Kłębuszkowe choroby nerek przebiegające z zespołem nefrytycznym lub gwałtownie postępującą niewydolnością nerek

Na zespół nefrytyczny składają się: krwiomocz lub krwinkomocz, białkomocz (zwykle na poziomie nienerczycowym), nadciśnienie i niedomoga nerek.

1. Ostre (poinfekcyjne, postreptokokowe) kłębuszkowe zapalenie nerek

1.1. Definicja

Ostre (poinfekcyjne, postreptokokowe) kłębuszkowe zapalenie nerek to kłębuszkowe zapalenie nerek pojawiające się w krótkim czasie po przebyciu infekcji bakteryjnej, objawiające się zespołem nefrytycznym i zwykle ustępujące bez pozostawienia trwałych następstw.

1.2. Etiologia i patogeneza

Ostre kłębuszkowe zapalenie nerek pojawia się kilka (1–6) tygodni po przebyciu ostrej infekcji bakteryjnej. Najczęściej czynnikiem przyczynowym są paciorkowce tzw. szczepów nefrytogennych (1, 2, 4, 12, 25, 42, 49, 57, 60). W części przypadków podobne objawy kliniczne i obraz morfologiczny są opisywane po przebytych zakażeniach wywoływanych innymi bakteriami, najczęściej gronkowcami, ale także bakteriami Gram-ujemnymi oraz innymi czynnikami infekcyjnymi. W klasycznych opisach pierwotna infekcja dotyczyła głównie górnych dróg oddechowych, rzadziej skóry. Współcześnie często występuje zapalenie płuc, procesy zapalne w obrębie dróg moczowych, a także bakteryjne zapalenie w obrębie serca. Kłębuszkowe zapalenie nerek w wyniku zapalenia wsierdzia lub innych długotrwałych procesów zapalnych przejawia cechy odrębne i wymaga osobnego omówienia (patrz niżej). Nawet w 15% przypadków miejsce infekcji może być nieznane. Czynnikami usposabiającymi są: cukrzyca, alkoholizm, dożylnie podawane narkotyki oraz upośledzenie odporności (w tym AIDS). Rzeczywiście, infekcyjne kłębuszkowe zapalenie nerek jest najczęstszą glomerulopatią zapalną występującą w przebiegu cukrzycy. Mechanizm prowadzący do uszkodzenia kłębuszka nie jest w pełni poznany i zapewne złożony. Wykazano występowanie reakcji krzyżowej między antygenami bakteryjnymi a składnikami kłębuszka nerkowego, w tym błony podstawnej. Antygeny pochodzenia bakteryjnego wraz ze swoistymi przeciwciałami mogą się także odkładać w obrębie pętli kapilar, powodując pojawienie się procesu zapalnego, m.in. przez aktywację układu dopełniacza na drodze klasycznej. Substancje pochodzenia bakteryjnego mogą również bezpośrednio uszkadzać składniki kłębuszka lub działać jako superantygeny.

1.3. Objawy kliniczne

Ostre (poinfekcyjne, postreptokokowe) kłębuszkowe zapalenie nerek to choroba rzadka w krajach rozwiniętych, głównie w związku z częstym stosowaniem antybiotyków i poprawą...


Pełna treść artykułu...