Komentarz do artykułu Aktywność ruchowa a czynniki zapalne i funkcja śródbłonka u doroslych mężczyzn z chorobą niedokrwienna serca

Praca M. Nonas i wsp. w moim przekonaniu jest pierwszą wartościową publikacją na temat badań przeprowadzonych w naszym kraju, dotyczących wpływu treningu rehabilitacyjnego na czynniki zapalne i funkcję śródbłonka u mężczyzn z chorobą niedokrwienną serca. Wyjaśnienie mechanizmów tłumaczących korzystny wpływ aktywności ruchowej w pierwotnej, a szczególnie we wtórnej prewencji choroby niedokrwiennej serca, jest obecnie jednym z najbardziej intensywnie badanych problemów w zakresie rehabilitacji kardiologicznej. Wpływ na śródbłonek i korzystna modyfikacja czynników zapalnych wydawały się bardzo wiarygodną hipotezą. Ostatnie prace, w tym także publikowane w tym numerze doniesienie, wskazują, że daleko jeszcze do wyjaśnienia tej kwestii. Komentowana praca dotyczy chorych, u których nie wykonywano leczenia kardiochirurgicznego lub u których od takiego leczenia minęły co najmniej 3 mies. Wyrażam przekonanie, że publikacja powinna zainspirować zespoły zajmujące się wczesną rehabilitacją po zabiegach kardiochirurgicznych do przeprowadzenia badań dotyczących wpływu różnych form aktywności ruchowej, o różnym czasie trwania i intensywności, na zachowanie się czynników związanych z funkcją śródbłonka i odczynem zapalnym, ponieważ właśnie w tym wczesnym okresie zachodzą zmiany, które mogą mieć decydujący wpływ na odległe wyniki rehabilitacji. Istotna jest także odpowiedź na pytanie: Jak długo utrzymują się ewentualne efekty rehabilitacji ruchowej i czy przedłużający się odczyn zapalny może pogarszać odległe wyniki zabiegów naprawczych na tętnicach wieńcowych?