Kliniczna charakterystyka zespołu metabolicznego

Patologiczne nagromadzenie tkanki tłuszczowej w ustroju określane jest mianem otyłości. Zaburzenia wtórne do nadmiaru tłuszczowej masy ciała zwiększają ryzyko wielu chorób, m.in. choroby niedokrwiennej serca, udaru mózgu, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy typu 2, dyslipidemii, kamicy pęcherzyka żółciowego, raka endometrium, raka piersi, prostaty, jelita grubego.


Otyłość związana jest ze wzrostem ryzyka zgonu. Umieralność wśród otyłych jest o ok. 50 proc. większa od umieralności populacji ogólnej. Zawartość tkanki tłuszczowej może być oceniana różnymi metodami m.in.:

a) antropometrycznie,

b) densytometrycznie,

c) metodą pomiarów impedancji bioelektrycznej ciała,

d) metodami izotopowymi,
e) przy użyciu tomografii komputerowej z oceną planimetryczną.

Powszechne zastosowanie w badaniach epidemiologicznych i klinicznych znajdują pośrednie mierniki masy ciała, jak wzór Broca lub wzór na BMI (Quetelet Body Mass Index – wskaźnik masy ciała).
Otyłość rozpoznawana na podstawie wartości wskaźnika masy ciała ponad 30 kg/m², w reprezentatywnej próbie populacji Warszawy (badania własne) u osób powyżej 15. roku życia występuje u 11,4 proc. W grupie kobiet otyłość stwierdza się u 12,4 proc., w grupie mężczyzn u 10,3 proc. Najwyższy odsetek osób otyłych w tej próbie stwierdzany jest w grupie wiekowej 50–59 lat – 22,1 proc. populacji.
W badaniu Pol-Monica oceniającym próbę populacji w wieku od 35. do 64. roku życia otyłość stwierdzono u 19,7 proc. mężczyzn (BMI powyżej 30 kg/m²) i u 29,5 proc. kobiet. Najczęściej otyłość rozpoznano u osób w wieku 55–64 lat (23 proc. w grupie mężczyzn i 39 proc. w grupie kobiet). Do charakteryzowania otyłości w praktyce służy szczególnie wskaźniki masy ciała (BMI) oraz wskaźnik talia/biodra (W/H, Waist–Hip).
Obliczanie wskaźnika BMI

masa ciała w kg
BMI = —————————————
(wzrost w m)2

Wielkość BMI wyraża się w kg/m². Norma wg Światowej Organizacji Zdrowia, wynosi 19–25 kg/m². W ustalaniu klinicznych typów otyłości pomocne jest ustalenie proporcji obwodu brzucha do obwodu biodrowego. Przewaga wymiaru obwodu brzucha wskazuje na otyłość brzuszną (androidalną). Ta forma otyłości często...


View full text...