Jakość życia, poczucie obciążenia oraz zaburzenia snu u opiekunów osób z demencją

Wstęp
Celem pracy była ocena zmiennych wpływających na jakość życia (quality of life – QoL) opiekunów osób z otępieniem. Wcześniejsze badania wskazują na różne predyktory niskiej QoL. Potrzebne jest jednak wielowymiarowe podejście, aby ocenić inne, rzadko brane pod uwagę czynniki: jakość snu oraz indywidualne zasoby, takie jak poczucie kontroli. W badaniu wykorzystano tradycyjny podział na subiektywne i obiektywne predyktory poczucia obciążenia.

Materiał i metody
W badaniu przekrojowym wzięło udział 48 opiekunów osób z otępieniem. Wykorzystano wskaźnik Barthela (BI), Kwestionariusz poczucia obciążenia Zarita (ZBI), ogólną jakość życia (QoL), Krótką skalę umiejscowienia kontroli Levensona (LOC-BRIEF) oraz Szpitalną skalę lęku i depresji (HADS).

Wyniki
Uzyskane wyniki wskazują na silny negatywny związek pomiędzy jakością życia opiekunów oraz czasem poświęcanym na obowiązki opiekuńcze (r = –0.68). Wykazano, że z jakością życia opiekunów silnie negatywnie (r = –0.83) koreluje nasilenie objawów depresji, podczas gdy jakość snu koreluje na średnim poziomie (r = –0.47). Zaobserwowano silny pozytywny związek między objawami depresji i poczuciem obciążenia w badanej grupie (r = 0.75). Nasilone poczucie obciążenia i objawów depresyjnych znacząco obniża jakość życia opiekunów (R2 = 0.71).

Wnioski
Nasilenie objawów depresyjnych było najważniejszym predyktorem QoL. Problemy ze snem przyczyniają się do niższego QoL. Poczucie obciążenia nie było predyktorem QoL.



Introduction
Aim of the study was to evaluate factors contributing to the quality of life (QoL) of caregivers of people with dementia. A number of previous studies have indicated different lower QoL predictors. However, the multidimensional approach was needed to assess aspects rarely taken into account: quality of sleep and individual resources such as locus of control. In our study, the QoL predictors were divided according to the traditional approach into subjective and objective factors.

Material and methods
Forty-eight caregivers of patients with dementia took part in the study. Caregivers responded to the Barthel Index (BI), Zarit Burden Interview (ZBI), General Quality of Life (QoL), Levenson Locus of Control Brief Scales (LOC-Brief) as well as the Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS).

Results
The present study revealed a strong negative correlation between the quality of the caregiver’s life and time spent on caring duties (r = –0.68). Also, the severity of depression symptoms (r = –0.83) presents a strong negative correlation with the quality of the caregiver’s life, whereas the quality of sleep correlates moderately with life quality (r = –0.47). A strong positive relationship of the depression symptoms (r = 0.75) and caregiver’s burden was found in the sample. The severity of the burden and depression symptoms significantly lower the caregiver’s quality of life (R2 = 0.71).

Conclusions
The findings suggest that more severe depression symptoms were the most important predictor of low QoL. Furthermore, sleep difficulties contributed to poorer QoL. Caregivers’ burden did not predict QoL.