Gronkowcowy zespół oparzonej skóry (choroba Rittera) u sześciu niemowląt

Wprowadzenie. Gronkowcowy zespół oparzonej skóry (ang. staphylococcal scalded skin syndrome – SSSS) jest rzadką dermatozą, występującą najczęściej u niemowląt i małych dzieci.
Cel pracy. Celem pracy było przedstawienie sześciu przypadków zespołu SSSS u dzieci hospitalizowanych w ciągu 10 miesięcy na Oddziale Dermatologii Dziecięcej Międzyleskiego Szpitala Specjalistycznego.
Opis przypadków. Sześcioro dzieci (1 dziewczynka i 5 chłopców) w wieku od miesiąca do 3 lat, w stosunkowo dobrym stanie ogólnym, z różnie nasilonymi, typowymi dla zespołu SSSS zmianami skórnymi (rozległe rumienie i złuszczanie) hospitalizowano na Oddziale Dermatologii Dziecięcej od marca 2008 roku do stycznia 2009 roku. Tylko dwoje dzieci skierowano z rozpoznaniem zespołu SSSS, natomiast w pozostałych przypadkach na oddziałach pediatrycznych rozpoznawano toksyczną nekrolizę Lyella lub zmiany alergiczne i stosowano w leczeniu kortykosteroidy, nie uzyskując poprawy klinicznej. We wszystkich przypadkach w posiewach z nosa, gardła, spojówek i ujścia cewki moczowej wyhodowano gronkowca złocistego. Ogólna antybiotykoterapia cefalosporynami oraz miejscowe leczenie odkażające i przeciwzapalne spowodowało u wszystkich dzieci ustąpienie zmian skórnych w ciągu 6–9 dni.
Wnioski. Obserwacje autorów niniejszej pracy wskazują, że zespół SSSS nie jest tak rzadki, jak podają dane z piśmiennictwa, natomiast jest często mylnie rozpoznawany jako zespół Lyella. Należy podkreślić, że podstawowe znaczenie w terapii tego zespołu mają antybiotyki, natomiast leczenie kortykosteroidami może mieć bardzo niekorzystny wpływ na jego przebieg i rokowanie.

Introduction. Staphylococcal scalded skin syndrome (SSSS) is regarded as a rare disease observed mostly in babies and small children.
Objective. Presentation of 6 cases of SSSS hospitalized in the Paediatric Dermatology Unit between March 2008 and January 2009.
Case reports. Six cases (one girl and 5 boys) at the age of 1 month to 3 years, with variously pronounced skin involvement characteristic of SSSS were admitted to the Paediatric Dermatology Department in a period of 10 months. Before admission, only two children were diagnosed as having SSSS, while in 4 cases toxic epidermal necrolysis or allergic dermatitis was recognized and children were treated with systemic corticosteroids without effect. In all cases Staphylococcus aureus from nose, pharynx, conjunctiva or urethra was cultured. Systemic therapy with antibiotics (cephalosporins) and local antibacterial and anti-inflammatory treatment provided remission of skin lesions in 6–9 days.
Conclusions: Our observations indicate that staphylococcal scalded skin syndrome is not so rare but is a frequently misdiagnosed disease. It should be stressed that systemic antibiotic therapy is mandatory, while treatment with corticosteroids may worsen the course and prognosis in this syndrome.