Leczenie farmakologiczne bólów kręgosłupa

Stosowanie leków przeciwbólowych należy traktować jako ważny element kompleksowego postępowania u chorych z ostrymi i przewlekłymi bólami kręgosłupa. Łagodzenie bólu redukuje cierpienie, ułatwia funkcjonowanie i rehabilitację.
Leczenie przeciwbólowe jest zawsze procesem dynamicznym, modyfikowanym w zależności od uzyskiwanych efektów i zmieniającego się obrazu klinicznego.
W przypadku bólów kręgosłupa leczenie rozpoczyna się zazwyczaj od leku o najmniejszym ryzyku działań ubocznych – paracetamolu. W leczeniu bólów o większym nasileniu rozsądnym wyborem może być niesteroidowy lek przeciwzapalny (NLPZ). Podwyższone ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych i żołądkowo-jelitowych jest w tym przypadku rekompensowane większą skutecznością przeciwbólową. W przypadku bardzo nasilonych, obezwładniających bólów dobrym wyborem dla zniesienia bólu i przywrócenia możliwości funkcjonowania może być próba leczenia opioidami, mimo ryzyka nadużywania leków, uzależnienia i innych niepożądanych działań ubocznych.

Zasady leczenia przeciwbólowego (drabina analgetyczna WHO)

W leczeniu przeciwbólowym powszechnie akceptowanym schematem jest opracowany przez ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia (World Health Organization – WHO) i opublikowany w 1986 r. algorytm – tzw. trójstopniowa drabina analgetyczna, czyli podział leków przeciwbólowych na trzy grupy i umowne przypisanie im wzrastającej skuteczności.
Leczenie przeciwbólowe należy rozpoczynać od leków I stopnia (paracetamol i NLPZ), a leki silniejsze – słabe opioidy (II stopień) i ewentualnie silne opioidy (III stopień) – powinny być włączane, kiedy słabsze okażą się nieskuteczne. Na każdym etapie można i należy stosować leki uzupełniające, wzmacniające efekt przeciwbólowy i modyfikujące przebieg choroby.
Zasady drabiny analgetycznej opracowano na użytek leczenia bólów nowotworowych, ale ten sposób postępowania jest akceptowany w przypadku innych zespołów bólów przewlekłych, a nawet ostrych.

Rekomendacje National Institute for Health and Clinical Excellence

W leczeniu bólów kręgosłupa stosowanie zasad drabiny analgetycznej znajduje swoje potwierdzenie praktyczne. Dobrym przykładem są zalecenia brytyjskiego National Institute for Health and Clinical Excellence (NICE) (tab. 1.). Przedstawiono w nich sposób leczenia od paracetamolu po silne opioidy, biorąc pod uwagę najważniejsze problemy związane z każdorazowym wyborem i sposoby ich rozwiązywania. Zalecenia uwzględniają też...


Pełna treść artykułu...