Leczenie biologiczne anty-TNF w spondyloartropatii zapalnej
Autor: Alicja Kostecka
Data: 12.11.2019
Inhibitory TNFalfa (iTNF) odgrywają istotną rolę w leczeniu spondyloartropatii zapalnej. Działanie leków polega na redukcji objawów choroby takich jak ból krzyża, sztywność poranna, powstawanie skostnień w obrębie kręgosłupa, ograniczenia ruchomości kręgosłupa i ogólnej sprawności.
Prowadzenie rejestrów leczenia biologicznego pozwala na gromadzenie istotnych danych dotyczących skuteczności i bezpieczeństwa leczenia dla prawdziwej populacji chorych. Tylko około 20% z nich potencjalnie spełniałaby kryteria włączenia do badań klinicznych. Tymczasem głównie na podstawie wyników badań klinicznych odbywa się rejestracja leków. Dlatego dane pochodzące z rejestrów, zwłaszcza jeśli obejmują dużą populację chorych z różnych krajów, stanowią ważne źródło informacji.
Inicjatywa współpracy EuroSPA zaowocowała połączeniem 12 rejestrów europejskich ( Hiszpanii, Danii, Norwegii, Szwecji, Islandii, Portugalii, Finlandii, Rumunii, Szwajcarii, Turcji, Słowenii oraz Czech), w których umieszczone zostały dane prospektywne chorych z rozpoznaniami zesztywniającego zapalenia stawów (ankylosing spondylitis, AS), osiowej spondyloartropatii zapalnej (axial spondyloarthritis, axSpA) oraz nieradiologicznej spondyloartropatii osiowej (nr-axSpA). W analizie statystycznej, która objęła 24 195 chorych leczonych inhibitora iTNF oceniano skuteczność oraz odsetek kontynuacji terapii określonym lekiem w 6, 12 i 24 miesiącu.
Po 12 miesiącach 80% chorych kontynuowała leczenie tym samym lekiem, w różnych krajach odsetek ten wahał się w zakresie 71-94%. Poprawę ocenianą na podstawie ASAS 20, ASAS 40 uzyskano po 6 miesiącach odpowiednio u 64% i 49%. Remisję (ASAS inactive disease) po 6 miesiącach leczenia uzyskano u co trzeciego chorego, natomiast BASDAI <40 u 72%. Chorzy w rozpoznaniem nr-axSpA (odnotowanych w rejestrze od 2009 roku) w odniesieniu do chorych AS wykazali niższy odsetek kontynuacji, a także skuteczności. Może to mieć związek z mniejszą trafnością właściwej diagnozy w przypadku nr-axSpA, co z kolei wpływa na nieskuteczność terapii i odstawianie leku.
Autorzy badania zwracają uwagę na niejednorodność grup chorych z poszczególnych rejestrów składowych co wynika z konieczności przestrzegania krajowych rekomendacji odnośnie wdrażania leczenia biologicznego spondyloartropatii zapalnej np. potwierdzenia podwyższonych parametrów zapalenia lub aktywnego stanu zapalnego w badaniu rezonansu magnetycznego w obrębie stawów krzyżowo-biodrowych przed rozpoczęciem leczenia. Dlatego różnice wyników dla poszczególnych krajów muszą być interpretowane ze szczególną uwagą, ale niewątpliwie dostarczają bardzo ważnych danych pomocnych w planowaniu opieki nad pacjentem ze spondyloartropatią zapalną.
Inicjatywa współpracy EuroSPA zaowocowała połączeniem 12 rejestrów europejskich ( Hiszpanii, Danii, Norwegii, Szwecji, Islandii, Portugalii, Finlandii, Rumunii, Szwajcarii, Turcji, Słowenii oraz Czech), w których umieszczone zostały dane prospektywne chorych z rozpoznaniami zesztywniającego zapalenia stawów (ankylosing spondylitis, AS), osiowej spondyloartropatii zapalnej (axial spondyloarthritis, axSpA) oraz nieradiologicznej spondyloartropatii osiowej (nr-axSpA). W analizie statystycznej, która objęła 24 195 chorych leczonych inhibitora iTNF oceniano skuteczność oraz odsetek kontynuacji terapii określonym lekiem w 6, 12 i 24 miesiącu.
Po 12 miesiącach 80% chorych kontynuowała leczenie tym samym lekiem, w różnych krajach odsetek ten wahał się w zakresie 71-94%. Poprawę ocenianą na podstawie ASAS 20, ASAS 40 uzyskano po 6 miesiącach odpowiednio u 64% i 49%. Remisję (ASAS inactive disease) po 6 miesiącach leczenia uzyskano u co trzeciego chorego, natomiast BASDAI <40 u 72%. Chorzy w rozpoznaniem nr-axSpA (odnotowanych w rejestrze od 2009 roku) w odniesieniu do chorych AS wykazali niższy odsetek kontynuacji, a także skuteczności. Może to mieć związek z mniejszą trafnością właściwej diagnozy w przypadku nr-axSpA, co z kolei wpływa na nieskuteczność terapii i odstawianie leku.
Autorzy badania zwracają uwagę na niejednorodność grup chorych z poszczególnych rejestrów składowych co wynika z konieczności przestrzegania krajowych rekomendacji odnośnie wdrażania leczenia biologicznego spondyloartropatii zapalnej np. potwierdzenia podwyższonych parametrów zapalenia lub aktywnego stanu zapalnego w badaniu rezonansu magnetycznego w obrębie stawów krzyżowo-biodrowych przed rozpoczęciem leczenia. Dlatego różnice wyników dla poszczególnych krajów muszą być interpretowane ze szczególną uwagą, ale niewątpliwie dostarczają bardzo ważnych danych pomocnych w planowaniu opieki nad pacjentem ze spondyloartropatią zapalną.