie składowe: elektryczną i magnetyczną, które indukują się wzajemnie. Właściwości fal elektromagnetycznych zależą od długości fali. Promieniowaniem elektromagnetycznym są: fale radiowe, mikrofale, podczerwień, światło widzialne, ultrafiolet, promieniowanie rentgenowskie i promieniowanie gamma. Wraz ze wzrostem długości fali zmniejsza się energia promieniowania. W fototerapii dermatologicznej wykorzystuje się następujące typy promieniowania: UVB szerokopasmowe, monochromatyczne wąskopasmowe UVB, UVB laserowe, UVA w połączeniu z psoralenami – PUVA, UVA1, światło widzialne, monochromatyczne światło w zakresie pasm widzialnych: fiolet, niebieski, zielony, żółty, czerwony, głęboka czerwień, podczerwień. W fototerapii i fotochemoterapii wykorzystuje się obecnie aparaturę emitującą następujące długości promieniowania: UVB 311, UVB 313, UVB 308, UVA 320–400 nm z pikiem 365 nm i UVA1 o długości 340–400 nm. W Polsce najczęściej stosowane jest promieniowanie UVB 311 i UVA 320–400 mm (głównie z psoralenami). Fotochemoterapia to łączona forma leczenia światłem ultrafioletowym oraz substancjami chemicznymi zwiększającymi wrażliwość skóry na ultrafiolet. Substancje te należą do psoralenów. Termin PUVA został wprowadzony w 1974 roku przez Parrisha i wsp. w pracy oceniającej wyniki leczenia łuszczycy za pomocą podawanego doustnie 8-metoksypsoralenu i naświetlań całej powierzchni skóry długimi promieniami UVA. W tym artykule przedstawiono rekomendacje Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego dotyczące stosowania fototerapii oraz fotochemoterapii w dermatologii.

Light is a component of the electromagnetic waves. The electromagnetic wave consists of mutually inducible electrical and magnetic components that generate variable electric field. This then turns into magnetic field, causing alternating current to flow. Electromagnetic waves include radio waves, microwaves, infrared light, visible light, ultraviolet light, X-rays and gamma radiation. The length of these waves determines their properties. An increase in wavelength is accompanied by a decrease in its radiation energy. Dermatological phototherapy uses the following types of light: broadband UVB, narrow-band monochromatic UVB, laser UVB, UVA in combination with psoralens – PUVA, UVA1, visible light, monochromatic light within the visible spectrum: violet, yellow, red, deep red and infrared. Phototherapy and photochemotherapy nowadays uses equipment emitting radiation at the following lengths: UVB 311, UVB 313, UVB 308, UVA 320–400 nm with a peek at 365 nm and 340–400 nm UVA1. In Poland, the most commonly used radiation is UVB 311 and UVA 320–400 mm (mainly with psoralens). Photochemotherapy is a form of treatment by light, in which the effect of ultraviolet in combination with chemical substances acting as photosensitizers (psoralens) is utilized. The term PUVA was introduced in 1974 by Parrish et al. in a publication assessing the results of psoriasis treatment with orally administered 8-methoxypsoralen and whole-body exposure to long-wave UVA radiation. This article contains the recommendations of the Polish Dermatological Society for photoherapy and photochemoterapy in dermatology.