Komentarz dotyczący krwawień z górnego odcinka przewodu pokarmowego po niesteroidowych lekach przeciwzapalnych (NLPZ)

Krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego (GOOP) wciąż stanowi bardzo istotny interdyscyplinarny problem medyczny, zarówno dla internistów, gastroenterologów, jak i chirurgów. Główną przyczyną krwawień są krwawienia nieżylakowe, a wśród nich owrzodzenia żołądka i dwunastnicy, ze zmniejszającą się liczbą owrzodzeń trawiennych, natomiast wzrastającą liczbą uszkodzeń po niesteroidowych lekach przeciwzapalnych (NLPZ). Śmiertelność w przypadku występowania ostrego krwawienia z GOPP jest niestety, mimo postępu technologii endoskopii przewodu pokarmowego, a także intensywnej terapii, względnie stała w ostatnich latach i wynosi 6–11%. Uważa się, że przyczyną jest starzenie się społeczeństwa i występowanie krwawień u osób z licznymi obciążeniami sercowo-naczyniowymi. W tej samej grupie pacjentów występuje też problem stosowania wielu leków, w tym także leków przeciwpłytkowych, które mogą nasilać uszkadzające działanie NLPZ.
Poprawa sposobu leczenia krwawień z GOPP, wynikająca nie tylko z zaawansowania technologicznego i możliwości endoskopii, lecz także z przestrzegania w ośrodkach leczących jednakowych, ustalonych przez ekspertów protokołów postępowania farmakologicznego i endoskopowego [1], to jedna strona walki o poprawę losów tych pacjentów, po drugiej stronie natomiast zawsze stoi próba zmniejszenia potencjalnych czynników ryzyka, do jakich należy stosowanie NLPZ.
Stosowanie NLPZ hamujących aktywność enzymu cyklooksygenazy 1 (COX-1) związane jest z 3–5-krotnie zwiększonym ryzykiem powikłań ze strony górnego odcinka przewodu pokarmowego w postaci m.in. krwawienia czy perforacji. Wybiórcze inhibitory COX-2 cechuje istotnie mniejsze ryzyko działań niepożądanych w obrębie przewodu pokarmowego, jednak niektóre z tej grupy leków zostały wycofane ze względu na związek ze zwiększonym ryzykiem sercowo-naczyniowym. Dodatkowym elementem terapii lekami z grupy NLPZ jest ich szeroka dostępność nie tylko w aptekach, lecz także na rynku pozaaptecznym, co sprawia, iż stosowanie tych preparatów wykracza często poza granice rekomendacji lekarskich i generuje niewątpliwie wysokie koszty społeczne leczenia ewentualnych powikłań zarówno samoleczenia, jak i leczenia pod kontrolą lekarza.
Dlatego warto zwracać uwagę także na różnice w bezpieczeństwie stosowania NLPZ i sugerować stosowanie preparatów o największym bezpieczeństwie. Badanie SOS [the Safety of Non-Steroidal Anti-Inflammatory Drugs (SOS) Project] ocenia zarówno objawy niepożądane ze strony...


Pełna treść artykułu...