Gruczolaki jelita grubego

Gruczolaki to łagodne nowotwory, zbudowane z rozrośniętego nabłonka, których cechą podstawową jest dysplazja. Zgodnie z podziałem WHO zaproponowanym przez Morisona i Sobina wśród gruczolaków wyróżnia się: gruczolaki cewkowe, kosmkowe i mieszane cewkowo-kosmkowe. Gruczolaki jelita grubego stwierdza się u 5–10 proc. bezobjawowych chorych po 40. roku życia, a w wieku 50–75 lat odsetek ten sięga 55 proc.





Gruczolaki w ok. 80 proc. przypadków znajdowane są w odbytnicy i esicy. Jednak na podstawie badań autopsyjnych stwierdzono, że rozmieszczenie gruczolaków w jelicie jest równomierne, natomiast w lewej części okrężnicy znajduje się częściej gruczolaki większe, przekraczające 10 mm średnicy.


Polipem nazywamy tkankę wyrastającą do światła przewodu pokarmowego pokrytą błoną śluzową. Makroskopowo wyróżnia się polipy siedzące, półuszypułowane, uszypułowane i gruczolaki płaskie (tab. 1.). Doświadczenie w wykrywaniu płaskich gruczolaków mają jedynie endoskopiści japońscy. Przyczynę tego faktu upatruje się w stosowanych przez nich odpowiednich technikach barwienia, jak i dużej dokładności wykonywanych endoskopii. Gruczolaki płaskie wykrywane są w 2 proc. wykonywanych kolonoskopii. W krajach europejskich i Stanach Zjednoczonych do niedawna poddawano w wątpliwość istnienie płaskich gruczolaków. Są to zmiany słabo widoczne, bardzo trudne do identyfikacji i wyglądem przypominające otarcie lub zaczerwienienie błony śluzowej.

Jedynie badanie mikroskopowe pozwala na wyróżnienie grupy polipów nowotworowych. Wśród polipów nowotworowych najczęściej spotyka się gruczolaka cewkowego (65–85 proc.), rzadziej gruczolaka cewkowo-kosmkowego (16–27 proc.) i najrzadziej gruczolaka kosmkowego (3–9 proc.).

Gruczolaki cewkowe (adenoma tubulare) zlokalizowanie są w całej okrężnicy w 40 proc. przypadków po prawej stronie okrężnicy, w 40 proc. po stronie lewej, w 20 proc. występują w odbytnicy. Najczęściej są małe, do 10 mm średnicy i występują w grupach. W badaniach sekcyjnych stwierdza się je u 30–38 proc. osób [15]. Rak w gruczolaku cewkowym występuje w 5–10 proc.

Gruczolak kosmkowy (adenoma villosum, papilloma villosum) występuje najczęściej u osób starszych jako pojedynczy polip esicy lub odbytnicy. Makroskopowo w 90 proc. przypadków ma postać siedzącą. Odsetek zezłośliwienia ocenia się na 29–70...


Pełna treść artykułu...