Kaszel u dzieci ma wiele przyczyn
rozmowa z prof. Zbigniewem Dońcem

Jakie mogą być przyczyny kaszlu u dzieci?

Przyczyny kaszlu u dzieci mogą być bardzo różne w zależności od tego, czy mamy do czynienia z kaszlem ostrym, podostrym czy przewlekłym. Najczęstsze przyczyny kaszlu ostrego to infekcje górnych i dolnych dróg oddechowych, ale nie można też zapominać o aspiracji ciała obcego jako możliwej przyczynie. Bardzo ważny jest dobrze zebrany wywiad. Kaszel podostry, trwający ok. 3–8 tygodni, to najczęściej kaszel poinfekcyjny. Największym wyzwaniem diagnostycznym i terapeutycznym jest kaszel przewlekły, który może mieć bardzo różne przyczyny, zlokalizowane zarówno w układzie oddechowym, jak i poza nim. Kaszel przewlekły zawsze wymaga diagnostyki, bo tylko ustalenie przyczyny pozwala na wdrożenie skutecznego leczenia. Należy też pamiętać, że w ok. 25% przypadków przewlekły kaszel ma więcej niż jedną przyczynę.

Jakie jest znaczenie wieku dziecka w diagnostyce kaszlu ostrego i przewlekłego?

Im młodsze dziecko, tym bardziej niepokojącym objawem jest kaszel. Kaszel u noworodka zawsze wymaga diagnostyki, gdyż może być objawem wady wrodzonej układu oddechowego. U dzieci w wieku przedszkolnym kaszel występuje bardzo często, ponieważ jest to wiek największej zachorowalności na zakażenia dróg oddechowych, często również pojawiają się pierwsze objawy astmy.

W jakich przypadkach należy wykonać badania pomocnicze w kaszlu ostrym?

U większości dzieci z kaszlem ostrym wykonanie badań dodatkowych nie jest wymagane, gdyż najczęstszą jego przyczyną są wirusowe zakażenia układu oddechowego. Rola badań dodatkowych jest ograniczona do wybranych sytuacji, np. przy podejrzeniu aspiracji ciała obcego, ciężkiej duszności – podejrzenie odmy, wątpliwości co do diagnozy i skuteczności leczenia – zapalenie płuc, jego powikłania.

Jakie znaczenie mają wywiad i badanie przedmiotowe w kaszlu przewlekłym?

Podobnie jak w przypadku kaszlu ostrego, także u dzieci z kaszlem przewlekłym należy ocenić stan ogólny, obecność objawów dodatkowych, m.in. stanów podgorączkowych i gorączki, duszności i stopnia jej nasilenia, oraz przeprowadzić wnikliwe badanie przedmiotowe klatki piersiowej. Konieczne jest także zwrócenie uwagi na inne elementy badania przedmiotowego, które mogą okazać się pomocne w ustaleniu przyczyn przewlekłego kaszlu lub wskazywać na stopień zaawansowania choroby.

Jakie znaczenie dla postępowania terapeutycznego mają objawy współistniejące?

Objawy współistniejące z kaszlem to „objawy...


View full text...