Krótka Skala Samooceny Depresji i Lęku: opis konstrukcji oraz właściwości psychometryczne dla osób z cukrzycą

Wprowadzenie: Brak jest dostępnej w języku polskim krótkiej, łatwej do wykorzystania w codziennej praktyce lekarskiej skali do oceny lęku i depresji, o właściwościach psychometrycznych ocenionych zgodnie z aktualnie obowiązującymi wymaganiami metodologicznymi i normami służącymi do interpretacji wyników. Szczególnie duża jest potrzeba takiego narzędzia w postępowaniu z osobami z cukrzycą, ze względu na znacznie częstsze występowanie zaburzeń depresyjnych i lękowych wśród tych chorych w porównaniu z populacją ogólną. Cel pracy: Opracowanie krótkiej metody oceny objawów depresyjnych i lękowych oraz norm dla osób z cukrzycą. Wyniki: Krótką Skalę Samooceny Depresji i Lęku, w postaci 10 pytań z odpowiedziami na jedenastopunktowej skali typu likertowskiego, skonstruowano na podstawie analizy najistotniejszych objawów psychopatologicznych zaburzeń depresyjnych w aktualnie stosowanych klasyfikacjach zaburzeń psychicznych (ICD-10 i DSM-IV). Wstępną ocenę właściwości psychometrycznych skonstruowanej skali przeprowadzono wśród 240 osób z cukrzycą. Obie podskale cechowała bardzo wysoka rzetelność. Dla skali depresji współczynnik a Cronbacha wyniósł 0,95, a dla skali lęku 0,94. Skala miała wysoką trafność ocenianą korelacją z wynikiem Skali Depresji Becka (r=0,809) oraz Skali Depresji HADS (r=0,797). Podobnie wyniki na skali lęku silnie korelowały z wynikami na Skali Lęku HADS (r=0,805). W badaniach replikacyjnych wśród 101 osób z cukrzycą typu 2 uzyskano podobne wyniki. Rzetelność oceniono również metodą test-retest, w trakcie anonimowego badania wśród 133 kuracjuszy sanatorium, którzy wypełniali skalę przed posiłkiem i po nim. Uzyskano wysokie korelacje wyników zarówno skali depresji (r=0,845), jak i skali lęku (r=0,814). Opracowano również prowizoryczne normy stenowe na podstawie wyników badania 340 osób z cukrzycą. Wnioski: Skonstruowane narzędzie ma, wstępnie ocenione, bardzo dobre właściwości psychometryczne w porównaniu z innymi stosowanymi kwestionariuszami. Wskazana jest ocena właściwości psychometrycznych skali oraz opracowanie norm na reprezentatywnej próbie populacji. Prowizoryczne normy stenowe pozwalają na stosowanie skali jako narzędzia przesiewowego w codziennej praktyce.

Introduction: There is no Polish language version of a brief self-rating scale of depression and anxiety with psychometric proprieties assessed following the current standards of methodology. Such as tool is especially needed for persons with diabetes due to the high rate of depressive disorders and anxiety disorders in this population. Aim of study: To construct a brief method of depression and anxiety assessment and elaborate preliminary norms for persons with diabetes. Results: The presented 10-item Likert scale was formulated following the analysis of the essential symptoms listed in the ICD-10 and DSM-IV. There are 5 questions in the subscale of depression and 5 questions in the anxiety subscale. Psychometric proprieties were assessed among 240 persons with diabetes. The scales have high reliability (for depression Cronbach’s a=0.95; and for anxiety Cronbach’s a=0.94). The validity was also high – the correlation of results of the depression subscale with the Beck Depression Inventory was r=0.809, and with the subscale of depression of the Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS) was r=0.797. The correlation of anxiety subscale scores with scores of the anxiety subscale of HADS was r=0.805. These findings were replicated in the second study among 101 persons with diabetes. In the test-retest reliability, after 30 minutes, the correlation of subscale scores of depression was r=0.845, and for the subscale of anxiety r=0.814. Preliminary sten norms were elaborated among 340 persons with diabetes. Conclusions: The preliminary psychometric properties of the scale are good enough to apply this scale as a screening tool in clinical practice.