Historia Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego

The Polish Dermatological Society (Polskie Towarzystwo Dermatologiczne – PTD) is the largest dermatological association in Poland and gathers the majority of professionally active dermatologists-venereologists and residents of dermatology and venereology. In 2023, the PTD has 2682 members, which is the largest number in the history of our Society [1].

THE BEGINNINGS OF THE POLISH DERMATOLOGICAL SOCIETY

A meeting of two excellent dermatologists in Warsaw was the impetus for the creation of the Polish Dermatological Society. One of them was Prof. Franciszek Krzyształowicz (1868–1931), who remains in memory as one of the most outstanding Polish dermatologists [2–6]. He was a scientist with novel views on the etiology of syphilis and some other diseases in the field of dermatology and venereology. As a world-renowned physician, he was a co-organizer of the International League of Dermatological Societies (ILDS), honored with numerous international awards for dermatological achievements and honorary membership of dermatological societies. He was the Head of the Dermatology Department of the Jagiellonian University when he was offered to move to Warsaw and create the Department of Dermatology of the University of Warsaw from scratch. In 1919 he moved to Warsaw [7, 8]. The second one is Dr. Robert Bernhardt, an outstanding clinician and organizer, the Head of the St. Lazarus Hospital. Before Prof. Krzyształowicz moved to Warsaw, he had been the central figure of dermatology in Warsaw [9]. He was a great clinical authority, a great clinician, an author of excellent textbooks and an editor of medical journals. He was known for his excellent organizational skills. On the initiative of those two eminent doctors and a group of other active dermatologists, the Polish Dermatological Society was established. The founding meeting was held in February 1920 in Warsaw. The Society was founded by: Franciszek Krzyształowicz (1868–1931), Robert Bernhardt (1874–1950), Roman Leszczyński (1873–1940), Jan Lenartowicz (1877–1959) and Franciszek Walter (1885–1950) [2]. Franciszek Krzyształowicz and Robert Bernhardt were the candidates in the elections for the chairman of the Polish Dermatological Society. Robert Bernhardt received more votes and became the first Chairman of the Polish Dermatological Society. Prof. Franciszek Krzyształowicz took the position of the Vice-Chairman.
The rivalry between those two outstanding dermatologists and both Warsaw dermatological centers (St. Lazarus Hospital and the University Department of Dermatology on Koszykowa Street) lasted until the death of Prof. Krzyształowicz in 1931.
The Society began its activities with monthly meetings on the first Thursday of each month and annual general meetings in various Polish cities. It was decided to organize the first PTD Congress in 1922. Before the first PTD Congress, it had been decided on the structure of the PTD, in which field units would be the basis for operations. The Warsaw Branch was established in 1920. It was headed by Dr. Robert Bernhardt. The other branches were as follows: Cracow Branch (1921, Prof. Jan Lenartowicz), Lviv Branch (1920, Prof. Włodzimierz Łukasiewicz), Łódź Branch (1921, Dr Emanuel Sonnenberg), Vilnius Branch of PTD (1921, Dr Bolesław Hanusowicz) and Poznań Branch (1922, Prof. Adam Karwowski). Most of the branches had several to a dozen members each. In 1922, the Polish Dermatological Society had a total of 92 members [10].

FIRST CONGRESSES

The first ever National Congress of PTD was held in Warsaw on May 7–8, 1922, and the sessions took place in the auditorium of the Department of Dermatology at 83A Koszykowa Street and at the St. Lazarus Hospital. From indirect data it may be concluded that the first Congresses of the PTD did not have a predetermined agenda, and the order of statements was determined ad hoc during the course of the meeting. The chairmen of the sessions had also not been appointed for many years. They were chosen on the first day from among the participants of the Congress.
The second Congress was held on May 20–21, 1923 in Lviv [11]. Dozens of dermatologists participated in the second Congress of the PTD. A commemorative photo of the participants shows 53 men and 14 women [1]. During that period Lviv was a place of significant scientific activity and a center of Polish dermatology, which attracted numerous outstanding dermatologists from other cities. Włodzimierz Łukasiewicz (1860–1924) was the Head of the Department at the Jan Kazimierz University. Roman Leszczyński, the future president of the PTD was his most outstanding student and co-organizer of the Congress [11, 12].
Cracow was chosen to be the place of the third Congress of the PTD (1924). Prof. Jan Lenartowicz (1877–1959) was then the Head of the Cracow Department. He took this position after the departure of Prof. Franciszek Krzyształowicz to Warsaw. Lenartowicz was the organizer of the Congress in Cracow. The Congress was co-organized by Franciszek Walter (1885–1950), who was a young dermatologist and scientist from Cracow, the future president of the PTD.
In the years 1920–1925, Regional Branches of the PTD were very active. Clinical cases and organizational matters related to dermatological and venereological activities were discussed during meetings which were held once a month.
On February 7, 1924, a meeting of the Warsaw Branch of PTD was held. It was led by Prof. Franciszek Krzyształowicz who was the Chairman of the Branch at that time. The problems of the venereological treatment of prostitutes was the main topic of the meeting. Dr. Leon Wernic, the Head of the St. Lazarus Hospital in Warsaw, emphasized in his lecture “Four requirements for modern treatment of venereal diseases, 1) as early as possible, 2) as energetically as possible, 3) long enough, 4) away from fresh sources of the plague”. During the meeting, it was highlighted that it was necessary to introduce provisions introducing the obligation to treat venereal diseases. In those years, the fight against venereal diseases became one of the most important activities of the Polish Dermatological Society.
The next, 4th Congress of the PTD took place in Warsaw on July 12–15, 1925. During the meeting of the delegates, which typically took place immediately before the start of the scientific program of the Congress, it was decided to keep the “Dermatological Review” (“Przegląd Dermatologiczny”) as a quarterly, but to double its volume and to strive to publish the journal as a bimonthly. In addition, it was recommended that each issue should contain a summary of information from foreign journals.

THE ROLE OF FRANCISZEK KRZYSZTAŁOWICZ

In 1927, the 5th Congress of the PTD was held in Vilnius. The meeting of the delegates appointed a new four-member Board of the Society: Prof. Franciszek Krzyształowicz (Warsaw) – the Chairman, Prof. Adam Karwowski (Poznań) and Prof. Roman Leszczyński (Lviv) – Vice-Chairmen, Dr Stanisław Kapuściński (Warsaw) – the Secretary, Dr Edward Bruner (Warsaw) – the Treasurer.
It was decided to start work on the amendment of the statute. The task was entrusted to the new board, headed by Professor Krzyształowicz. It was decided that the Board of the Society would intervene in the Ministry of the Interior on passport facilitation for doctors travelling abroad for scientific purposes. In addition, as part of efforts to reduce the incidence of venereal diseases, a decision was taken to carry out a check to determine “whether practitioners who declare in daily newspapers that they carry out the Wassermann blood test have professional training and whether they have properly equipped serological laboratories.” The delegates instructed the Board to “devise ways to put an end to the unworthy of medical ethics advertising of some venereologists in the daily press (especially in the capital)”. According to the literature sources, Prof. Krzysz­tałowicz prepared a new statute, which was approved in 1929. It was more extensive and modern. He emphasized science as the most important goal of action. Attention was paid to the popularization of hygiene in order to reduce morbidity and mortality due to dermatological and venereological reasons. The third important objective of the Society’s activities was to facilitate the maintenance of communication between dermatologists throughout the country. The new statute introduced the name of the function of the “president” of the PTD in place of the previous “chairman”. Professor Krzyształowicz’s term of office was also characterized by significant international activity of the President of the PTD. In 1930, during the International Dermatological Conference in Copenhagen, he was included in a group of 7 people (subsequently enlarged to 11 people) who were the most prominent dermatologists in the world. They were entrusted with the task of creating the International League of Dermatological Societies (ILDS), an association that remains active today and organizes the World Congress of Dermatology every 4 years.
He continued his activity aiming at reducing the incidence of STDs. He was the initiator of the creation of the Anti-Venereal Association, which was officially approved by the Commissioner of the Government in the capital city of Warsaw on February 28, 1928. As indicated by §33 of the Statute of the Association, the founders were “Franciszek Krzyształowicz on behalf of the Polish Dermatological Society, Dr Franciszek Grodecki, the Chief Physician of the Health Insurance Fund in Warsaw, the Polish Eugenics Society (combating venereal diseases, prostitution and race degeneration) on behalf of the Management Board – Dr L. Wernic, the President of the Management Board.” The Association was financed from public funds. In 1931, the Anti-Venereal Association decided to “grant the Polish Dermatological Society a benefit in the amount of PLN 500 (five hundred) for the costs of running the social venereology section in a quarterly entitled “Dermatological Review” (Przegląd Dermatologiczny). Later, the Anti-Venereal Association published its own journal, “Chronicle of Venereology. A quarterly dedicated to the eradication of venereal diseases. The journal of the Polish Anti-Venereal Association financed by the Ministry of Social Welfare” (Kronika Wenerologiczna. Kwartalnik poświęcony zwalczaniu chorób wenerycznych).
In 1931, Krzyształowicz 1) was the President of the Polish Dermatological Society, 2) was the President of the Anti-Venereal Association, 3) managed the Department of Dermatology of the Medical University created by himself in 1919, 4) co-founded the ILDS, 5) acted as a former President in the Association of Slavic Dermatologists (Związek Dermatologów Słowiańskich), 6) was the President of the Radium Institute Society (Towarzystwo Instytutu Radowego) and supervised the construction of the Radium Institute (later named the Institute of Oncology) on Wawelska Street in Warsaw, 7) was the President of the Polish branch of the Young Men Christian Association (YMCA Poland) and supervised the construction of the headquarters of the Association on Konopnicka Street in Warsaw.
He died suddenly at the age of 63, on October 20, 1931. He is buried, together with his wife, Józefa Krzyształowiczowa (1869–1960), at the Powązkowski Cemetery in Warsaw. In his memoirs about Prof. Krzyształowicz, his successor, Prof. Marian Grzybowski wrote “He belonged to the professors who came to the ruins and chaos and left a great, complete and indestructible work”.
To commemorate the figure of Prof. Kryształowicz after his death, the Polish Dermatological Society established the Prof. Krzyształowicz Fund for awards for scientific papers in the field of dermatology. The fund was reactivated by the Executive Board of the PTD in 2023. After the death of Krzyształowicz, the Society was headed by the Vice-President of the PTD, Prof. Roman Leszczyński. Leszczyński was elected the President in 1932, during the Congress of the PTD in Lviv. The Vice-Presidents were Prof. Karwowski and Prof. Walter, Prof. Kapuściński was the Secretary, and Prof. Bruner was the Treasurer. In addition, the following members of the PTD Board were elected: Dr. R. Bernhardt, Prof. Malinowski, Dr. Wernic and Prof. Straszyński. Professor Straszyński became the new Editor-in-Chief of the Dermatological Review (Przegląd Dermatologiczny) in place of the deceased Franciszek Krzyształowicz [1, 11].
During the Congress held on June 27–29, 1932 in Lviv, 64 lectures were presented, with women being the lecturers in 6 cases: Anna Eljaszówna, Jadwiga Anferowoczówna, Janina Romanowa, Laura Fullenbaum, and Regina Srokowska. The vast majority of women had come to the Congresses as the companions of their husbands – dermatologists. Therefore, special “Programmes for Ladies” were organized, which included sightseeing and participation in cultural events.
International professors of dermatology cooperating with the PTD were granted honorary memberships during the Congress, which was made possible by the new PTD Statute. It was agreed that the next Congress of the PTD would be held in 1933 in Poznań as a session of the 4th Congress of Polish Physicians and Naturalists, while the next full Congress would take place in 1934 in Cracow.
At the time when Prof. Leszczyński was the President of the PTD, numerous matters were sorted out. Among other things, the regulations of the PTD Congresses and the regulations for publishing papers in the Dermatological Review were introduced. The Branches’ reports became more extensive and contained summaries of the presented papers. Translation of selected elements from foreign literature into Polish, mainly Czech and Yugoslavian, was introduced. For the first time, the Dermatological Review published the paper of a foreign author, Czech Professor Samberger. Attempts were made to further internationalize the activities of the PTD. However, they were suspended in the following years.
The PTD congress in 1933 in Poznań (associated with the Congress of Physicians and Naturalists) remained in the memory of participants as a convention associated with the dramatic event. During the Congress, the organizer, prof. Adam Karwowski, died suddenly of a heart attack. At that time professor Karwowski headed the Poznań Branch PTD and the Dermatological Clinic. He also was the dean of the Faculty of Medicine at the University of Poznań. Among dermatologists, it was said at the time that "he died from overwork".
The next Congress, in Krakow, took place on 29–30 June 1935, a few weeks after Marshal's Pilsudski's death. During the official opening chairman of the Organizing Committee, prof. Francis Walter, gave a mournful speech. Participants honored the Marshal's memory with a minute of silence. A wreath was laid at the coffin of Marshal Piłsudski at Wawel, and then a bus trip was organized to Sowiniec, where all the participants of the Congress took an active part in building the Marshal's Pilsudski's Mound . The second day of the Congress was entirely devoted to the scientific program. The meeting was attended by over 100 dermatologists.
Due to the divergence of views on the further development of the “Dermatological Review”, the first President of the PTD, Dr. Bernhardt, requested that he be removed from the list of members of the Editorial Committee of the “Dermatological Review”.
According to the Statute adopted in 1929, the Congresses were to be held every 2 years. However, during the Congress of the PTD in Cracow in 1935, a decision was made to hold Congresses every three years. It was due to the growing number of international conferences attended by Polish dermatologists, and it was assumed that the cumulation of two conferences in one year should be avoided.
The date of the next Congress to be held after three years remained a subject of controversy. If the next Congress were to take place, it would be held in 1938, when the Congress of the Association of Slavic Dermatologists was planned in Sofia. Finally, the controversy was resolved during the extraordinary meeting of the PTD Delegates, which took place on July 5, 1937 in Lviv, on the occasion of the Congress of Polish Physicians and Naturalists. It was agreed by the majority of votes that the 9th Congress of the PTD would take place after 4 years, i.e., in 1939, in Vilnius.
Ultimately, the Congress of Slavic Dermatologists in 1938 was not held due to the growing anxiety and fear of war, while the Congress of the Polish Dermatological Society took place as planned, thanks to the President’s (Roman Leszczyński) determination, who cared about regular meetings of Polish dermatologists. During the Congress in 1939, more than eighty 15-minute lectures were given. Due to the rich program, restrictions on the time of asking questions and comments were introduced.
A trip to the Casino cinema was organized for all the participants of the Congress, for the screening of two films: “Phagocytosis” (film by the Pasteur Institute) and “One Hundred Years in the Service of Medicine” (film with sound by L. Spiess).
Similarly to other congresses, a supplementary cultural program was proposed. However, the nomenclature was changed from “Program for Ladies” to “Program for Accompanying Persons”.
In 1939, the topic of intervals between congresses also returned. Prof. Roman Leszczyński, the President of the PTD, published a draft of the “Regulations of the Congresses of the PTD”, in which he emphasized that, according to the Statute of 1929, the Congresses should be held every 2 years. The implementation of this project was interrupted by World War II.

WORLD WAR II

The war and the death of Prof. Roman Leszczyński in 1940 interrupted the activities of the Polish Dermatological Society, but many of its members conducted conspiratorial activities and secret teaching of dermatology.
The period of occupation is the period of greatest loss for the Society. Numerous dermatologists died during the war or in concentration camps. During the extermination operations, most dermatologists of Jewish origin were killed. The change of Poland’s borders meant that two important dermatological centers, Lviv and Vilnius, remained outside of the country. Employees of dermatological departments left the territory that now belonged to the USSR and found employment in dermatological centers in Poland, including Gdańsk, Lublin, Łódź, Szczecin and Wrocław. At that time, German dermatologists left the centers that had previously been located in Germany. According to Dr. hab. Rafał Biały- nicki-Birula [1], there was no German doctor left in the University Department in Wrocław.

TIMES OF THE POLISH PEOPLE’S REPUBLIC

In 1945, after the end of the war, former dermatological departments were quickly launched, new facilities were established in Wrocław and Gdańsk, PTD branches began to recreate their activities.
On November 8, 1947, the first post-war Meeting of the Delegates of PTD Branches took place in Łódź. It was decided to resume the activity of the PTD and publication of the Dermatological Review. The meeting was attended by representatives of the Ministry of Health and other institutions. It was agreed that the statute of 1929 would be the basis for the reconstruction of the PTD. Professor Franciszek Walter from Cracow was elected as the first post-war President. Prof. Marian Grzybowski (Warsaw) and Prof. Jan Lenartowicz (Wrocław, formerly Lviv) were the Vice-Presidents.
At that time, PTD Branches were also formed again with new University Departments reopened after World War II being the basis for their establishment. In the first years after World War II, the majority of PTD Branches were reactivated. It should be emphasized that, at that time, the reactivation of the PTD and the Regional Branches of the Society required the support of the central authorities, as well as the city and voivodship authorities. It was decided that the first post-war Congress of the PTD would take place in June 1948 in Warsaw. The organization of the Congress was entrusted to Prof. Marian Grzybowski, the Head of the Department of Dermatology of the University of Warsaw. The Congress mainly concerned venereal diseases and tuberculosis, which were the biggest epidemic problems of that period. Venereal diseases remained the most important subject of the activities of the Polish Dermatological Society for many years to come.
Throughout the post-war period, the PTD functioned in the new political reality of the formation of the Polish People’s Republic.
The Congress in 1952, which was held on September 25–27 in Wrocław was described as follows: “The Fourteenth Congress of the PTD takes place during the six-year plan after the adoption of the People’s Constitution, during the cementing of the National Front on the eve of the electoral act. The whole nation, consolidated in the National Front, united in the greatest economic effort. The world of work in factory halls, foundries, mines and quarries gives its strength for the common good. We, Polish dermatologists, take an active part in this general struggle.”
In his opening speech at the Congress, its organizer, Prof. Henryk Mierzecki, pointed out that both professional and political considerations spoke for the choice of Wrocław as the venue for the PTD Congress. He said “People’s Poland rebuilt the Department not only materially, not sparing generous subsidies, but also created the conditions for moral renewal.”
At the 15th Congress of the PTD, which was held in 1955 in Warsaw, a new, centrally imposed, framework statute came into force, which was the same for all Polish scientific societies. The Constitution of 1952 introduced the centralization of the management of societies. The law on associations was still applied, but their autonomy of action disappeared. The state administration intervened in the substantive activities of associations and controlled their finances.
At that time, official government documents stated: “All management measures are of a framework nature to enable associations to operate freely and, therefore, there is a certain sphere of non-interference in the activities of associations”. There was a prospect of liquidating Societies in their pre-World War II form. The Polish Dermatological Society continued to develop in those difficult conditions.
At the Congress in 1955, Prof. Franciszek Miedziński, the Head of Dermatology Department in Gdańsk, became the President of the PTD. Under his direction, the Society operated for the next three years.
The next Congress of the PTD took place in Cracow on May 25–27, 1958. It was organized by Prof. Kazimierz Lejman (1907–1985), who was a prominent venereologist [13–15]. In 1950, after the death of Prof. Walter, but even before the habilitation, he became the Head of the Department. Apart from the issue of venereal diseases, which was typical of that period, one of the leading topics of the Congress organized by Lejman included systemic connective tissue diseases, one of the favorite topics of Prof. Stefania Jabłońska. She was the Head of the Department of Dermatology in Warsaw at that time, and, like Lejman, became the Head of the Department before obtaining the degree of habilitated doctor. Prof. Stefania Jabłońska maintained friendly relations with Lejman until his death in 1985.
During the Congress of the PTD in 1958, Prof. Bohdan Michałowski from St. Lazarus Hospital in Warsaw became the President of the PTD.
At that time, PTD Congresses were held every 3–5 years. The next Congress was organized by Prof. Franciszek Miedziński in Gdańsk in 1961. The meeting was held in parallel in two halls, Rydygier’s and Wszelaki’s halls, of the Medical Academy of Gdańsk. Blistering diseases were one of the new leading issues of this Congress. The PTD had 550 members at that time. Prof. Stefania Jabłońska (Head of the Department of Dermatology in Warsaw) became the President of the Society, Prof. Kazimierz Lejman (Kraków) and Prof. Jerzy Lutowiecki (Łódź) became the Vice-Presidents, and Dr Marceli Stauber became the Secretary [16, 17].
Probably in 1962, the first PTD sections were created: a venereological section headed by Jerzy Suchanek (associate professor), a mycological section headed by Prof. Jan Alkiewicz and allergology coordinated by a young professor, Edward Rudzki [16].
The venereological section was the most active during that period, which resulted from urgent epidemiological needs [16].
After the end of World War II, the number of syphilis patients was estimated to be about 10% of the population. The number of people suffering from gonorrhea was the highest in history. A 1946 decree on the eradication of venereal diseases was in force, which introduced the obligation to treat, and required doctors to report to the local administration those who refused or discontinued treatment [18]. The “W” Action was launched, the aim of which included facilitating access to specialists, creating a network of serological laboratories and introducing health education. The National Venereological Institute was established (1949) under the supervision of Prof. Marian Grzybowski, who oversaw the eradication of venereal diseases.
In 1957, the number of infections was considered low, which resulted in the closure of the Institute. The reduction in preventive activity and the intensity of treatment resulted in a further increase in the incidence of diseases, which led to the establishment of the Institute of Venereology of the Medical Academy in Warsaw in 1970 with Prof. Józef Towpik as the first Head. The building of the Department of Dermatology on Koszykowa Street in Warsaw was the seat of both venereal institutes.
The PTD Congress in 1965 was held in Świnoujście. During the Congress, a new statute was adopted, which was similar to that of 1929. Subsequent Congresses were held in 1969 in Warsaw, in 1974 in Katowice, in 1979 in Szczecin, and in 1984 in Poznań.
The number of members of the Society increased, there were regular meetings of the Branches. Military dermatology was developing. Cooperation with foreign centers intensified, which resulted from the gradually increasing possibilities of trips abroad, but also direct contacts of some dermatologists, particularly of the President of the PTD, Prof. Stefania Jabłońska.
In 1984, during the Congress held in Poznań, Prof. Jerzy Bowszyc, the Head of the Department of Dermatology in Poznań and the organizer of the Congress, was elected as the President of the PTD. Dr Wojciech Silny was the Secretary.
In 1984, Professor Bowszyc, as the President of the PTD, began to publish the second, apart from the “Dermatological Review”, Polish-language dermatological journal “Progress of Dermatology. Annals in Polish and in English” (Postępy Dermatologii).
In 1989, the PTD Congress was held in Wrocław. In 1989 and 2001, the Congress was organized by Prof. Feliks Wąsik. The participation of numerous distinguished foreign guests was a great achievement of both Congresses. During the Congress of the PTD in 1958, Prof. Stefania Jabłońska was re-elected as the President of the PTD. She held this position until 1995, when at the age of 75 she resigned from coordinating the work of the PTD Board. It was a period of the intensive development of Polish dermatology and the growing position of the PTD in the world. The most prominent Polish dermatologists went abroad with lectures and foreign guests were invited to Poland. A large number of European and American dermatology professors visited the President of the PTD, Prof. Jabłońska in the Department on Koszykowa Street. Polish papers began to appear more frequently in English-language medical journals. At that time, there were about 10 to 20 publications per year, which was a very significant achievement for Polish dermatology, although from the perspective of the 21st century such numbers might not seem so high (e.g., in 2021, over 600 articles were published by Polish dermatologists in English-language literature). The PTD also made attempts to finance trips of young dermatologists. Participation in conferences and internships abroad were organized for selected young doctors. In recognition of the merits of Prof. Jabłońska for the development of Polish dermatology, in 2019, the Board of the PTD passed the Prof. Stefania Jabłońska medal, as an award for outstanding foreign and Polish scientists who contributed to strengthening the position of Polish dermatology in the world. In September 1992, a Congress in Gdańsk was held. It was organized by Prof. Henryk Szarmach with the team of the Department in Gdańsk. The Congress had a very extensive subject matter, with special emphasis placed on the prevention of dermatological diseases. During the Congress, Prof. Szarmach together with Prof. Jabłońska presented foreign guests with commemorative medals.
In Łódź, the 25th Jubilee Congress of the PTD took place. It was organized by Prof. Anastazy Omulecki, the Head of the Department of Dermatology of the Medical Academy of Łódź in cooperation with Prof. Andrzej Kaszuba, the Head of the Department of Dermatology of the Military Medical Academy in Łódź.
The innovative concept of the Congress was to entrust the PTD Sections with the organization of thematic sessions. As always, there was a presentation of cases posing a significant diagnostic or therapeutic challenge. It was a Congress during which Prof. Jabłońska, at the age of 75 and after almost 30 years of serving as the President, resigned from running for the next term. The election of the new President, with two excellent candidates, Prof. Wiesław Gliński and Prof. Sławomir Majewski, was associated with a very turbulent discussion and a long exchange of views. The majority of votes was won by Prof. Gliński.

AT THE TURN OF THE 20TH AND 21ST CENTURIES

Prof. Gliński remained the President of the PTD for a total of over 13 years. His main achievements included the establishment of the Polish Academy of Dermatology and Venereology (Polska Akademia Dermatologii i Wenerologii, PADWA), which, like the American Academy of Dermatology, is held every year and has mainly educational aims. The conferences were held in large conference centers in Wisła or Mikołajki. The last PADWA was held before the COVID-19 pandemic in 2019 in Olsztyn. The next one is planned in Cracow in the year following the Congress.
In 1998, the Congress was organized in Warsaw by Prof. Maria Błaszczyk with the Secretary, Lidia Rudnicka, associate professor, and then also with Hanna Wolska, associate professor. Prof. Jabłońska was the chairman of the Scientific Committee. She was no longer the President of the PTD or the Head of the Department in Warsaw, but for many years she was still eagerly involved in scientific work and conferences. The sessions were held at the Palace of Culture and Science. The conference was attended by numerous foreign guests. Probably for the first time in the history of the PTD, an external company was hired to organize the logistics of the Congress. It was chosen by Prof. Błaszczyk after long talks with many companies. Earlier Congresses were usually organized thanks to the involvement of doctors from the team of the organizer of the Congress.
In 2001, the Congress returned to Wrocław and it was again organized by Prof. Feliks Wąsik. Prof. Eugeniusz Baran was the Vice-President, Jacek Szepietowski, MD, PhD was the Secretary, and Anita Hryncewicz-Gwóźdź, MD, PhD was the Treasurer. The subject matter covered the entire wide spectrum of dermatology and venereology. The Congress in 2004 in Bydgoszcz was organized by Prof. Waldemar Placek with the team of the Department in Bydgoszcz. Similarly to numerous other Congresses, Prof. Placek was both the chairman of the Organizing Committee and of the Scientific Committee. Prof. Zenon Gwieździński was the Honorary Chairman, and Barbara Zegarska, MD, PhD and Franciszek Protaz-Drozd, MD, PhD were the Vice-Chairmen. Abstracts were translated into English. During the Congress, many new diagnostic methods and dermatological drugs were presented for the first time. The Congress was also groundbreaking because Prof. Waldemar Placek was the first to introduce electronic voting at the elections of the National Congress of Delegates, which eliminated the need for long and tedious counting of votes, which usually ended long after the end of the National Congress of Delegates. Unusual accompanying events remained in the memory of the participants, including a gala dinner, which Prof. Placek entered in a historic “Warszawa” car. As the organizer of the perfect Congress, he seemed to be a natural candidate for the next president of the PTD. However, he did not submit his candidacy. It was later speculated in the dermatological community that Prof. Placek did not stand as a candidate, because the then President and his colleague, Prof. Gliński, asked him for that. Prof. Gliński seemed to be the only candidate in the elections to be held. At that time, there was a rule, also in force in the contemporary Statute, creating the possibility of submitting a candidate for the President even at the last moment before voting. Such a case occurred at that time. Prof. Andrzej Langner became one of the candidates. Prof. Gliński won with one vote.
The 21st century is a time of active Branches and Sections. Numerous thematic conferences and symposia are organized. In 2008, a new Section of Psychodermatology was established, with Prof. Jacek Szepietowski being its initiator and first chairman.
The motto of the 29th Congress of the Polish Dermatological Society, which was held in Poznań on September 3–6, 2008, was “From theory to practice”. However, its organizer and the chairman of the scientific committee, Prof. Wojciech Silny often advertized this Congress with the informal slogan “Dermatology is worth knowing” (the Polish word “Knowing” translates to Poznania, i.e. the name of the city, where the Congress was held)”. The main organizing committee included Prof. Jerzy Bowszyc (Honorary Chairman), Prof. Magdalena Czarnecka-Operacz and Prof. Ryszard Żaba (Vice-Chairmen), Aleksandra Dańczak-Pazdrowska, MD, PhD (Secretary) and Dorota Jenerowicz, MD, PhD. Almost 2,000 people participated in the Congress. During the Congress, issues in the field of dermatology and venereology were widely presented, including allergology, phlebology, esthetic dermatology and mycology, which reflected the interests of Prof. Silny and the dermatologists of the Department in Poznań. The Morasko campus was the place where sessions were held. It is a center belonging to Adam Mickiewicz University in Poznań. The program included nearly 400 scientific reports, 31 thematic sessions, 12 plenary lectures, 48 case presentations, training courses and sessions, and meetings with experts. During the Congress, the National Meeting of the PTD Delegates was held. During the meeting, a new statute was not adopted, even though the work on it had lasted for 8 years. Discussion on the directions of the Society’s activities, as well as on the work and guidelines for the new Board was very turbulent and long. The previous President faced many charges presented by two professors. However, after verification by the new Board, the charges were not confirmed.
In the election, a new president of the PTD Board was chosen, i.e., Prof. Jacek Szepietowski, who received more votes than his opponent Prof. Waldemar Placek. A 24-member Board and a new Audit Committee were also elected.
Responding to the issues of the previous discussion, Prof. Szepietowski obliged himself to prepare a draft of a new PTD Statute.
As agreed, the draft of the new statute was prepared and long discussed during the meetings of the Board, and then adopted by the extraordinary National Congress of Delegates. Prof. Szepietowski introduced a new, slightly more modern style of management of the Society. His two terms of office greatly contributed to the gradual restoration of international contacts, after a period when the activities of the President and the Board of the PTD were more focused on activities within the country, and to the focus of PTD activities on education. Funds were allocated for trips of young PTD members to EADV conferences. A joint trip of young dermatologists presenting cases to the EADV conference was organized. The best cases were then to be published in the form of articles in the “Dermatological Review”. Prof. Szepietowski organized the first session of the PTD during the conference of the American Academy of Dermatology. A new Regional Branch with its registered office in Kielce was established with Prof. Beata Kręcisz as its first Chairman.
The organization of the annual conferences of the Polish Academy of Dermatology and Venereology continued, but their formula changed. Unlike in the previous term, when the President of the PTD was always the organizer of PADWA, now a different member of the Board was appointed each year as the organizer.
The 30th Jubilee Congress of the Polish Dermatological Society was held on September 19–22, 2012 in Cracow. The Congress was organized by Prof. Anna Wojas-Pelc. The sessions were held in modern conference rooms of the Auditorium Maximum of the Jagiellonian University. During the opening ceremony, the President of the Polish Dermatological Society, Prof. Jacek Szepietowski, MD, PhD, on behalf of the President of the ILDS, awarded Professor Andrzej Langner with Certificate of Appreciation for international achievements. Clinical cases were presented on all Congress days, in the mornings and they always attracted great interest. Plenary sessions were held in full auditoriums, with lectures being delivered by foreign guests.
Thematic sessions were held simultaneously in several rooms. Biological drugs blocking TNF in the treatment of psoriasis were a widely discussed breakthrough in dermatology of recent years. Innovative sessions on non-invasive skin imaging methods were included in the program. Company sessions were also held, in which issues related to the latest dermatological drugs were discussed.
The cabaret performance of “Piwnica pod Baranami” was the cultural attraction of the Congress prepared on the occasion of a gala dinner in Stara Zajezdnia restaurant in Cracow’s Kazimierz district.
The Congress of the PTD in 2016 was held at the Wrocław Congress Centre. One and a half thousand people, mainly dermatologists, took part in the Congress. The opening was attended by excellent international dermatology professors, including Prof. Luca Borradori (Switzerland), Dedee F. Murell (Australia), Skaidra Valiukevicienne (Lithuania), Iris Zalaudek (Austria), Hanna Zelenkova (Slovakia) and Shyam Verma (India). The international guests of the Congress became the honorary members of the PTD. In addition, honorary PTD membership was granted to distinguished Polish dermatology professors including Prof. Eugeniusz Baran, Bożena Chodynicka, Kazimierz Jakubowicz and Andrzej Kaszuba. The agenda of the Congress consisted of plenary sessions and over thirty thematic sessions. Traditionally, clinical cases were presented every morning. For the first time, Prof. Szepietowski introduced lectures presenting the latest PTD recommendations to the Congress program. In the election for the president of the PTD, Prof. Lidia Rudnicka received more votes than her opponent, Prof. Joanna Narbutt and took the post of the President of the PTD for the subsequent term.

THE TERM 2016–2023

Currently, the Polish Dermatological Society has 14 regional branches and over 2,600 members. The composition of the Board is presented in Table 2. It was a time of intensive work for the entire Board. Selected activities of the president and the Board for the 2016-2023 term are presented below.
Organizational
• Three new tematic sections were established: Section of Dermoscopy and Other Skin Imaging Techniques (DITOS), Genetic Section, Neuroimmunodermatology Section.
• The Świętokrzyskie Branch of PTD has been registered.
• The Podkarpackie Branch of PTD was established and registered.
• A new interactive PTD website has been created where PTD members can advertise patients can find registered dermatologists, who are PTD members (private or public), it is possible to apply for PTD membership and pay annual fees. The website publishes the most important information from the life of PTD on an ongoing basis and there is a photo gallery from previous PTD conferences.
Educational activities and support for research
• The Board of PTD organized the next editions of the Polish Academy of Dermatology and Venereology (PADWA) in Serock (coordinators: Prof. Barbara Zegarska, Prof. Rafał Czajkowski), in Kielce (Prof. Beata Kręcisz) and in Olsztyn (Prof. Waldemar Placek). The next edition in Krakow has been preliminarily prepared (prof. Anna Wojas-Pelc).
• Diagnostic and therapeutic recommendations for many dermatological diseases have been created. A detailed list is presented in [1].
• A competition for the best publication was created and prizes are awarded in the form of participation in EADV in the annual meetings.
• A competition for a research mini-grant was created and mini-grants for research projects were awarded in annual editions.
• A competition for a clinical internship abroad has been created and funds for such trips are awarded in subsequent editions.
• Participation in the American Academy of Dermatology is awarded for the winner of the competition organized by the Forum Młodych PTD.
• Prof. Stefania Jabłońska medal was established to honor dermatologists with the greatest merits for the development of dermatology. The medal is intended to commemorate the contribution of prof. Jabłońska into Polish and international dermatology and further build the position of Polish dermatology in the world. Professor Jabłońska was the president of PTD for almost 30 years, she was the first dermatologist from Eastern Europe and the first woman on the Board of ILDS.
• The prof. Franciszek Krzyształowicz Fund for scientific awards in the field of dermatology was re-established. The fund was created by the PTD Board in 1931 to commemorate prof. Krzyształowicz, co-founder and president of PTD, who was selected join an elite group of eminent dermatologists entrusted with the task of creating ILDS. The fund ceased to exist during World War II.
• The Board obtained funds for financing or negotiated free participation of PTD members in dermatological conferences (including for 40 doctors at the 1st World Congress of Trichoscopy, for 10 doctors at the Conference combined with the Ski Competition of Dermatologists in Krynica, 40 residents at EADV conferences).
• Reduced registration fees for PTD members at international and Polish conferences were negotiated (e.g. PTD members had a reduced fee at many dermoscopic and trichoscopic conferences).
• The President of PTD was the patron of various conferences organized by PTD Branches and organizational units outside PTD, including Student Science Clubs of GuMed and the Medical University of Warsaw.
• The President of PTD participated, usually with lectures or other activities, in almost all conferences, symposiums and webinars organized by PTD Sections (including DITOS, Pediatric Section, Immuodermatology Section, Allergology Section, Aesthetic Dermatology Section, Venereology Section, Young Forum) and, if possible, and invitations received at all conferences coordinated by members of the PTD Board.
Legal regulations
• The Management Board of the Polish Derma­- tological Society adopted and published positions on legal matters important for dermatologists [1].
• Talks were held in Medical Chambers, the Ministry of Health, the Sejm and the Senate on the introduction of regulations on the use of solariums by people under 18 years of age. Negotiations successfully concluded with the introduction of the act.
• Talks were held in the Sejm and the Ministry of Health, and correspondence was conducted regarding the financing of dermatological treatment.
• Talks were held in Medical Chambers, the Ministry of Health, the Sejm and the Senate on the introduction of legal regulations regarding the provision of dermatological/medical services that should not be performed by persons without medical education.
• On the initiative of the president of PTD and the president of the Aesthetic Dermatology Section of PTD, a definition of aesthetic medicine as medical services was introduced. The definition was subsequently adopted by a resolution of the Supreme Medical Council.
• PTD participated in the work of the Committee of the Conference of Rectors of Academic Medical Universities for the development of a draft educational program for the field of cosmetology (Chairman of the Committee Prof. Barbara Zegarska, members from the PTD: Prof. Joanna Narbutt, Dr. MD Danuta Nowicka, Dr. hab. n. med. Dominika Wcisło- Dziadecka). The draft was prepared and submitted for further processing to the Ministry of Health.
• Talks were held at the Ministry of Health and correspondence was exchanged regarding the creation of a super-specialization/skills in dermatopathology and the formal recognition by the Ministry of Health of the UEMS European exam in dermatopathology.
Examples of activities during the COVID-19 pandemic
• Information for dermatologists was published and training webinars were organized on the logistical and legal principles of providing stationary and teleconsultations.
• In the first year of the COVID-19 pandemic, a series of weekly "Dermatology 2020" webinars was organized covering a wide spectrum of dermatological topics discussed by experts in individual fields (coordinator Prof. Lidia Rudnicka).
• During the pandemic and epidemic threat, meetings of the board and the presidium were organized online. Numerous online educational activities organized (details above).
• Created an email address for patients and answered questions related to PTD activities related to COVID-19.
• Effective intervention was undertaken at the Ministry of Health and at Adamed when, during the COVID-19 pandemic, pharmacies ran out of chloroquine for patients with dermatological diseases. Within a dozen or so days, the availability of the drug was restored.
Cooperation
• A representative of residents participated in the meetings of the Management Board for the first time. At the request of the Board of PTD, the chairman of the Youth Forum, prof. Adam Reich organized elections for the residents' representative in the Board of the PTD. The election was won by Justyna Szczęch, MD, PhD (Rzeszów), who participated in the board meetings and was the representative of the 2017-2023 residents.
• Chlebus, MD, PhD, a member of the Main Audit Committee.
• Cooperation with other Societies, including in particular the Polish Society of Oncological Surgery, the Polish Society of Allergology, the Polish Society of Vaccinology, the Polish Society of Family Medicine, the Polish Society for the Study of Pain, and the Polish Neurological Society. The cooperation resulted in, among others, scientific awards, joint recommendations and positions.
• In cooperation with L'Oreal and International Dermacopy Society organized every year under the patronage of PTD (during the COVID-19 pandemic - online) a dermoscopic course with the best international lecturers. (coordinator: Prof. Lidia Rudnicka).
• Krok_po_kroku Multikinie Złote Tarasy in Warsaw was organized throughout the term of office. The conference was broadcast to several cinemas in various cities in Poland (coordinator: Prof. Lidia Rudnicka).
In cooperation with Galderma, the "Rosy to the doctor" campaign was organized, the aim of which was to encourage people with rosacea to contact dermatologists.
In cooperation with the Novartis company, the first edition of the nationwide course for young members of PTD "Basics of Dermatosurgery " was organized with practical learning of surgical techniques on Skinpads and material of animal origin.
• As part of cooperation with Pierre Fabre, an application for learning trichoscopy (mTrichoscopy) was created.
Activities directly related to the international image of PTD
• Numerous meetings of the president of PTD with presidents and boards of international dermatological societies (including American, German, Greek, Bulgarian, Belgian, Danish, Hungarian, Norwegian, Canadian, Mexican and many others, as well as presidents of specialist societies).
• Funded for over 100 residents, PTD members, first year of EADV membership in 2022 and 2023.
• Every year, PTD Sessions were organized during the American Academy of Dermatology conference (coordinator: Prof. Lidia Rudnicka, in 2022 chaired by Dr. Joanna Czuwara).
• As part of cooperation between PTD and International Dermoscopy Society, the largest dermoscopic conference in history (2020) was organized. The conference was held online with over 6,000,000 participants from over 60 countries (coordinators: Prof. Lidia Rudnicka, Prof. Grażyna Kamińska-Winciorek). Participation of doctors in the conference was free of charge.
• Lupus conference was organized in Warsaw in 2019 Academy (prof. Anna Woźniacka, prof. Lidia Rudnicka).
• At the request of the Board of PTD, three Polish dermatologists received high international awards, the Certificate of Appreciation, the International League of Dermatological Societies.
• Outstanding international dermatologists were awarded the medal of prof. Stefania Jabłońska and their arrival in Poland was organised.
• Outstanding international dermatologists were granted honorary membership of the Polish Dermatological Society.
Finances
• PTD is in a very good financial condition with the balance of accounts about 30% higher at the end of the term of office compared to the beginning of the term. Membership fees account for 31% of revenues.
• Membership fees have remained at the same level for several years and amount to PLN 60 per year.
Activities related to the celebration of the 100th anniversary of PTD, the Congress of PTD in Lublin and the National Meeting of Delegates
• A draft of the amended PTD Statute was prepared. Selected changes:
– The possibility of direct election of the PTD president and other functions in the Society was introduced through the possibility of electronic voting by all PTD members in order to democratize elections.
– Obligatory application of preferential registration fees for PTD members to participate in educational events organized by PTD was introduced.
– The powers of the president to make independent financial decisions have been limited in terms of amounts.
The work of the Statutory Committee was coordinated by prof. Anna Wozniacki.
• A book was published on the occasion of the 100th anniversary of the Polish Dermatological Society. The work on the book was coordinated by dr hab. Rafał Białynicki-Birula and prof. Lidia Rudnicka. The authors are the managers and teams of the Clinics and the heads of the PTD departments, without whom this book could not have been written.
• Medals for the 100th anniversary of PTD were designed and pressed (the project was coordinated by Prof. Lidia Rudnicka).
• A short film about the history of PTD was made. Coordinator: Małgorzata Michalska-Jakubus, PhD.
• The President of the Management Board and the Management Board were supported by prof. Dorota Krasowska and her team, including in particular Anna Michalak-Stoma, MD, PhD, hab. Małgorzata Michalska-Jakubus, dr hab. Joanna Bartosinska in organizing the 32nd PTD Congress. Members of the board and their teams were actively involved in co-creating the scientific program of the Congress.
Other activities
• PTD social media accounts and the PTDERM TV channel on YouTube were created for the first time.
• PTD sections, PTD branches and board members organized a total of over 100 Polish and international dermatology conferences, symposiums, courses and webinars.
• „Review of Dermatology/Dermatology Review”, the PTD organ, has been bilingual since 2017, publishing in Polish and English, and is listed in the WebofScience/Clarivate list.
• Polish dermatologists are invited as plenary lecturers to the most important international conferences (AAD, EADV, WCD, other ILDS and many others).
• PTD members perform important functions in international societies (presidents, members of presidiums, members of management boards, members of committees).
• The number of dermatological publications from Poland has tripled over the last few years.
• The position of Polish dermatology now seems to be the best in the post-war history of Poland.
Planned on a grand scale, the Congress on the occasion of the 100th anniversary of PTD was to take place in 2020. However, due to the state of the COVID-19 epidemic, followed by the state of epidemic threat and the additionally overlapping situation in Poland caused by Russia's attack on Ukraine, the Management Board of PTD decided to postpone the Convention to a later date. Finally, the date of the 32nd PTD Congress in Lublin was set for May 31 to June 3, 2023. The invitation of the president of the PTD to the Congress in Lublin was accepted by many dermatologists holding the highest positions in international dermatological organizations, including professors Lars French (president of the International League of Dermatological Societies), Martin Rocken (President of European Academy of Dermatology and Venereology), Seemal Desai (President of the American Academy of Dermatology), as well as eminent dermatologists and award-winning professors: Harvey Lui, Suzanne Olbright, Jean Bolognia, Thomas Luger, Dimitrios Ioannides, Monika Arenbergerova, Margarida Goncalo, Dimitris Rigopoulos, John Koo and Yuliya Ovcharenko.

CONCLUSIONS

After 100 years of experience of successive generations of dermatologists and the existence of the Polish Dermatological Society, co-created by people with a passion for dermatology and cooperation, Polish dermatology is at an extremely high level and enjoys international recognition. We can look to the future and the next 100 years with optimism.

Polskie Towarzystwo Dermatologiczne (PTD) jest największym stowarzyszeniem dermatologicznym w Polsce i gromadzi większość aktywnych zawodowo dermatologów-wenerologów oraz rezydentów dermatologii i wenerologii. W 2023 roku PTD liczy ponad 2600 członków, najwięcej w historii naszego Towarzystwa [1].

POCZĄTKI POLSKIEGO TOWARZYSTWA DERMATOLOGICZNEGO

Impulsem do utworzenia Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego stało się spotkanie w Warszawie dwóch doskonałych dermatologów. Jednym z nich był prof. Franciszek Krzyształowicz (1868–1931), który pozostaje w pamięci jako jeden z najwybitniejszych polskich dermatologów [2–6]. Naukowiec o nowatorskich poglądach na etiologię kiły i innych chorób z zakresu dermatologii i wenerologii. Lekarz o uznanej na świecie pozycji, współorganizator International League of Dermatological Societies (ILDS), uhonorowany wieloma międzynarodowymi nagrodami za osiągnięcia dermatologiczne oraz honorowym członkostwem wielu towarzystw dermatologicznych. Pełnił funkcję kierownika Kliniki Dermatologicznej Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdy otrzymał propozycję przeniesienia do Warszawy i stworzenia od podstaw Kliniki Dermatologicznej Uniwersytetu Warszawskiego. W 1919 roku przeprowadził się do Warszawy [7, 8].
Drugi to dr Robert Bernhardt, wybitny klinicysta i organizator, ordynator w Szpitalu św. Łazarza, który do czasu przeniesienia się do Warszawy prof. Krzyształowicza był centralną postacią warszawskiej dermatologii [9]. Ogromny autorytet kliniczny, wielkiej klasy klinicysta, autor doskonałych podręczników i redaktor czasopism medycznych. Znany z niezwykłych umiejętności organizacyjnych. Z inicjatywy tych dwóch wybitnych lekarzy oraz grupy innych aktywnych dermatologów powołano PTD. Spotkanie założycielskie odbyło się w lutym 1920 roku w Warszawie. Towarzystwo utworzyli: Franciszek Krzyształowicz (1868–1931), Robert Bernhardt (1874–1950), Roman Leszczyński (1873–1940), Jan Lenartowicz (1877–1959) i Franciszek Walter (1885–1950) [2].
Kandydatami w wyborach na prezesa PTD byli Franciszek Krzyształowicz i Robert Bernhardt. Większą liczbę głosów otrzymał Robert Bernhardt i został pierwszym prezesem PTD. Funkcję wiceprezesa objął prof. Franciszek Krzyształowicz.
Rywalizacja między tymi dwoma wybitnymi dermatologami i obydwoma warszawskimi ośrodkami dermatologicznymi (Szpitalem Św. Łazarza i Uniwersytecką Kliniką Dermatologiczną przy ul. Koszykowej) trwała do śmierci prof. Krzyształowicza w 1931 roku. Towarzystwo rozpoczęło działalność comiesięcznymi posiedzeniami w każdy pierwszy czwartek miesiąca i corocznymi walnymi posiedzeniami w różnych miastach Polski. Zdecydowano o zorganizowaniu pierwszego Zjazdu PTD w 1922 roku. W okresie przed pierwszym Zjazdem PTD ustalono strukturę Towarzystwa, w której podstawą działania miały być oddziały terenowe. W 1920 roku powstał Oddział Warszawski, kierowany przez dr. Roberta Bernhardta. Utworzono również inne oddziały: Oddział Krakowski (1921 r., prof. Jan Lenartowicz), Oddział Lwowski (1920 r., prof. Włodzimierz Łukasiewicz), Oddział Łódzki (1921 r., dr Emanuel Sonnenberg), Oddział Wileński (1921 r., dr Bolesław Hanusowicz) oraz Oddział Poznański (1922 r., prof. Adam Karwowski). Większość oddziałów liczyła od kilku do kilkunastu członków. W 1922 roku PTD liczyło łącznie 92 członków [10].

PIERWSZE ZJAZDY

Pierwszy Krajowy Zjazd PTD odbył się 7–8 maja 1922 roku w Warszawie. Obrady toczyły się w auli Kliniki Dermatologicznej przy ul. Koszykowej 82 A i w Szpitalu św. Łazarza. Z pośrednich danych można wnioskować, że pierwsze zjazdy nie miały ustalonego wcześniej programu, a kolejność wypowiedzi ustalano ad hoc w czasie trwania obrad. Przez wiele lat nie ustalano również przewodniczących sesji. Byli wybierani pierwszego dnia spośród uczestników Zjazdu.
Drugi Zjazd odbył się 20–21 maja 1923 roku we Lwowie [11]. W zjeździe uczestniczyło kilkudziesięciu dermatologów. Na pamiątkowej fotografii uczestników zjazdu znajduje się 53 mężczyzn i 14 kobiet [1]. W tym czasie Lwów był miejscem znaczącej aktywności naukowej i ważnym ośrodkiem polskiej dermatologii, które przyciągało wielu wybitnych dermatologów z innych miast. Funkcję kierownika Kliniki Dermatologii Uniwersytetu Jana Kazimierza pełnił Włodzimierz Łukasiewicz (1860–1924), a jego najbardziej wybijającym się uczniem i współorganizatorem Zjazdu był Roman Leszczyński, późniejszy prezes PTD [11, 12].
Na miejsce trzeciego Zjazdu PTD (1924 r.) wybrano Kraków. Kierownikiem krakowskiej Kliniki był wtedy prof. Jan Lenartowicz (1877–1959), który objął tę funkcję po wyjeździe prof. Franciszka Krzyształowicza do Warszawy. Lenartowicz był organizatorem Zjazdu w Krakowie. Zjazd współorganizował młody krakowski dermatolog i naukowiec Franciszek Walter (1885–1950), późniejszy prezes PTD.
W latach 1920–1925 działały bardzo aktywnie oddziały regionalne PTD. Posiedzenia, na których omawiano przypadki kliniczne i sprawy organizacyjne dotyczące działalności dermatologicznej i wenerologicznej, odbywały się raz w miesiącu.
W dniu 7 lutego 1924 roku odbyło się posiedzenie Oddziału Warszawskiego PTD, które prowadził ówczes­ny przewodniczący – prof. Franciszek Krzyształowicz. Tematem przewodnim posiedzenia było leczenie wenerologiczne prostytutek. Wykładowca, dr Leon Wernic, ordynator Szpitala św. Łazarza w Warszawie, podkreślał w swoim wykładzie, że „Cztery wymagania stawiane nowoczesnemu leczeniu chorób wenerycznych: 1) jak najwcześniej, 2) jak najenergiczniej, 3) dostatecznie długo, 4) z dala od świeżych źródeł zarazy”. W czasie posiedzenia ustalono, że konieczne jest uchwalenie przepisów wprowadzających obowiązek leczenia chorób wenerycznych. Walka z chorobami wenerycznymi stała się w tych latach jedną z najistotniejszych aktywności PTD. Następny, czwarty Zjazd PTD odbył się w Warszawie 12–15 lipca 1925 roku. W czasie posiedzenia delegatów, które typowo odbywało się bezpośrednio przed rozpoczęciem programu naukowego Zjazdu, uchwalono, aby „Przegląd Dermatologiczny” utrzymać jako kwartalnik, lecz powiększyć jego objętość dwukrotnie i aby dążyć do wydawania czasopisma jako dwumiesięcznika. Ponadto rekomendowano, aby każdy numer zawierał podsumowanie informacji z pism zagranicznych.

ROLA FRANCISZKA KRZYSZTAŁOWICZA

W 1927 roku odbył się w Wilnie V Zjazd PTD. Zebranie delegatów powołało nowy, czteroosobowy Zarząd Towarzystwa: prof. Franciszek Krzyształowicz (Warszawa) – prezes, prof. Adam Karwowski (Poznań) – wiceprezes, dr Stanisław Kapuściński (Warszawa) – sekretarz, dr Edward Bruner (Warszawa) – skarbnik. Profesor Roman Leszczyński (Lwów) został drugim wiceprezesem w następnym, 1928 roku.
Podjęto decyzję o rozpoczęciu prac zmierzających do nowelizacji statutu i powierzono to zadanie nowemu Zarządowi, kierowanemu przez prof. Krzyształowicza. Zdecydowano, że Zarząd Towarzystwa podejmie interwencję w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych w sprawie ułatwień paszportowych dla lekarzy wyjeżdzających za granicę w celach naukowych. Ponadto w ramach działań zmierzających do zmniejszenia liczby zachorowań na choroby weneryczne podjęto decyzję o spowodowaniu kontroli mającej na celu ustalenie, „czy lekarze praktycy, którzy ogłaszają się w pismach codziennych, że wykonują badania krwi na odczyn Wassermanna, posiadają wyszkolenie fachowe i czy mają odpowiednio urządzone pra­cownie serologiczne”.
Delegaci zobowiązali Zarząd do „obmyślenia sposobów, które by ukróciły niegodną etyki lekarskiej reklamę niektórych lekarzy wenerologów w prasie codziennej (zwłaszcza stołecznej)”.
Zgodnie z ustaleniami prof. Krzyształowicz przygotował nowy statut, który został zatwierdzony w 1929 roku. Statut był bardziej rozbudowany i nowoczesny. Akcentował naukę jako najistotniejszy cel działania. Zwracał uwagę na popularyzację higieny w celu zmniejszenia zachorowalności i śmiertelności z powodów dermatologicznych i wenerologicznych. Trzecim istotnym celem działalności Towarzystwa miało być ułatwienie utrzymania łączności między dermatologami w całym kraju. Nowy statut wprowadził nazwę funkcji „prezes” w miejsce dotychczasowego „przewodniczącego”.
Kadencja prof. Krzyształowicza charakteryzowała się również znaczącą aktywnością międzynarodową prezesa PTD. W 1930 roku w czasie Międzynarodowej Konferencji Dermatologicznej w Kopenhadze Krzyształowicz został powołany do siedmioosobowej grupy (następnie powiększonej do 11 osób) najbardziej znaczących na świecie dermatologów, którym powierzono zadanie utworzenia Międzynarodowej Ligi Towarzystw Dermatologicznych (International League of Dermatological Societies – ILDS), stowarzyszenia, które do dziś pozostaje aktywne i organizuje co 4 lata World Congress of Dermatology.
Profesor kontynuował działalność zmierzającą do zmniejszenia liczby zachorowań na choroby weneryczne. Był inicjatorem utworzenia Związku Przeciwwenerycznego, który został oficjalnie zatwierdzony przez Komisarza Rządu na m. st. Warszawę 28 lutego 1928 roku. Jak wskazywał § 33 statutu Związku, założycielami byli „Franciszek Krzyształowicz w imieniu Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, dr Franciszek Grodecki, Naczelny Lekarz Kasy Chorych w Warszawie, Polskie Towarzystwo Eugeniczne (walki z chorobami wenerycznymi, nierządem i zwyrodnieniem rasy) w imieniu Zarządu – Dr. L. Wernic, prezes Zarządu”. Związek był finansowany ze środków publicznych.
W 1931 roku Związek Przeciwweneryczny postanowił „udzielić Polskiemu Towarzystwu Dermatologicznemu zapomogę w wysokości 500 (pięćset) zł na koszty prowadzenia działu wenerologji społecznej w kwartalniku „Przegląd Dermatologiczny”. W późniejszym okresie Związek Przeciwweneryczny wydawał swoje własne pismo „Kronika Wenerologiczna. Kwartalnik poświęcony zwalczaniu chorób wenerycznych. Organ Polskiego Związku Przeciwwenerycznego wydawany z zasiłku Ministerstwa Opieki Społecznej”. W 1931 roku prof. Krzyształowicz: 1) był prezesem Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, 2) był prezesem Związku Przeciwwenerycznego, 3) kierował stworzoną przez siebie w 1919 roku Kliniką Dermatologiczną Uniwersytetu Medycznego, 4) współtworzył ILDS, 5) działał jako były prezes w Związku Dermatologów Słowiańskich, 6) pełnił funkcję prezesa Towarzystwa Instytutu Radowego i nadzorował budowę Instytutu Radowego (później Instytut Onkologii) przy ul. Wawelskiej w Warszawie, 7) był prezesem polskiego oddziału Young Men Christian Association (YMCA Poland) i nadzorował budowę siedziby związku przy ul. Konopnickiej w Warszawie. Zmarł nagle, w wieku 63 lat, 20 października 1931 roku. Jest pochowany, wraz z żoną Józefą Krzyształowiczową (1869–1960), na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
We wspomnieniach o prof. Krzyształowiczu jego następca, prof. Marian Grzybowski, pisał „Należał on do profesorów, którzy przyszli do ruin i chaosu i pozostawili wielkie, wykończone i niezniszczalne dzieło”.
Dla upamiętnienia postaci prof. Franciszka Krzyształowicza Polskie Towarzystwo Dermatologiczne utworzyło w 1932 roku Fundusz im. prof. Krzyształowicza przeznaczony na nagrody za prace naukowe z zakresu dermatologii. Fundusz został reaktywowany przez Zarząd Główny PTD w 2023 roku.
Po śmierci prof. Krzyształowicza Towarzystwem kierował wiceprezes PTD, prof. Roman Leszczyński. Na funkcję prezesa Leszczyński został wybrany w 1932 roku, w czasie Zjazdu PTD we Lwowie. Wiceprezesami zostali prof. Karwowski i prof. Walter, sekretarzem prof. Kapuściński, a skarbnikiem prof. Bruner. Ponadto wybrano członków zarządu PTD: dr. R. Bernhardta, prof. Malinowskiego, dr. Wernica i prof. Straszyńskiego. Profesor Straszyński został nowym redaktorem naczelnym „Przeglądu Dermatologicznego” w miejsce zmarłego prof. Franciszka Krzyształowicza [1, 11].
W czasie Zjazdu 27–29 czerwca 1932 roku we Lwowie wygłoszono 64 wykłady, w tym w 5 przypadkach wykładowczyniami były kobiety: Anna Eljaszówna, Jadwiga Anferowoczówna, Janina Romanowa, Laura Fullenbaum i Regina Srokowska. Większość kobiet przyjeżdżała na zjazdy jako osoby towarzyszące swoim mężom dermatologom. Dlatego organizowano specjalne „Programy dla Pań”, które uwzględniały zwiedzanie okolicy i uczestniczenie w wydarzeniach kulturalnych.
Współpracującym z PTD międzynarodowym profesorom dermatologii przyznano w czasie Zjazdu honorowe członkostwo, co umożliwiał nowy statut PTD.
Ustalono, że następny Zjazd PTD odbędzie się w 1933 roku w Poznaniu jako sesja Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich, natomiast następny pełny zjazd zostanie zorganizowany w 1934 roku w Krakowie.
W czasach, gdy prof. Leszczyński pełnił funkcję prezesa PTD, uporządkowano wiele spraw. Między innymi wprowadzono regulamin zjazdów PTD i regulamin ogłaszania prac w „Przeglądzie Dermatologicznym”. Sprawozdania oddziałów stały się bardziej rozbudowane i zawierały streszczenia prezentowanych prac. Rozpoczęto tłumaczenie na język polski wybranych fragmentów z piśmiennictwa zagranicznego, głównie czeskiego i jugosłowiańskiego. Po raz pierwszy w „Przeglądzie Dermatologicznym” opublikowano pracę zagranicznego autora, czeskiego profesora Sambergera. Podejmowano próby większego umiędzynarodowienia działalności PTD, które jednak zostały zawieszone w kolejnych latach. W związku z rozbieżnością poglądów co do dalszego kierunku rozwoju „Przeglądu Dermatologicznego”, pierwszy prezes PTD, dr Bernhardt, zażądał skreślenia go z listy członków Komitetu Redakcyjnego „Przeglądu Dermatologicznego”.
Zjazd PTD w 1933 roku w Poznaniu (połączony ze Zjazdem Lekarzy i Przyrodników) pozostał w pamięci uczestników jako zjazd związany z dramatycznym wydarzeniem. W czasie jego trwania zmarł nagle na zawał serca prof. Adam Karwowski, organizator Zjazdu i wieloletni wiceprezes Towarzystwa.
Profesor Karwowski kierował Oddziałem Poznańskim PTD i Kliniką Dermatologiczną. Był dziekanem Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego. Wśród dermatologów mówiło się wtedy, że „zmarł z przepracowania”.
Następny Zjazd, w Krakowie, odbył się 29–30 czerwca 1935 roku, kilka tygodni po śmierci marszałka Piłsudskiego. W czasie uroczystego otwarcia przewodniczący Komitetu Organizacyjnego, prof. Franciszek Walter, wygłosił żałobne przemówienie. Uczestnicy uczcili pamięć Marszałka minutą ciszy. Złożono wieniec u trumny marszałka Piłsudskiego na Wawelu, a następnie zorganizowano wyjazd autobusowy do Sowińca, gdzie wszyscy uczestnicy Zjazdu wzięli czynny udział w sypaniu Kopca Marszałka Piłsudskiego.
Drugi dzień Zjazdu był w całości poświęcony programowi naukowemu. W Zjeździe wzięło udział ponad 100 dermatologów. Zgodnie ze statutem uchwalonym w 1929 roku zjazdy miały odbywać się co 2 lata, jednak w czasie Zjazdu PTD w Krakowie w 1935 roku podjęto decyzję o tym, aby zjazdy odbywały się co 3 lata. Wynikało to ze zwiększającej się liczby konferencji międzynarodowych, w których uczestniczyli polscy dermatolodzy, a przyjęto założenie, że należy uniknąć kumulacji dwóch konferencji w jednym roku.
Data kolejnego zjazdu pozostawała przedmiotem kontrowersji. Jeśli następny zjazd miałby się odbyć po 3 latach, to przypadałby na rok 1938, gdy w Sofii planowany był Zjazd Związku Dermatologów Słowiańskich. Ostatecznie decyzję podjęto dopiero w czasie Nadzwyczajnego Zebrania Delegatów PTD, które odbyło się 5 lipca 1937 we Lwowie, przy okazji Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich. Ustalono większością głosów, że IX Zjazd PTD odbędzie się po 4 latach, czyli w 1939 roku w Wilnie.
Ostatecznie Zjazd Dermatologów Słowiańskich w 1938 roku nie odbył się z powodu narastającego niepokoju i obawy przed wojną, natomiast Zjazd Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego odbył się zgodnie z planem, m.in. dzięki determinacji prezesa, prof. Romana Leszczyńskiego, któremu zależało na regularnych spotkaniach polskich dermatologów. W czasie Zjazdu w 1939 roku wygłoszono ponad osiemdziesiąt 15-minutowych wykładów. Z uwagi na bogaty program wprowadzono ograniczenia co do czasu zadawania pytań i komentarzy.
Dla wszystkich uczestników Zjazdu zorganizowano wycieczkę do kina „Casino” na pokaz dwóch filmów: Fagocytoza (film Instytutu Pasteura) oraz Sto lat w służbie lecznictwa (film z dźwiękiem firmy L. Spiess).
Podobnie jak w przypadku innych zjazdów zaproponowano kulturalny program dodatkowy. Zmieniono jednak nazewnictwo z „Program dla Pań” na „Program dla osób towarzyszących”. W 1939 roku powrócił też temat odstępów między kolejnymi zjazdami. Prezes PTD prof. Roman Leszczyński opublikował projekt Regulaminu Zjazdów PTD, w którym podkreślił, że zjazdy, zgodnie ze statutem z 1929 roku, powinny odbywać się co 2 lata. Realizację tego projektu przerwała II wojna światowa.

II WOJNA ŚWIATOWA

Wojna oraz śmierć prof. Romana Leszczyńskiego w 1940 roku przerwały działalność Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, jednak wielu jego członków prowadziło działalność konspiracyjną i tajne nauczanie dermatologii. Czas okupacji to dla Towarzystwa okres największych strat. Wielu dermatologów zginęło podczas działań wojennych lub zmarło w obozach koncentracyjnych. Podczas akcji eksterminacyjnych zamordowano większość dermatologów pochodzenia żydowskiego. Zmiana granic Polski po wojnie spowodowała, że dwa ważne ośrodki dermatologiczne, Lwów i Wilno, pozostały poza granicami naszego kraju. Pracownicy klinik i oddziałów dermatologicznych opuścili terytorium, które teraz należało do ZSRR, i znaleźli zatrudnienie w ośrodkach dermatologicznych na terenie Polski, w tym w Gdańsku, Lublinie, Łodzi, Szczecinie i Wrocławiu. W tym czasie dermatolodzy niemieccy opuścili ośrodki, które wcześniej znajdowały się na terenie Niemiec. Jak podaje dr hab. Rafał Białynicki-Birula [1], we wrocławskiej Klinice Uniwersyteckiej nie pozostał żaden niemiecki lekarz.

CZASY POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ

W 1945 roku, po zakończeniu wojny, szybko uruchomiono dawne kliniki dermatologiczne, powstały nowe placówki we Wrocławiu i Gdańsku, zaczęły wznawiać działalność oddziały PTD.
8 listopada 1947 roku w Łodzi odbyło się pierwsze powojenne Zebranie Delegatów Oddziałów PTD, na którym postanowiono wznowić działalność PTD i wydawanie „Przeglądu Dermatologicznego”. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i innych instytucji. Ustalono, że podstawą do odbudowy PTD będzie statut z 1929 roku. Na funkcję pierwszego powojennego prezesa wybrano prof. Franciszka Waltera z Krakowa. Wiceprezesami zostali prof. Marian Grzybowski (Warszawa) i prof. Jan Lenartowicz (Wrocław, wcześniej Lwów).
W tym czasie formowały się również ponownie oddziały PTD. Bazą do ich powstawania były nowe i otwierane po II wojnie światowej kliniki uniwersyteckie. W pierwszych latach po II wojnie światowej reaktywowano większość oddziałów PTD. Należy podkreślić, że w tamtym czasie reaktywacja PTD i oddziałów regionalnych Towarzystwa wymagała poparcia władz centralnych, a także władz miasta i województwa.
Zdecydowano, że pierwszy powojenny Zjazd PTD odbędzie się w czerwcu 1948 roku w Warszawie. Organizację powierzono prof. Marianowi Grzybowskiemu, kierownikowi Kliniki Dermatologicznej Uniwersytetu Warszawskiego. Tematyka Zjazdu dotyczyła głównie chorób wenerycznych i gruźlicy, największych problemów epidemicznych tamtego okresu. Choroby weneryczne pozostawały najistotniejszym przedmiotem działań Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego przez wiele następnych lat.
Przez cały okres powojenny PTD funkcjonowało w nowej rzeczywistości politycznej Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej.
O Zjeździe w 1952 roku, który odbył się 25–27 września we Wrocławiu, pisano: „XIV Zjazd PTD odbywa się w okresie realizacji planu sześcioletniego po uchwaleniu Konstytucji Ludowej, w okresie cementowania Frontu Narodowego w przededniu aktu wyborczego. Cały Naród, skonsolidowany we Froncie Narodowym, zjednoczył się do największego wysiłku gospodarczego. Świat pracy w halach fabrycznych, hutach, kopalniach i kamieniołomach oddaje swe siły dla dobra ogółu. W tym ogólnym zmaganiu się i my, dermatologowie polscy, bierzemy czynny udział”.
Organizator Zjazdu, prof. Henryk Mierzecki, w przemówieniu otwierającym Zjazd zwrócił uwagę, że za wyborem Wrocławia na miejsce Zjazdu PTD przemawiały zarówno względy fachowe, jak i polityczne. Mówił „Polska Ludowa odbudowała Klinikę nie tylko pod względem materialnym, nie szczędząc szczodrych dotacji, lecz stworzyła także warunki do odnowy moralnej”.
Na XV Zjeździe PTD, który odbył się w 1955 roku w Warszawie, wszedł w życie nowy, narzucony centralnie, ramowy statut, taki sam dla wszystkich polskich towarzystw naukowych. Konstytucja z 1952 roku wprowadziła centralizację zarządzania towarzystwami. Nadal obowiązywało prawo o stowarzyszeniach, ale znikała ich autonomia działania. Administracja państwowa ingerowała w działalność merytoryczną stowarzyszeń i kontrolowała ich finanse.
W tamtym okresie pisano w oficjalnych dokumentach rządowych: „Wszelkie środki kierownictwa mają charakter ramowy, umożliwiający stowarzyszeniom swobodę działania, a zatem w działalności stowarzyszeń istnieje pewna sfera niepodlegająca ingerencji państwa”. Rysowała się perspektywa likwidacji towarzystw w ich formie sprzed II wojny światowej. W tych trudnych warunkach Polskie Towarzystwo Dermatologiczne rozwijało się dalej. Na zjeździe w 1955 roku prezesem PTD został prof. Franciszek Miedziński, kierownik Kliniki Dermatologicznej w Gdańsku. Pod jego kierunkiem Towarzystwo działało przez następne 3 lata.
Kolejny Zjazd PTD odbył się w Krakowie 25–27 maja 1958 roku. Organizatorem był prof. Kazimierz Lejman (1907–1985), wybitny wenerolog [13–15]. W 1950 roku, po śmierci prof. Waltera, ale jeszcze przed swoją habilitacją, został kierownikiem Kliniki. Poza typową dla tamtego okresu tematyką chorób wenerycznych, jednym z wiodących tematów zorganizowanego przez Lejmana Zjazdu były układowe choroby tkanki łącznej, jeden z ulubionych tematów prof. Stefanii Jabłońskiej, która już wtedy była kierownikiem Kliniki Dermatologicznej w Warszawie i podobnie jak Lejman została kierownikiem Kliniki przed uzyskaniem stopnia doktora habilitowanego. Profesor Stefania Jabłońska utrzymywała przyjacielskie kontakty z prof. Lejmanem do jego śmierci w 1985 roku.
W czasie Zjazdu PTD w 1958 roku prof. Bohdan Michałowski, dermatolog dziecięcy, ze Szpitala św. Łazarza w Warszawie został prezesem PTD.
W tamtym okresie zjazdy PTD odbywały się co 3–5 lat. Następny Zjazd zorganizował prof. Franciszek Miedziński w Gdańsku w 1961 roku. Obrady odbywały się jednocześnie w dwóch salach gdańskiej Akademii Medycznej – im. Rydygiera i im. Wszelakiego. Jednym z nowych wiodących tematów tego Zjazdu były choroby pęcherzowe. W tym okresie do PTD należało 550 członków. Prezesem Towarzystwa została prof. Stefania Jabłońska (kierownik warszawskiej Kliniki Dermatologicznej), wiceprezesami – prof. Kazimierz Lejman (Kraków) i prof. Jerzy Lutowiecki (Łodź), a sekretarzem dr Marceli Stauber [16, 17].
Prawdopodobnie w 1962 roku stworzono pierwsze sekcje PTD: sekcję wenerologiczną kierowaną przez doc. Jerzego Suchanka, mikologiczną pod kierunkiem prof. Jana Alkiewicza i alergologiczną koordynowaną przez młodego prof. Edwarda Rudzkiego [16].
Sekcja wenerologiczna działała w tamtym okresie najbardziej aktywnie, co wynikało z pilnych potrzeb epidemiologicznych [16].
Po zakończeniu II wojny światowej według szacunkowych danych chorzy na kiłę stanowili około 10% populacji. Liczba chorujących na rzeżączkę była najwyższa w dotychczasowej historii. Obowiązywał dekret z 1946 roku o zwalczaniu chorób wenerycznych, który wprowadzał obowiązek leczenia i nakładał na lekarzy obowiązek zgłaszania do lokalnej administracji osób, które odmawiają lub przerwały leczenie [18]. Zapoczątkowano akcję „W”, której celem było m.in. ułatwienie dostępu do specjalistów, utworzenie sieci pracowni serologicznych i wprowadzenie oświaty zdrowotnej. Utworzono (1949 r.) Państwowy Instytut Wenerologiczny pod kierunkiem prof. Mariana Grzybowskiego, który nadzorował zwalczanie chorób wenerycznych.
W 1957 roku uznano, że liczba zakażeń jest mała, co spowodowało zamknięcie Instytutu. Zmniejszenie aktywności profilaktycznej i intensywności leczenia doprowadziło do kolejnego wzrostu zachorowań, co spowodowało, że w 1970 roku utworzono Instytut Wenerologii Akademii Medycznej w Warszawie z prof. Józefem Towpikiem jako pierwszym dyrektorem [19, 20]. Siedzibą obydwu instytutów wenerologicznych był budynek Kliniki Dermatologicznej przy ul. Koszykowej w Warszawie.
Zjazd PTD w 1965 roku odbył się w Świnoujściu. W czasie Zjazdu uchwalono nowy statut, zbliżony do tego z 1929 roku. Kolejne zjazdy odbywały się w 1969 roku w Warszawie, w 1974 roku w Katowicach, w 1979 roku w Szczecinie i w 1984 roku w Poznaniu.
Zwiększała się liczba członków Towarzystwa i odbywały się regularnie posiedzenia oddziałów. Rozwijała się dermatologia wojskowa. Zacieśniała się współpraca z zagranicznymi ośrodkami, co wynikało ze stopniowo zwiększających się możliwości wyjazdów za granicę, ale również z kontaktów bezpośrednich niektórych dermatologów, w szczególności prezesa PTD, prof. Stefanii Jabłońskiej.
W 1984 roku w czasie Zjazdu, który odbył się w Poznaniu, na prezesa PTD wybrano prof. Jerzego Bowszyca, kierownika poznańskiej Kliniki Dermatologicznej i organizatora Zjazdu. Sekretarzem został dr Wojciech Silny.
Profesor Bowszyc jako prezes PTD rozpoczął w 1984 roku wydawanie drugiego, obok „Przeglądu Dermatologicznego”, polskojęzycznego czasopisma dermatologicznego „Postępy Dermatologii. Annals in Polish and in English” [21].
W 1989 roku Zjazd PTD odbył się we Wrocławiu. Organizatorem zjazdów w 1989 roku i w 2001 roku był prof. Feliks Wąsik. Jednym z dużych osiągnięć obydwu Zjazdów był udział licznych znamienitych gości zagranicznych. W czasie Zjazdu w 1989 roku prof. Stefania Jabłońska ponownie została wybrana na prezesa PTD. Funkcję tę pełniła do 1995 roku, gdy w wieku 75 lat zrezygnowała z koordynowania prac Zarządu PTD.
Był to okres intensywnego rozwoju polskiej dermatologii i rosnącej pozycji PTD na świecie. Najwybitniejsi polscy dermatolodzy wyjeżdżali za granicę z wykładami i goście zagraniczni byli zapraszani do Polski. Duża liczba europejskich i amerykańskich profesorów dermatologii odwiedzała prezesa PTD, prof. Jabłońską, w Klinice przy Koszykowej. Polskie prace zaczęły ukazywać się częściej w anglojęzycznych pismach medycznych. Było to początkowo około 10–20 publikacji rocznie, co było bardzo znaczącym osiągnięciem jak na polską dermatologię tamtych czasów, choć z perspektywy XXI wieku te liczby mogłyby się wydawać nie tak bardzo duże (np. w 2021 roku opublikowano ponad 600 artykułów polskich dermatologów w piśmiennictwie anglojęzycznym). Polskie Towarzystwo Dermatologiczne podejmowało również próby finansowania wyjazdów młodych dermatologów. Dla wybranych młodych lekarzy organizowano udział w konferencjach i staże zagraniczne. W uznaniu zasług prof. Jabłońskiej dla rozwoju polskiej dermatologii w 2019 roku Zarząd PTD ufundował Medal im. prof. Stefanii Jabłońskiej jako nagrodę dla wybitnych zagranicznych i polskich naukowców, którzy przyczynili się do wzmacniania pozycji polskiej dermatologii na świecie.
We wrześniu 1992 roku odbył się Zjazd w Gdańsku, organizowany przez prof. Henryka Szarmacha z zespołem gdańskiej Kliniki. Zjazd miał bardzo rozbudowaną tematykę, a szczególny nacisk położono na profilaktykę chorób dermatologicznych.
W czasie Zjazdu prof. Szarmach razem z prof. Jabłońską wręczyli gościom zagranicznym pamiątkowe medale.
W Łodzi odbył się XXV, jubileuszowy Zjazd PTD (1995), który organizował prof. Anastazy Omulecki, kierownik Kliniki Dermatologicznej łódzkiej Akademii Medycznej we współpracy z prof. Andrzejem Kaszubą, kierownikiem Kliniki Dermatologicznej Wojskowej Akademii Medycznej w Łodzi.
Nowatorską koncepcją Zjazdu było powierzenie Sekcjom PTD organizacji sesji tematycznych. Odbył się, jak zawsze, pokaz przypadków stanowiących istotne wyzwanie diagnostyczne lub terapeutyczne. Był to Zjazd, w którym prof. Jabłońska, w wieku 75 lat i po prawie 30 latach pełnienia funkcji prezesa, zrezygnowała z ubiegania się o wybór na następną kadencję. Wybory nowego prezesa, z dwoma doskonałymi kandydatami, prof. Wiesławem Glińskim i prof. Sławomirem Majewskim, były związane z bardzo burzliwą dyskusją i długo trwającą wymianą poglądów. Większością głosów wygrał prof. Gliński.

NA PRZEŁOMIE WIEKÓW XX I XXI

Profesor Gliński pozostawał prezesem PTD przez łącznie ponad 13 lat. Do głównych jego osiągnięć należało stworzenie Polskiej Akademii Dermatologii i Wenerologii (PADWA), która na wzór Amerykańskiej Akademii Dermatologii odbywa się co roku i ma zadania głównie edukacyjne. Konferencje odbywały się najczęściej w dużych ośrodkach konferencyjnych w Wiśle lub Mikołajkach. Ostatnia PADWA miała miejsce przed pandemią COVID-19 w 2019 roku w Olsztynie. Następna jest planowana w Krakowie w roku następującym po Zjeździe. Zjazd PTD w 1998 roku organizowała w Warszawie prof. Maria Błaszczyk, z sekretarzem doc. Lidią Rudnicką, a następnie również doc. Hanną Wolską. Przewodniczącą Komitetu Naukowego była prof. Jabłońska, która wtedy nie pełniła już funkcji prezesa PTD ani kierownika warszawskiej Kliniki, ale jeszcze przez wiele lat chętnie angażowała się w pracę badawczą i organizację konferencji naukowych. Obrady odbywały się w Pałacu Kultury i Nauki. W konferencji wzięli udział liczni goście zagraniczni. Prawdopodobnie po raz pierwszy w historii PTD do organizacji logistycznej Zjazdu zatrudniono firmę zewnętrzną, którą wybrała prof. Błaszczyk po długich rozmowach z wieloma firmami. Wcześniejsze zjazdy organizowane były zazwyczaj dzięki zaangażowaniu lekarzy z zespołu organizatora. W 2001 roku Zjazd wrócił do Wrocławia i organizatorem ponownie był prof. Feliks Wąsik. Zastępcą przewodniczącego był prof. Eugeniusz Baran, sekretarzem dr hab. Jacek Szepietowski, a skarbnikiem dr Anita Hryncewicz-Gwóźdź. Tematyka obejmowała szerokie spektrum dermatologii i wenerologii.
Zjazd w 2004 roku w Bydgoszczy organizował prof. Waldemar Placek z zespołem bydgoskiej Kliniki. Podobnie jak w przypadku wielu innych zjazdów, prof. Placek był przewodniczącym zarówno Komitetu Organizacyjnego, jak i Komitetu Naukowego. Honorowym przewodniczącym był prof. Zenon Gwieździński, zastępcami dr Barbara Zegarska i dr Franciszka Protaz-Drozd. Streszczenia były tłumaczone na język angielski.
W czasie Zjazdu zaprezentowano po raz pierwszy wiele nowych metod diagnostycznych i leków dermatologicznych. Zjazd był też przełomowy w takim znaczeniu, że prof. Waldemar Placek jako pierwszy wprowadził w czasie wyborów Krajowego Zjazdu Delegatów głosowanie elektroniczne, co eliminowało konieczność długiego i żmudnego liczenia głosów, które zazwyczaj kończyło się długo po zakończeniu Krajowego Zjazdu Delegatów. W pamięci uczestników zostały również niezwykłe imprezy towarzyszące, w tym uroczysta kolacja, na którą prof. Placek wjechał historycznym samochodem marki Warszawa. Jako organizator doskonałego Zjazdu wydawał się wtedy naturalnym kandydatem na kolejnego prezesa PTD. Jednak nie zgłosił swojej kandydatury. W środowisku dermatologicznym mówiło się później, że prawdopodobnie prof. Placek nie kandydował, gdyż prosił go o to ówczesny prezes i kolega, prof. Gliński. Profesor Gliński był jedynym kandydatem w mających się odbyć wyborach. W tamtym czasie istniała zasada obowiązująca również we współczesnym statucie, stwarzająca możliwość zgłoszenia kandydata na prezesa nawet w ostatniej chwili przed głosowaniem na sali obrad. Tak też się stało. Został zgłoszony prof. Andrzej Langner. Profesor Gliński wygrał jednym głosem.
XXI wiek jest czasem aktywnie działających Oddziałów i Sekcji. Organizowanych jest wiele konferencji i sympozjów tematycznych. W 2008 roku powstała nowa Sekcja Psychodermatologii, której inicjatorem i pierwszym przewodniczącym jest prof. Jacek Szepietowski.
Hasło przewodnie XXIX Zjazdu Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, który odbył się w Poznaniu 3–6 września 2008 roku, brzmiało „Od teorii do praktyki”, ale jego organizator i przewodniczący Komitetu Naukowego, prof. Wojciech Silny, często reklamował ten Zjazd nieformalnym hasłem „Dermatologia jest warta Poznania”. Do ścisłego Komitetu Organizacyjnego należeli m.in. prof. Jerzy Bowszyc (honorowy przewodniczący), prof. Magdalena Czarnecka-Operacz i prof. Ryszard Żaba (zastępcy przewodniczącego), dr Aleksandra Dańczak-Pazdrowska (sekretarz) i dr Dorota Jenerowicz. W Zjeździe uczestniczyło prawie 2000 osób. W czasie zjazdu prezentowano szeroko zagadnienia z zakresu dermatologii i wenerologii, w tym również z zakresu alergologii, flebologii, dermatologii estetycznej i mikologii, co odzwierciedlało zainteresowania prof. Silnego i dermatologów poznańskiej Kliniki. Miejscem obrad był kampus Morasko, ośrodek należący do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Program obejmował prawie 400 doniesień naukowych, 31 sesji tematycznych, 12 wykładów plenarnych, 48 prezentacji w ramach pokazu przypadków, kursy i sesje szkoleniowe oraz spotkania z ekspertami. W czasie Zjazdu odbył się Krajowy Zjazd Delegatów PTD. Podczas obrad nie został uchwalony nowy statut, nad którym prace trwały od 8 lat. Dyskusja nad kierunkami działalności Towarzystwa, a także nad pracą i wytycznymi dla nowego Zarządu była bardzo burzliwa i długa. Dotychczasowemu prezesowi dwóch profesorów postawiło wiele zarzutów, które jednak po weryfikacji przez nowy Zarząd nie potwierdziły się.
W wyborach wyłoniono nowego prezesa Zarządu PTD, prof. Jacka Szepietowskiego, który uzyskał większą liczbę głosów niż jego kontrkandydat, prof. Waldemar Placek. Wybrano również 24-osobowy Zarząd oraz nową Komisję Rewizyjną.
Odpowiadając na głosy we wcześniejszej dyskusji, prof. Szepietowski zobowiązał się do przygotowania projektu nowego statutu PTD.
Zgodnie z ustaleniami, projekt nowego statutu został przygotowany i był szeroko dyskutowany podczas posiedzeń Zarządu, a następnie przyjęty przez nadzwyczajny Krajowy Zjazd Delegatów. Profesor Szepietowski wprowadził nowy, nieco bardziej nowoczesny styl zarządzania Towarzystwem. Dużą zasługą jego dwóch kadencji było stopniowe przywracanie kontaktów międzynarodowych, po okresie, gdy działania prezesa i Zarządu PTD były bardziej skupione na aktywności wewnątrz kraju i skoncentrowane głównie na edukacji. Przeznaczono środki na wyjazdy młodych członków PTD na konferencje EADV i zorganizowano wspólny wyjazd lekarzy prezentujących przypadki na konferencję EADV w Lizbonie. Najlepsze przypadki były następnie opublikowane w formie artykułów w „Przeglądzie Dermatologicznym”. Profesor Szepietowski zorganizował pierwszą sesję PTD w czasie konferencji Amerykańskiej Akademii Dermatologii. Utworzono nowy Oddział Regionalny z siedzibą w Kielcach, a jego pierwszą przewodniczącą została prof. Beata Kręcisz. Kontynuowano organizowanie corocznie konferencji Polskiej Akademii Dermatologii i Wenerologii, ale zmieniła się ich formuła. Inaczej niż w poprzedniej kadencji, gdy prezes PTD był zawsze organizatorem PADWA, teraz Zarząd w każdym roku wyznaczał innego swojego członka na organizatora.
XXX Jubileuszowy Zjazd Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego odbył się 19–22 września 2012 roku w Krakowie. Zjazd organizowała prof. Anna Wojas-Pelc. Obrady toczyły się w nowoczesnych salach konferencyjnych Auditorium Maximum Uniwersytetu Jagiellońskiego. W czasie uroczystego otwarcia prezes Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, prof. Jacek Szepietowski, wręczył w imieniu prezesa ILDS nagrodę (Certificate of Appreciation) za osiągnięcia międzynarodowe prof. Andrzejowi Langnerowi. We wszystkie dni zjazdowe w godzinach porannych odbywały się pokazy przypadków klinicznych, które jak zawsze cieszyły się dużym zainteresowaniem. Przy pełnych salach odbywały się obrady sesji plenarnych, w których wykładowcami byli goście zagraniczni. Sesje tematyczne odbywały się równolegle w kilku salach. Szeroko dyskutowanym przełomem ostatnich lat w dermatologii były leki biologiczne blokujące TNF w leczeniu łuszczycy. Do programu włączono nowatorskie sesje dotyczące nieinwazyjnych metod obrazowania skóry. Odbyły się również sesje firmowe, w których omawiano problematykę związaną z najnowszymi lekami dermatologicznymi.
Atrakcją kulturalną tego Zjazdu był spektakl kabaretowy „Piwnicy pod Baranami” przy okazji uroczystej kolacji w Starej Zajezdni na krakowskim Kazimierzu.
Zjazd PTD w 2016 roku odbył się we Wrocławskim Centrum Kongresowym. W Zjeździe wzięło udział półtora tysiąca osób, głównie dermatologów. W otwarciu uczestniczyli znakomici międzynarodowi dermatolodzy: profesorowie, m.in. Luca Borradori (Szwajcaria), Dedee F. Murell (Australia), Skaidra Valiukevicienne (Litwa), Iris Zalaudek (Austria), Hana Zelenkova (Słowacja) i Shyam Verma (Indie). Goście międzynarodowi Zjazdu zostali członkami honorowymi PTD. Ponadto członkami honorowymi PTD zostali wybitni polscy dermatolodzy, m.in. prof. Eugeniusz Baran, prof. Bożena Chodynicka, prof. Kazimierz Jakubowicz i prof. Andrzej Kaszuba. Na program Zjazdu składały się sesje plenarne i ponad 30 sesji tematycznych. Tradycyjnie, codziennie w godzinach porannych prezentowano przypadki kliniczne. Po raz pierwszy prof. Szepietowski wprowadził do programu Zjazdu wykłady prezentujące najnowsze rekomendacje PTD. W wyborach na prezesa PTD prof. Lidia Rudnicka otrzymała więcej głosów niż kontrkandydatka, prof. Joanna Narbutt, i objęła funkcję prezesa PTD na następną kadencję.

KADENCJA 2016–2023

Obecnie Polskie Towarzystwo Dermatologiczne ma 14 oddziałów terenowych i ponad 2600 członków. Zarząd działa w składzie, który przedstawiono w tabeli 2. Kadencja 2016–2023 była czasem intensywnej pracy całego zarządu. Poniżej przedstawiono wybrane działania prezesa i zarządu tej kadencji.
Sprawy organizacyjne
• Powołano trzy nowe sekcje: Sekcję Dermoskopii i Innych Technik Obrazowania Skóry (DITOS) PTD, Sekcję Genetyczną PTD i Sekcję Neuroimmunodermatologii PTD.
• Zarejestrowany został Oddział Świętokrzyski PTD.
• Powołano i zarejestrowano Oddział Podkarpacki PTD.
• Stworzono nową interaktywną stronę PTD, w ramach której członkowie PTD mogą informować pacjentów o swoich miejscach pracy (prywatnych lub publicznych), można złożyć wniosek o członkostwo w PTD lub opłacić składkę roczną. Na stronie są na bieżąco publikowane najważniejsze informacje z życia Towarzystwa oraz jest dostępna galeria zdjęć z poprzednich konferencji PTD.
Działalność edukacyjna i wspieranie nauki
• Zarząd Główny PTD zorganizował kolejne edycje Polskiej Akademii Dermatologii i Wenerologii (PADWA) w Serocku k. Warszawy (koordynatorzy: prof. Barbara Zegarska, prof. Rafał Czajkowski), w Kielcach (prof. Beata Kręcisz) i w Olsztynie (prof. Waldemar Placek). Przygotowano wstępnie następną edycję w Krakowie (prof. Anna Wojas-Pelc).
• Powstały rekomendacje diagnostyczno-terapeutyczne dla wielu chorób dermatologicznych. Wszystkie dostępne są online [1].
• Utworzono konkurs na najlepszą publikację i w corocznych edycjach konkursu przyznawane są nagrody w formie wyjazdów laureatów na EADV.
• Zorganizowano konkurs na minigrant naukowy i w corocznych edycjach przyznawane są środki finansowe na projekty naukowe.
• Stworzono konkurs na kliniczny staż zagraniczny i w kolejnych edycjach przyznawane są środki na takie wyjazdy.
• Ufundowano nagrodę Zarządu Głównego PTD w postaci finansowania udziału w konferencji Amerykańskiej Akademii Dermatologii dla zwycięzcy konkursu organizowanego przez Forum Młodych PTD.
• Stworzono, zaprojektowano i wybito Medal im. prof. Stefanii Jabłońskiej w celu uhonorowania dermatologów o największych zasługach dla rozwoju dermatologii. Medal ma na celu upamiętnienie wkładu prof. Jabłońskiej w polską i międzynarodową dermatologię oraz dalsze budowanie pozycji polskiej dermatologii na świecie. Profesor Jabłońska była prezesem PTD przez prawie 30 lat, była pierwszą kobietą w Zarządzie ILDS.
• Reaktywowano Fundusz im. prof. Franciszka Krzyształowicza na nagrody za prace naukowe z zakresu dermatologii. Fundusz został stworzony przez Zarząd PTD w 1932 roku w celu upamiętnienia prof. Krzyształowicza, współtwórcy i prezesa PTD, wybranego w Kopenhadze do grupy 7 najwybitniejszych dermatologów na świecie, którym powierzono zadanie utworzenia ILDS. Fundusz przestał istnieć w okresie II wojny światowej.
• Zarząd Główny pozyskiwał środki na finansowanie lub negocjował bezpłatny udział członków PTD w konferencjach dermatologicznych (m.in. dla 40 lekarzy w 1st World Congress of Trichoscopy, dla 10 lekarzy w Konferencji połączonej z Zawodami Narciarskimi Dermatologów w Krynicy, 40 rezydentów w konferencjach EADV).
• Negocjowano obniżone opłaty rejestracyjne dla członków PTD na konferencjach międzynarodowych i polskich (m.in. wynegocjowano obniżoną opłatę dla członków PTD na wielu konferencjach dermoskopowych i trichoskopowych).
• Prezes PTD patronował różnym konferencjom organizowanym przez oddziały PTD i jednostki organizacyjne spoza PTD, w tym Studenckie Koła Naukowe Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego i Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
• Prezes PTD uczestniczył, zazwyczaj z wykładami lub innymi aktywnościami, w prawie wszystkich konferencjach, sympozjach i webinarach organizowanych przez sekcje PTD (w tym DITOS, Sekcja Pediatryczna, Sekcja Immunodermatologii, Sekcja Alergologii, Sekcja Dermatologii Estetycznej, Sekcja Wenerologii, Forum Młodych) i w miarę możliwości i otrzymywanych zaproszeń we wszystkich konferencjach dermatologicznych w Polsce.
Sprawy regulacji prawnych
• Zarząd Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego przyjmował i publikował stanowiska w ważnych dla dermatologów sprawach dotyczących regulacji prawnych [1].
• Prowadzono rozmowy w Izbach Lekarskich, Ministerstwie Zdrowia, Sejmie, Senacie w sprawie wprowadzenia przepisów dotyczących korzystania z solariów przez osoby do 18. roku życia. Rozmowy zostały zakończone z sukcesem wprowadzeniem ustawy.
• Prowadzono rozmowy w Sejmie i Ministerstwie Zdrowia oraz wymieniano korespondencję dotyczące finansowania leczenia dermatologicznego.
• Prowadzono rozmowy w Izbach Lekarskich, Ministerstwie Zdrowia, Sejmie, Senacie w sprawie wprowadzenia regulacji prawnych dotyczących świadczeń dermatologicznych/medycznych, których nie powinny udzielać osoby bez wykształcenia lekarskiego.
• Z inicjatywy prezesa PTD i przewodniczącej Sekcji Dermatologii Estetycznej PTD wprowadzono definicję medycyny estetycznej jako świadczeń lekarskich. Definicja została następnie przyjęta uchwałą Naczelnej Rady Lekarskiej.
• PTD uczestniczyło w pracach komisji Konferencji Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych ds. opracowania projektu programu kształcenia dla kierunku kosmetologia (przewodniczący Komisji – prof. Barbara Zegarska, członkowie ze strony PTD: prof. Joanna Narbutt, dr hab. n. med. Danuta Nowicka, dr hab. n. med. Dominika Wcisło-Dziadecka). Projekt przygotowano i przekazano do dalszego procedowania w Ministerstwie Zdrowia. Prowadzono rozmowy w Ministerstwie Zdrowia i wymieniano korespondencję w sprawie utworzenia nadspecjalizacji lub umiejętności z dermatopatologii i formalnego uznawania przez Ministerstwo Zdrowia egzaminu europejskiego UEMS z dermatopatologii.
Przykłady działań w czasie pandemii COVID-19
• Publikowano informacje dla dermatologów i zorganizowano webinary szkoleniowe na temat zasad logistycznych i prawnych udzielania porad stacjonarnych w czasie pandemii i teleporad.
• W pierwszym roku pandemii COVID-19 zorganizowano serię cotygodniowych webinarów „Dermatologia 2020” obejmujących szerokie spektrum tematów dermatologicznych omawianych przez ekspertów w poszczególnych dziedzinach.
• W okresie pandemii i zagrożenia epidemicznego organizowano posiedzenia zarządu i prezydium online.
• Zorganizowano liczne aktywności edukacyjne online.
• Stworzono adres e-mail dla pacjentów i udzielano odpowiedzi na pytania związane z aktywnościami PTD związanymi z COVID-19.
• Podjęto skuteczną interwencję w Ministerstwie Zdrowia i w firmie Adamed, gdy w okresie pandemii COVID-19 zabrakło w aptekach chlorochiny dla pacjentów z chorobami dermatologicznymi. W czasie kilkunastu dni przywrócono dostępność leku.
Współpraca
• W posiedzeniach Zarządu po raz pierwszy brał udział przedstawiciel rezydentów. Na wniosek Zarządu Głównego PTD przewodniczący Forum Młodych prof. Adam Reich zorganizował wybory na przedstawiciela rezydentów w Zarządzie Głównym PTD. Wybory wygrała dr n. med. Justyna Szczęch (Rzeszów), która uczestniczyła w posiedzenia zarządu i była przedstawicielem rezydentów w latach 2017–2023.
• W posiedzeniach Zarządu Głównego PTD uczestniczył po raz pierwszy lekarz związany wyłącznie z prywatnym sektorem udzielania świadczeń dermatologicznych, dr n. med. Ewa Chlebus, członek Głównej Komisji Rewizyjnej.
• Współpracowano z innymi towarzystwami, w tym w szczególności z Polskim Towarzystwem Chirurgii Onkologicznej, Polskim Towarzystwem Alergologicznym, Polskim Towarzystwem Wakcynologii, Polskim Towarzystwem Medycyny Rodzinnej, Polskim Towarzystwem Badania Bólu, Polskim Towarzystwem Neurologicznym. Efektem współpracy były m.in. nagrody naukowe, wspólne rekomendacje i stanowiska.
• W ramach współpracy PTD z L’Oreal i International Dermocopy Society organizowano co roku pod patronatem PTD (w okresie pandemii COVID-19 – online) kurs dermoskopowy z najlepszymi międzynarodowymi wykładowcami (koordynator naukowy: prof. Lidia Rudnicka). W ramach współpracy PTD z firmą LEO Pharma organizowano w czasie całej kadencji corocznie konferencję „Dermatologia Krok_po_kroku" w Multikinie Złote Tarasy w Warszawie. Konferencja była transmitowana do kilkunastu kin w różnych miastach w Polsce (koordynator naukowy: prof. Lidia Rudnicka).
• We współpracy PTD z firmą Galderma zorganizowano akcję „Róż się do lekarza”, której celem było zachęcenie osób z trądzikiem różowatym do zgłoszenia się do dermatologów. We współpracy PTD z firmą Novartis zorganizowano kurs dla młodych członków PTD „Podstawy Dermatochirurgii“ z praktyczną nauką stosowania technik chirurgicznych na skinpadach i materiale pochodzenia zwierzęcego (koordynator: dr n. med. Marta Sar-Pomian).
• W ramach współpracy z firmą Pierre Fabre stworzono i rozwijano aplikację do nauki trichoskopii (mTrichoscopy) (koordynatorzy: prof. Lidia Rudnicka, prof. Małgorzata Olszewska, dr hab. Adriana Rakowska).
Aktywności związane bezpośrednio z wizerunkiem międzynarodowym PTD
• Odbyły się liczne spotkania prezesa PTD z Prezesami i Zarządami międzynarodowych towarzystw dermatologicznych (w tym amerykańskim, niemieckim, greckim, bułgarskim, belgijskim, duńskim, węgierskim, norweskim, kanadyjskim, meksykańskim i wielu innych), a także prezesami towarzystw specjalistycznych.
• Prezes PTD uczestniczyła aktywnie w ponad 200 wydarzeniach edukacyjnych na świecie (stacjonarnie lub online).
• Finansowano dla ponad 100 rezydentów, członków PTD, pierwszy rok członkostwa w EADV w 2022 i 2023 roku.
• Corocznie organizowano Sesje PTD w czasie konferencji American Academy of Dermatology (koordynator: prof. Lidia Rudnicka, w 2022 roku prowadząca dr hab. Joanna Czuwara).
• W ramach współpracy PTD z International Dermoscopy Society zorganizowano największą w historii konferencję dermoskopową (2020 r.). Konferencja odbyła się online z udziałem ponad 6000 tysięcy uczestników z ponad 60 krajów (koordynatorzy: prof. Lidia Rudnicka, prof. Grażyna Kamińska-Winciorek). Udział lekarzy w konferencji był bezpłatny.
• Z aktywną współpracą PTD zorganizowano w Warszawie w 2019 roku międzynarodową konferencję „Lupus Academy” (prof. Anna Woźniacka, prof. Lidia Rudnicka).
• Na wniosek Zarządu Głównego PTD trzech polskich dermatologów otrzymało wysokie odznaczenia międzynarodowe Certificate of Appreciation, International League of Dermatological Societies.
• Wybitnym międzynarodowym dermatologom przyznano Medal im. prof. Stefanii Jabłońskiej i zorganizowano ich przyjazd do Polski.
• Wybitnym międzynarodowym dermatologom przyznano honorowe członkostwo Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego.
Finanse
• PTD jest w bardzo dobrej kondycji finansowej ze stanem kont o około 30% wyższym na koniec kadencji w porównaniu z początkiem kadencji. Składki członkowskie stanowią 31% przychodów.
• Składki członkowskie pozostają od kilkunastu lat na tym samym poziomie i wynoszą 60 zł rocznie.
• Działania związane z Obchodami 100-lecia PTD, ze Zjazdem PTD w Lublinie i Krajowym Zjazdem Delegatów
• Przygotowano projekt znowelizowanego Statutu PTD. Pracę Komisji Statutowej koordynowała prof. Anna Woźniacka. Wybrane zmiany:
– wprowadzono możliwość wyborów bezpośrednich na funkcję prezesa PTD i na inne funkcje w Towarzystwie poprzez możliwość głosowania elektronicznego przez wszystkich członków PTD w celu demokratyzacji wyborów,
– wprowadzono obligatoryjne stosowanie preferencyjnych opłat rejestracyjnych dla członków PTD do udziału w wydarzeniach edukacyjnych organizowanych przez PTD,
– ograniczono kwotowo uprawnienia prezesa do podejmowania samodzielnych decyzji finansowych.
• Wydano monografię z okazji 100-lecia Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego. Pracę nad monografią koordynowali dr hab. Rafał Białynicki-Birula i prof. Lidia Rudnicka. Autorami są kierownicy i zespoły Klinik oraz przewodniczący oddziałów PTD, bez których ta książka nie mogłaby powstać.
• Zaprojektowano i wytłoczono medale z okazji 100-lecia PTD (projekt koordynowała prof. Lidia Rudnicka).
• Nakręcono film z okazji 100-lecia PTD (projekt koordynowała dr hab. Małgorzata Michalska-Jakubus).
• Prezes Zarządu i Zarząd wspierał organizatora Zjazdu prof. Dorotę Krasowską i jej zespół, w tym w szczególności dr n. med. Annę Michalak-Stomę, dr hab. Małgorzatę Michalską-Jakubus, dr hab. Joannę Bartosińską i dr Agnieszkę Gerkowicz, w zorganizowaniu 32. Zjazdu PTD. Członkowie zarządu i ich zespoły aktywnie zaangażowali się we współtworzenie programu naukowego Zjazdu.
Inne
• Stworzono po raz pierwszy konta PTD w mediach społecznościowych oraz kanał PTDERM TV na platformie YouTube.
• Sekcje PTD, oddziały PTD i członkowie zarządu zorganizowali łącznie ponad 100 konferencji, sympozjów, kursów i webinarów dermatologicznych polskich i międzynarodowych.
„Przegląd Dermatologiczny/Dermatology Review”, organ PTD, jest od 2017 roku dwujęzyczny, wydawany w języku polskim i angielskim, oraz znajduje się m.in. na liście Web of Science/Clarivate.
• Polscy dermatolodzy są zapraszani jako wykładowcy plenarni na najważniejsze konferencje (AAD, EADV, WCD, inne organizowane przez ILDS oraz wiele innych).
• Członkowie PTD pełnią istotne funkcje w towarzystwach międzynarodowych (prezesów, członków prezydiów, członków zarządów, członków komitetów i redakcji).
• Liczba międzynarodowych publikacji dermatologicznych pochodzących z Polski wzrosła na przestrzeni ostatnich kilku lat trzykrotnie.
• Pozycja polskiej dermatologii wydaje się teraz najlepsza w powojennej historii Polski.
Planowany z dużym rozmachem Zjazd z okazji 100-lecia PTD miał odbyć się w 2020 roku. Jednak w związku ze stanem epidemii COVID-19, a następnie stanem zagrożenia epidemicznego oraz dodatkowo nakładającą się sytuacją w Polsce spowodowaną atakiem Rosji na Ukrainę, Zarząd PTD podjął decyzję o przeniesieniu Zjazdu na późniejszy termin. Ostatecznie termin 32. Zjazdu PTD w Lublinie ustalono na 31 maja – 3 czerwca 2023 roku. Zaproszenie prezesa PTD do Lublina przyjęło wielu dermatologów pełniących najwyższe funkcje w międzynarodowych organizacjach dermatologicznych, w tym profesorowie: Lars French (prezes International League of Dermatological Societies), Martin Röcken (prezes European Academy of Dermatology and Venereology), Seemal Desai (prezes American Academy of Dermatology), a także znamienici dermatolodzy i laureaci wielu międzynarodowych nagród, profesorowie: Harvey Lui, Suzanne Olbright, Jean Bolognia, Thomas Luger, Dimitrios Ioannides, Monika Arenbergerova, Margarida Gonçalo, Dimitris Rigopoulos, John Koo i Yuliya Ovcharenko.

PODSUMOWANIE

Po 100 latach doświadczeń kolejnych pokoleń dermatologów i istnienia Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, współtworzonego przez ludzi z pasją do dermatologii i do współdziałania, polska dermatologia jest na niezwykle wysokim światowym poziomie i cieszy się międzynarodowym uznaniem. Możemy z optymizmem patrzeć w przyszłość i następne 100 lat.

References

Piśmiennictwo