Leki biologiczne w terapii choroby Stilla u dorosłych
Autor: Anita Jóźwiak
Data: 27.01.2014
Źródło: Źródło: Al-Homood IA. Biologic treatments for adult-onset Still's disease. Rheumatology (Oxford). 2014 Jan;53(1):32-8. doi: 10.1093/rheumatology/ket250. Epub 2013 Jul 17.
Choroba Stilla u dorosłych (adult onset Still disease, AOSD) jest rzadką układową chorobą tkanki łącznej. Z uwagi na obraz kliniczny, w procesie diagnostycznym traktowana jest jako tzw. "choroba z wykluczenia". Trudności diagnostyczne w tej jednostce chorobowej potwierdza fakt, iż do chwili obecnej sformułowano blisko 10 różnych kryteriów klasyfikacyjnych. Najczęściej stosowane są kryteria Yamagouhi (1992).
Choroba Stilla u dorosłych (adult onset Still disease, AOSD) jest rzadką układową chorobą tkanki łącznej.
Z uwagi na obraz kliniczny, w procesie diagnostycznym traktowana jest jako tzw. "choroba z wykluczenia". Trudności diagnostyczne w tej jednostce chorobowej potwierdza fakt, iż do chwili obecnej sformułowano blisko 10 różnych kryteriów klasyfikacyjnych. Najczęściej stosowane są kryteria Yamagouhi (1992). Podstawę terapii stanowią niesteroidowe leki przeciwzapalne, glikokortykoidy (GKS) oraz leki immunosupresyjne. Istotny problem terapeutyczny stanowią postacie oporne na konwencjonalne leczenie. Dotychczasowe doświadczenia ze stosowaniem leków biologicznych w AOSD opierają się na opisach pojedynczych przypadków klinicznych oraz nielicznych grup chorych. Tym bardziej cenna jest zbiorcza analiza dostępnych danych, dotycząca stosowania terapii biologicznej w AOSD przeprowadzona przez IA. Al-Homood. Najwięcej danych dotyczy stosowania inhibitorów TNF alfa (infliksimab, etanercept, adalimumab), inhibitora receptora IL-1 (anakinra) oraz antagonisty receptora IL-6 (tocilizumab, TCZ) w opornych na GKS i leki modyfikujące przebieg choroby postaciach AOSD. Nieskuteczność jednego inhibitora TNF alfa, nie wyklucza skuteczności innego leku z tej grupy, stąd uzasadnione może być zmiana jednego blokera TNF na inny, przy braku odpowiedzi na pierwszy z nich. Wydaje się, że TCZ i anakinra mogą być skuteczniejsze niż inhibitory TNF w leczeniu AOSD, brak jest jednak randomizowanych badań klinicznych. Wyniki badań donoszą również o skuteczności tych leków u chorych, u których nie uzyskano odpowiedzi na leczenie inhibitorami TNF alfa. Skąpe dane dotyczą stosowania rituximabu i adalimumabu w opornych postaciach AOSD, a publikowane wyniki leczenia są rozbieżne. Opublikowano natomiast pojedyncze doniesienia o skuteczności kanakinumabu (ludzkie monoklonalne przeciwciało przeciwko IL-1β) w terapii postaci AOSD opornych na GKS, metotreksat oraz anakinrę.
Z uwagi na obraz kliniczny, w procesie diagnostycznym traktowana jest jako tzw. "choroba z wykluczenia". Trudności diagnostyczne w tej jednostce chorobowej potwierdza fakt, iż do chwili obecnej sformułowano blisko 10 różnych kryteriów klasyfikacyjnych. Najczęściej stosowane są kryteria Yamagouhi (1992). Podstawę terapii stanowią niesteroidowe leki przeciwzapalne, glikokortykoidy (GKS) oraz leki immunosupresyjne. Istotny problem terapeutyczny stanowią postacie oporne na konwencjonalne leczenie. Dotychczasowe doświadczenia ze stosowaniem leków biologicznych w AOSD opierają się na opisach pojedynczych przypadków klinicznych oraz nielicznych grup chorych. Tym bardziej cenna jest zbiorcza analiza dostępnych danych, dotycząca stosowania terapii biologicznej w AOSD przeprowadzona przez IA. Al-Homood. Najwięcej danych dotyczy stosowania inhibitorów TNF alfa (infliksimab, etanercept, adalimumab), inhibitora receptora IL-1 (anakinra) oraz antagonisty receptora IL-6 (tocilizumab, TCZ) w opornych na GKS i leki modyfikujące przebieg choroby postaciach AOSD. Nieskuteczność jednego inhibitora TNF alfa, nie wyklucza skuteczności innego leku z tej grupy, stąd uzasadnione może być zmiana jednego blokera TNF na inny, przy braku odpowiedzi na pierwszy z nich. Wydaje się, że TCZ i anakinra mogą być skuteczniejsze niż inhibitory TNF w leczeniu AOSD, brak jest jednak randomizowanych badań klinicznych. Wyniki badań donoszą również o skuteczności tych leków u chorych, u których nie uzyskano odpowiedzi na leczenie inhibitorami TNF alfa. Skąpe dane dotyczą stosowania rituximabu i adalimumabu w opornych postaciach AOSD, a publikowane wyniki leczenia są rozbieżne. Opublikowano natomiast pojedyncze doniesienia o skuteczności kanakinumabu (ludzkie monoklonalne przeciwciało przeciwko IL-1β) w terapii postaci AOSD opornych na GKS, metotreksat oraz anakinrę.
