Leczenie nadciśnienia tętniczego w szczególnych sytuacjach klinicznych – zespół metaboliczny

Nadciśnienie tętnicze pozostaje najbardziej rozpowszechnionym czynnikiem ryzyka chorób układu sercowo

-naczyniowego i dotyczy ok. 1/3 dorosłej populacji na świecie. Nadciśnienie często współistnieje z zespołem metabolicznym (ZM), którego rozpowszechnienie jest oceniane na ok. 20%. Według definicji, chociaż nieakceptowanej powszechnie, ZM rozpoznawany jest wtedy, gdy obecne są co najmniej trzy spośród wymienionych nieprawidłowości: powiększony obwód w pasie, małe stężenie HDL-cholesterolu, wysokie triglicerydów, glukozy i/lub nadciśnienie tętnicze. Wykazano, że chorobowość i śmiertelność sercowo-naczyniowa oraz ryzyko rozwoju cukrzycy są u osób z ZM istotnie wyższe niż w przypadku jego braku. Terapia zespołu jest złożona. U wszystkich chorych należy wprowadzić zmiany stylu życia, w tym redukcję masy ciała z niskokaloryczną dietą oraz zwiększony wysiłek fizyczny. Leczenie farmakologiczne tam, gdzie jest obecne nadciśnienie, powinno obejmować leki zmniejszające ryzyko zachorowania na cukrzycę. Stąd powinno się stosować leki hamujące układ renina–angiotensyna, takie jak inhibitory ACE i sartany, a w dalszej kolejności antagonistów wapnia lub diuretyki tiazydopodobne. Dodatkowo należy stosować leki hipoglikemizujące i hipolipemizujące. Jakkolwiek nieznane są optymalne wartości ciśnienia

u chorych z ZM, to rozsądne wydaje się dążenie do wartości prawidłowych, tzn. < 140/90 mm Hg.

Hypertension is most prevalent risk factor for cardiovascular diseases which afflicts more than one third of adult world population. Hypertension frequently coexists with metabolic syndrome which prevalence is estimated on about 20%. According to definition, however not universally adopted, the diagnosis of metabolic syndrome is based on presence of at least 3 of listed abnormalities: increased waist circumference, low plasma HDL concentration, high concentration of triglicerides and glucose and/or high blood pressure. It was shown that cardiovascular morbidity and mortality as well as the risk of developing diabetes are markedly higher in individuals with the syndrome than those without it. Therapeutic approach to the syndrome is complex. In all individuals with metabolic syndrome, intense lifestyle changes including reduction in body weight by low caloric diet and physical exercise should be adopted. Pharmacological therapy when there is a hypertension should start with a drug unlikely to facilitate onset of diabetes. Therefore blockers of the renin-angiotensin system ie ACE inhibitors or sartans should be used followed by the addition of a calcium antagonist or thiazide-like diuretic. Additional administration of

antidiabetic or lipid lowering drugs is frequently required. However, the optimal blood pressure values to achieve in patients with metabolic syndrome have never been investigated thus it appears reasonable to bring blood pressure to the normal range i.e. below 140/90 mm Hg.