eISSN: 1897-4252
ISSN: 1731-5530
Kardiochirurgia i Torakochirurgia Polska/Polish Journal of Thoracic and Cardiovascular Surgery
Current issue Archive Manuscripts accepted About the journal Supplements Editorial board Reviewers Abstracting and indexing Contact Instructions for authors Publication charge Ethical standards and procedures
Editorial System
Submit your Manuscript
SCImago Journal & Country Rank
1/2012
vol. 9
 
Share:
Share:

Commentary

Jerzy Sadowski

Online publish date: 2012/03/31
Article file
- 10Janczak_komentarz.pdf  [0.15 MB]
Get citation
 
 
Współistnienie miażdżycy obwodo­wej, zwłaszcza w obrębie tętnic szyjnych, zwiększa znacznie ryzyko okołozabie­gowe zgonu czy też udaru mózgu u pa­cjentów operowanych z powodu choro­by wieńcowej. Ryzyko udaru rośnie, gdy w przeszłości wystąpił już epizod udaru lub jedna z tętnic jest zamknięta. Decyzję o sposobie leczenia zwężonych tętnic szyjnych (chirurgiczne lub stentowanie) każdorazowo po­dejmuje zespół specjalistów na podstawie stanu klinicznego pa­cjenta oraz dodatkowych badań obrazowych.

Chirurgiczna endarterektomia może być wykonana jed­noczasowo, tzn. podczas jednego zabiegu wraz z pomosto­waniem aortalno-wieńcowym (ang. coronary artery bypass graft – CABG), co zmniejsza koszty i obciążenia dla chorego, lub dwuetapowo: w pierwszym etapie endarterektomia tęt­nicy szyjnej, a w drugim etapie CABG. Wykonanie endar­terektomii szyjnej po CABG wiąże się z większym ryzkiem udaru w okresie po operacji CABG. W dużym badaniu, obej­mującym ponad 20 tys. pacjentów, nie wykazano natomiast różnic statystycznych dotyczących śmiertelności czy też po­wikłań neurologicznych pomiędzy pacjentami, którzy mieli wykonaną endarterektomię szyjną oraz CABG w ten sam dzień, a chorymi, u których te dwa zabiegi były wykona­ne w odstępie czasowym. Doświadczenia własne dotyczą istotnego tematu protekcji mózgowej zastosowanej pod­czas endarterektomii.

Według niektórych doniesień zastosowanie shuntów w celu protekcji mózgowej podczas wykonywania endarterektomii korzystnie wpły­wa na zmniejszenie liczby udarów pooperacyjnych. W naszym odczuciu przy zwężeniu jednej tętni­cy szyjnej wewnętrznej i wydolnych pozostałych – szyj­nych i kręgowych zastosowanie shuntu nie jest potrzeb­ne, a komplikuje technikę operacyjną. Wszystkie operacje w badanym materiale wykonywane było jednoczasowo u pacjentów z niestabilną chorobą wieńcową. Dren prze­pływowy (shunt) był użyty tylko w jednej grupie chorych. Grupa ta nie była niejednorodna, gdyż znaleźli się tam rów­nież chorzy ze zmianami w obu tętnicach szyjnych. Również sposób operacji tętnic szyjnych różnił się w badanej popu­lacji, najczęściej plastykę tętnicy wykonywano za pomocą szwu prostego. Technika ta jest metodą prostą skracającą czas zabiegu, jednak dość kontrowersyjną i przez wielu chi­rurgów krytykowaną z uwagi na większe ryzyko restenozy w miejscu szycia.

Liczba powikłań neurologicznych różniła się znacznie pomiędzy grupami i wyniosła dla chorych, u których zasto­sowano shunt 8,33%, podczas gdy w grupie bez shuntu 4,88%. Różnica ta wynikać może z dużej różnorodności gru­py drugiej. Obok pacjentów z jednostronnym zwężeniem tętnicy szyjnej w grupie drugiej, 75% pacjentów miało istotne zmiany (istotne zwężenia lub okluzje) w obu tętni­cach szyjnych.

Ciekawym wydaje się fakt, że tylko u 23% pacjentów plastykę tętnicy szyjnej wykonano metodą ewersyjną. W dużej metaanalizie badań dotyczących sposobu endarte­rektomii autorzy podkreślają, że technika ewersyjna może być związana ze zmniejszoną liczbą incydentów i to zarów­no w krótko-, jak i długoterminowej obserwacji. Metoda ewersyjna pozwala na dokładne usunięcie zmian miażdży­cowych i wykonanie szerokiego zespolenia tętnicy szyjnej wewnętrznej z tętnicą szyjną wspólną. Sposób wykonania endarterektomii zależy od doświadczenia i preferencji ope­rującego chirurga i z tego wynika pewnie duży od­setek plastyk za pomocą szwu prostego.
Copyright: © 2012 Polish Society of Cardiothoracic Surgeons (Polskie Towarzystwo KardioTorakochirurgów) and the editors of the Polish Journal of Cardio-Thoracic Surgery (Kardiochirurgia i Torakochirurgia Polska). This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.
Quick links
© 2024 Termedia Sp. z o.o.
Developed by Bentus.