Leczenie farmakologiczne choroby zwyrodnieniowej stawów – aktualne zalecenia

Badania epidemiologiczne prowadzone w Europie oraz USA wskazują, że ból przewlekły, niezależnie od przyczyny jego powstawania, dotyczy ok. 20% dorosłej populacji. W Polsce odsetek ten jest wyższy i wynosi 27%. Częstość występowania bólu przewlekłego wzrasta wraz z wiekiem – do średnio 53% wśród osób powyżej 65. roku życia i nawet 56% wśród osób powyżej 85. roku życia. Jedną z najczęstszych przyczyn bólu w obrębie narządu ruchu jest choroba zwyrodnieniowa stawów, która jest najczęstszą chorobą układu ruchu.
Rozwija się w wyniku zaburzenia jakości i ilości chrząstki stawowej, której zadaniem jest amortyzowanie ruchów stawu i umożliwienie przesuwania się powierzchni stawowych. Z czasem uszkodzeniu ulegają również inne struktury – kość pod chrząstką stawową, torebka stawowa, otaczające staw więzadła, ścięgna i mięśnie. Skutkami tych procesów są ból i sztywność stawu, a następnie zniekształcenie jego obrysów i ograniczenie ruchomości. Farmakoterapia w chorobie zwyrodnieniowej stawów musi mieć charakter wielokierunkowy. Ze względu na złożoność patomechanizmu jej powstawania oraz patomechanizm powstawania bólu konieczne jest wykorzystanie różnych mechanizmów farmakologicznych leków stosowanych w tym wskazaniu. Skuteczne leczenie bólu opiera się na stosowaniu analgetyków nieopioidowych, do których należą niesteroidowe leki przeciwzapalne oraz metamizol, i opioidów. Coraz większą rolę praktyczną odgrywają też leki z grupy SYSADOA (wolno działające leki objawowe), do których zaliczamy chondroitynę, glukozaminę oraz wyciąg z awokado i soi. Leki te z uwagi na ich wielokierunkowy mechanizm działania są cennym uzupełnieniem efektu przeciwbólowego klasycznych analgetyków.
W chorobie zwyrodnieniowej aktualnie nie zaleca się stosowania paracetamolu, który w monoterapii jest nieskuteczny. Coraz większe znaczenie mają leki przeciwdepresyjne, szczególnie duloksetyna, która wykazuje znaczną skuteczność w leczeniu bólu poprzez modulację zstępujących szlaków przeciwbólowych. Wzrasta też rola leków złożonych, zwłaszcza połączenia opioidów z niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ), które w leczeniu choroby zwyrodnieniowej wykazują działania wielokierunkowe. Nie bez znaczenia jest także stosowanie miejscowych postaci leków przeciwbólowych, których parametry farmakokinetyczne umożliwiają skuteczne działanie analgetyczne przy ograniczeniu ryzyka występowania ogólnoustrojowych objawów niepożądanych.
Warto pamiętać, że etiopatogeneza bólu w chorobie...


Pełna treść artykułu...