JAKOŚĆ W MEDYCYNIE
Potęga checklisty

Światowa Organizacja Zdrowia zabiega o bezpieczeństwo zdrowotne ludzkości. Jej działania obejmują swoim zasięgiem wszystkie kraje świata. Kampania higieny rąk pochodząca z 2005 r. osiągnęła wielki sukces zarówno w krajach rozwijających się, jak i rozwiniętych. Kolejnym sukcesem okazała się akcja „Bezpieczna chirurgia ratuje życie” („Safe Surgery Saves Lives”), której mózgiem z ramienia WHO był doktor Atul Gawande, chirurg, autor książki The Checklist Manifesto: How to Get Things Right. Książka znalazła się na liście najlepiej sprzedających się pozycji wg „New York Times” z 2010 r. Motywacją przedsięwzięcia „Bezpieczna chirurgia ratuje życie” były zatrważające statystyki. Rocznie wykonuje się na świecie ponad 250 milionów operacji, co oznacza, że co 25. mieszkaniec Ziemi poddawany jest zabiegowi chirurgicznemu. Śmiertelność w krajach rozwiniętych wynosi 0,4–0,8%, a w krajach rozwijających się 5–10%. Statystyczny Amerykanin przechodzi średnio 7 operacji w ciągu życia. Liczba zgonów związanych z zabiegami istotnie przewyższa liczbę śmiertelnych ofiar wypadków drogowych. Eksperci WHO twierdzą, że prawie połowy niepożądanych zdarzeń można uniknąć. Efektem kampanii „Bezpieczna chirurgia ratuje życie” jest lista kontrolna.

Listą kontrolną posługują się piloci, przedstawiciele świata biznesu i gospodynie domowe. Idea listy kontrolnej w lotnictwie pochodzi z 1935 r., kiedy nastąpiła katastrofa Boeinga 299 pilotowanego przez dowódcę pilotów oblatywaczy, mistrza pilotażu. Problem nowej maszyny polegał na jednoczesnym nadzorowaniu 4 silników oddzielnie sterowanych i konieczności zwolnienia mechanizmu blokującego stery wysokości i kierunku. Pierwsze opinie po wypadku jednoznacznie dyskwalifikowały maszynę jako zbyt skomplikowaną do prowadzenia przez jednego pilota. Ostateczna konkluzja polegała na stworzeniu listy kontrolnej i zakupie samolotów dla potrzeb armii Stanów Zjednoczonych. W świecie wielkiej finansjery część inwestorów perspektywicznych posługuje się listą kontrolną, aby uniknąć błędów sugerowanych przez „mózg na kokainie”, czyli emocje związane z perspektywą dużych zysków. Prostą checklistą, jaką każda, nawet najbardziej doświadczona gospodyni przegląda przed przystąpieniem do pracy, jest przepis na ciasto.

Fenomen listy kontrolnej polega na jej prostocie. Zaletą jest to, że łączy dotychczas stosowane protokoły postępowania, ułatwia komunikowanie się, kładzie nacisk na pracę zespołową i – co bardzo ważne – minimalizuje utratę...


View full text...