11 kwietnia 2008 r. został otwarty w Szczecinie Oddział Rehabilitacji Kardiologicznej Kliniki Kardiochirurgii PAM. Jest to oddział działający bezpośrednio przy Klinice Kardiochirurgii, przyjmujący chorych od 5. doby po operacjach serca. Są to chorzy po wszczepieniu pomostów aortalno-wieńcowych, korekcji wad serca, po operacjach tętniaków aorty, a także po ablacjach chirurgicznych żył płucnych w migotaniu przedsionków. Opiekę nad chorymi sprawuje 3-osobowy zespół lekarski: kardiolog dr Agnieszka Karczmarczyk, specjalista rehabilitacji medycznej dr Magdalena Mackiewicz-Milewska oraz specjalista chorób wewnętrznych dr Andrzej Brzeziński, mając do dyspozycji bazę diagnostyczną oddziału (echokardiografia, rejestracja holterowska, próba wysiłkowa), Kliniki Kardiochirurgii oraz szpitala klinicznego. Trafiając na oddział, chorzy otrzymują oprócz intensywnej farmakoterapii – pełną rehabilitację (kinezyterapię, fizykoterapię). Od pierwszych dni rozpoczynają trening na cykloergometrach, który po 3 tygodniach od zabiegu zakończony jest próbą wysiłkową. Rehabilitacją na oddziale zajmują się mgr rehabilitacji Jerzy Prociak oraz technik fizjoterapii Piotr Aleksandrowicz. W trakcie całego pobytu opiekę psychologiczną nad chorymi sprawuje psycholog kliniczny mgr Ewa Cichocka. Nad 16 chorymi nadzór pielęgniarski pełni zespół 9 pielęgniarek. Proces rehabilitacji rozpoczyna się w Klinice Kardiochirurgii w okresie przedoperacyjnym edukacją w zakresie ochrony mostka, sposobów zmiany pozycji ciała, torów oddychania i efektywnego kaszlu. Następnie po wzbogaceniu o elementy kinezyterapii kontynuowany jest we wczesnym okresie pooperacyjnym, a dalej już prowadzony na nowo uruchomionym oddziale. Usprawnianie chorych odbywa się według uznanych standardów: diagnostyki, optymalizacji farmakoterapii, edukacji ukierunkowanej na modyfikację stylu życia i eliminację czynników ryzyka, psychoterapii, a także indywidualnie dawkowanej kinezyterapii i fizykoterapii. Podjęta natychmiast po ustabilizowaniu stanu chorego agresywna rehabilitacja skraca istotnie pobyt w szpitalu, zmniejsza odsetek powikłań po zabiegu oraz daje solidną podstawę do dalszego usprawniania i ewentualnego powrotu do pracy. Dopiero jednak posiadanie oddziału organizacyjnie i lokalowo połączonego z Kliniką Kardiochirurgii uzmysławia korzyści takiego rozwiązania. Daje możliwość dalszego chirurgicznego nadzoru nad pacjentem, który nie jest przekazywany na ościenne oddziały kardiologiczne, lecz na miejscu poddany jest procesowi rehabilitacji. Jedyny taki w województwie zachodniopomorskim oddział przyjmuje pacjentów w tak wczesnym okresie pooperacyjnym i pozwala realizować proces wczesnej rehabilitacji szpitalnej jako obowiązującego standardu postępowania w polskiej kardiologii. Związek administracyjny Oddziału Rehabilitacji z Kliniką Kardiochirurgii PAM, poza niezaprzeczalnym walorem większego bezpieczeństwa zarówno dla pacjenta, jak i personelu kliniki, jest próbą wyjścia z impasu związanego z rażącym niedoszacowaniem finansowym procedur wczesnego etapu rehabilitacji, nie tylko kardiologicznej. Szesnastołóżkowy oddział rehabilitacji jest kroplą w morzu potrzeb Kliniki Kardiochirurgii operującej rocznie 1000 pacjentów. Jego otwarcie jest dobrym początkiem, który ma szansę rozwoju w następnych latach. Obecne finansowanie procesu wczesnego usprawniania chorych wymaga od zaangażowanych w to zespołów przełamywania konwencji, skrajnej determinacji i pionierskiego zapału.
Copyright: © 2008 Polish Society of Cardiothoracic Surgeons (Polskie Towarzystwo KardioTorakochirurgów) and the editors of the Polish Journal of Cardio-Thoracic Surgery (Kardiochirurgia i Torakochirurgia Polska). This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) License (
http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.