Jak rozpoznać spondyloartropatię zapalną? Kiedy pacjent powinien znaleźć się pod opieką specjalisty reumatologa?- nowe rekomendacje ASAS.
Autor: Andrzej Kordas
Data: 12.08.2015
Źródło: Development of an ASAS-endorsed recommendation for the early referral of patients with a suspicion of axial spondyloarthritis. Poddubnyy D, van Tubergen A, Landewé R, Sieper J, van der Heijde D; Assessment of SpondyloArthritis international Society (ASAS)
Pomimo stworzenia nowych kryteriów diagnostycznych spondyloartropatii zapalnej (SpA) -narzędzia pozwalającego na wczesne postawienie diagnozy tzw. nieradiologicznej SpA oraz postępu technik obrazowania nadal istnieje poważny problem zbyt późnego rozpoznawania chory i tym samym opóźnień w rozpoczęciu terapii. Czas między wystąpieniem pierwszych objawów choroby a jej rozpoznaniem to średnio kilka lat. Przyczyn tego zjawiska jest kilka, a wśród nich bardzo istotny jest fakt zbyt późnego kierowania pacjenta do specjalisty reumatologa. Jak skrócić ten czas? Jak pomóc lekarzom różnych specjalizacji w rozpoznawaniu SpA?
W najnowszym wydaniu "Annals of rheumatic diseases" opublikowano rekomendacje dotyczące ważnego dylematu praktykującego lekarza: których chorych, z jakimi objawami, kierować do specjalisty reumatologa z podejrzeniem SpA.
Pacjenci z przewlekłym bólem krzyża trwającym powyżej trzech tygodni i/lub z bólem krzyża, który rozpoczął się przed 45 r.ż. powinni zostać skierowani do reumatologa w przypadku gdy wystąpi przynajmniej jedno z poniższych:
-zapalny ból krzyża (najlepiej zdefiniowany według kryteriów ASAS, spełnione są 4/5 objawów: wiek początku dolegliwość <40r.ż., początek przewlekły, poprawa po ćwiczeniach, brak poprawy po odpoczynku, ból w nocy- z poprawą po wstaniu z łóżka),
-obecność antygenu HLAB27,
-zapalenie stawów krzyżowo-biodrowych stwierdzane na podstawie klasycznego zdjęcia radiograficznego lub rezonansu magnetycznego,
-występowanie objawów obwodowych (szczególnie zapalenie stawów, zapalenie przyczepów ścięgnistych, zapalenie palców (dactylitis),
-występowanie objawów pozastawowych tj. łuszczyca, przewlekłe zapalenie jelit, zapalenie błony naczyniowej oka,
-występowanie SpA w wywiadzie rodzinnym,
-dobra odpowiedź na NLPZ (24-48h po zażyciu NLPZ w pełnej dawcebrak bólu lub znaczna poprawa),
-podwyższone stężenia białek ostrej fazy.
Pacjenci z przewlekłym bólem krzyża trwającym powyżej trzech tygodni i/lub z bólem krzyża, który rozpoczął się przed 45 r.ż. powinni zostać skierowani do reumatologa w przypadku gdy wystąpi przynajmniej jedno z poniższych:
-zapalny ból krzyża (najlepiej zdefiniowany według kryteriów ASAS, spełnione są 4/5 objawów: wiek początku dolegliwość <40r.ż., początek przewlekły, poprawa po ćwiczeniach, brak poprawy po odpoczynku, ból w nocy- z poprawą po wstaniu z łóżka),
-obecność antygenu HLAB27,
-zapalenie stawów krzyżowo-biodrowych stwierdzane na podstawie klasycznego zdjęcia radiograficznego lub rezonansu magnetycznego,
-występowanie objawów obwodowych (szczególnie zapalenie stawów, zapalenie przyczepów ścięgnistych, zapalenie palców (dactylitis),
-występowanie objawów pozastawowych tj. łuszczyca, przewlekłe zapalenie jelit, zapalenie błony naczyniowej oka,
-występowanie SpA w wywiadzie rodzinnym,
-dobra odpowiedź na NLPZ (24-48h po zażyciu NLPZ w pełnej dawcebrak bólu lub znaczna poprawa),
-podwyższone stężenia białek ostrej fazy.
