Grypa i przeziębienia pospolite

Pierwsza część artykułu zawiera podstawową wiedzę na temat etiologii, epidemiologii, patogenezy, charakterystyki klinicznej, diagnostyki, leczenia i profilaktyki grypy. W części drugiej omówione zostały najważniejsze pojęcia dotyczące przeziębień pospolitych, w tym obraz kliniczny i leczenie.









Grypa


Grypa jest jedną z najbardziej zaraźliwych chorób. Czynnik etiologiczny, Myxovirus influenzae, jest specyficzny nie tylko dla człowieka. Istnieją 3 różne, patogenne typy wirusa grypy: A, B i C. Epidemie wywołują głównie typy A i B. Grypa atakuje całe populacje niezależnie od wieku i rasy, jednakże najbardziej niebezpieczna jest dla osób starszych i przewlekle chorych. Dostępne metody leczenia grypy nie są z reguły zbyt skuteczne, dlatego też priorytetowe znaczenie ma profilaktyka. Szczepienia są jedną z jej metod.

Grypa jest ostrą, zaraźliwą chorobą układu oddechowego, przebiegającą z gorączką, bólami głowy i mięśni oraz osłabieniem. Krótki okres wylęgania i szybkie rozprzestrzenianie się zakażenia wśród podatnych osób może powodować epidemie i pandemie, najczęściej jesienią.



Etiologia


Grypę wywołują wirusy A i B, tworzące jeden rodzaj oraz wirus C, odmienny rodzajowo. Wszystkie wirusy wchodzą w skład rodziny Orthomyxoviridae. Oznaczenie przynależności poszczególnych wirusów grypy wykonuje się na podstawie charakterystyki antygenowej nukleoproteiny (NP) i antygenu białka podstawowego. Poszczególne szczepy są oznaczone zgodnie z miejscem pochodzenia, numerem izolatu, rokiem izolacji i podtypem. Wirusy grypy A, B i C są morfologicznie podobne, mają 4 antygeny: 2 wewnętrzne, skomponowane z nukleokapsydu (RNA i NP) oraz proteiny M1 i M2, są słabe immunogennie. Dwa powierzchniowe składają się z hemaglutyniny i neuraminidazy. Replikacja wirusa w komórce gospodarza trwa ok. 6 godz. Antygen grupowy tworzy się w jądrze komórki, a hemaglutynina i neuraminidaza w jej cytoplazmie.



Epidemiologia


Źródłem zakażenia jest chory człowiek. Epidemie grypy w Polsce występują prawie każdego roku, przeważnie zaczynają się w miesiącach zimowych i trwają od kilku do kilkunastu tygodni. Od sezonu epidemicznego 1981/1982, epidemie grypy występują przeważnie między styczniem a marcem. Liczby zachorowań wahają się od kilkuset tysięcy do kilku milionów. Prawie...


View full text...