KRONIKA NAUKOWA
Sesja kardiochirurgii dziecięcej 13. Gdańskich Spotkań Kardiochirurgicznych – wieloprofilowe spojrzenie na problemy dorastających pacjentów z wrodzoną wadą serca w Polsce

Tegoroczną sesję Kardiochirurgii Dziecięcej 13. Gdańskich Spotkań Kardiochirurgicznych Anno Domini 2011 poświęciliśmy problemom dorastających pacjentów z wrodzoną wadą serca. Definicja wady wrodzonej – anomalii strukturalnej serca i wielkich naczyń, powstałej we wczesnym okresie rozwoju płodowego, jednoznacznie wskazuje na konieczność leczenia interwencyjnego, począwszy od wczesnego dzieciństwa, a niekiedy jeszcze przed urodzeniem dziecka. Współczesna wiedza i postęp technologiczny umożliwiają coraz bardziej odważne i efektywne leczenie mające na celu całkowitą naprawę anomalii wrodzonych bądź optymalnie fizjologiczną paliację wad układu krążenia.

Wieloletnie doświadczenie i długa obserwacja pacjentów dowiodły, że trwałe efekty i odległe następstwa wad wrodzonych stanowią problem dla chorych przez całe życie, niezależnie od skutecznego leczenia w okresie dzieciństwa. Dorastający pacjenci z wrodzonymi wadami serca, tzw. grupy GUCH (ang. grown-up congenital heart defects) wymagają dalszej wielospecjalistycznej opieki, w tym operacji kardiochirurgicznych i interwencji kardiologicznych. Problem ten, wykraczający poza tradycyjnie przyjęte ramy organizacyjne opieki medycznej, wymaga szczególnej uwagi, także w naszym kraju.

W porozumieniu z gospodarzem Gdańskich Spotkań 2011 – prof. Janem Rogowskim, dzięki wsparciu prof. Bohdana Maruszewskiego, podjęliśmy decyzję o zamianie sesji kardiochirurgii dziecięcej na forum edukacyjne z udziałem ekspertów zajmujących się problemem wrodzonych wad serca u dorosłych. Wielką wartość naszego spotkania stanowiły wykłady wygłoszone przez zaproszonych gości, wśród których byli: prof. Bohdan Maruszewski, prof. Piotr Hoffman, prof. Grażyna Brzezińska-Rajszys i prof. Jacek Różański. Wystąpienia ekspertów tak wielu dziedzin potraktowaliśmy jako gwarancję przedstawienia tematu wad wrodzonych serca u dorosłych w sposób wieloprofilowy, z praktycznymi wskazówkami dotyczącymi współczesnych standardów leczenia, a także wyzwań na przyszłość.

Tematyka wykładów Sesji Kardiochirurgii Dziecięcej GSK 2011 oraz dyskusji z udziałem ekspertów daleko wykroczyła poza problemy chirurgiczne. Profesor Bohdan Maruszewski przedstawił aktualne dane dotyczące skali problemu pacjentów GUCH w Polsce oraz w Europie – na podstawie EACTS Congenital Database. Corocznie w Polsce przybywa ok. 2000 nowych pacjentów z wrodzoną wadą serca, którzy w naturalny sposób zwiększą liczbę dorastających chorych GUCH. Odmienności diagnostyki, kwalifikacji do interwencji oraz wyzwania leczenia zachowawczego pacjentów GUCH w Instytucie Kardiologii w Warszawie przedstawił prof. Piotr Hoffman, a aktualne wytyczne dotyczące leczenia interwencyjnego, także we współpracy z ośrodkami kardiochirurgicznymi, omówiła prof. Grażyna Brzezińska-Rajszys, kierownik Pracowni Kardiologii Interwencyjnej Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”. Wyniki leczenia chirurgicznego, w tym planowych reoperacji pacjentów GUCH, przedstawił prof. Jacek Różański, kierownik Kliniki Kardiochirurgii Instytutu Kardiologii w Warszawie. Dyskusja kończąca sesję została podsumowana mocnym akcentem przez prof. Mariana Zembalę, który zwrócił uwagę na konieczność wzmocnienia ośrodków leczących pacjentów GUCH oraz wypracowania zmian systemowych umożliwiających rozwój programów dedykowanych dorosłym pacjentom z wrodzonymi wadami serca we współpracy z Ministerstwem Zdrowia i Narodowym Funduszem Zdrowia.

Moim pragnieniem – jako moderatora tego spotkania – był udział w sesji i wymiana poglądów specjalistów wielu dziedzin, stawiających na co dzień czoła problemom GUCH, nie tylko na oddziałach kardiochirurgicznych. Nie sposób oprzeć się wrażeniu, że systematyczne podnoszenie tej problematyki na wielu forach daje nadzieję na wypracowanie uniwersalnych sposobów postępowania i reorganizacji systemu opieki zdrowotnej w Polsce, aby optymalnie służyć naszym pacjentom w ramach istniejących możliwości.

W imieniu własnym i organizatorów sesji kardiochirurgii dziecięcej 13. Gdańskich Spotkań Kardiochirurgicznych pragnę gorąco podziękować zaproszonym ekspertom oraz wszystkim Państwu, którzy wzięliście udział w spotkaniu

14 stycznia 2011 r.