List do Redakcji

List do Redakcji
Współczesnej Onkologii


Szanowny Panie Profesorze,
Z dużym zainteresowaniem przeczytałam artykuł S.D. Szajdy i wsp. Ocena przydatności badania niektórych markerów nowotworowych w diagnostyce raka trzustki (spółczesna Onkologia 2004; 8; 7: 338-341) i pragnę podzielić się własnymi spostrzeżeniami dotyczącymi zastosowania CA 19-9 w różnicowaniu raka i guzów zapalnych trzustki.
Przeprowadziłam oznaczenia stężenia CA 19-9 w surowicy (metodą immunoenzymatyczną przy użyciu zestawu CanAg Diagnostics, Szwecja) w trzech grupach – ludzi zdrowych, chorych z zaawansowanymi postaciami przewlekłego zapalenia trzustki (PZT) i chorych na raka trzustki (RT). Liczebność każdej grupy wynosiła 32 osoby. Mediana stężeń CA 19-9 w surowicach kontrolnych wynosiła 10,5 U/ml, w grupie chorych z PZT – 33,25 U/ml, a wśród chorych na raka – 255,45 U/ml. Biorąc pod uwagę tylko wartości środkowe w poszczególnych grupach, można by sądzić, że marker ten jest doskonałym wskaźnikiem różnicującym przewlekłe zapalenie i raka trzustki. Analizując jednak wyniki indywidualne stwierdziłam, że stężenie CA 19-9 przekroczyło uznaną normę fizjologiczną (37 U/ml) u 29 na 32 chorych z rakiem, ale i u 15 spośród 32 chorych z przewlekłym zapaleniem tego gruczołu, co dało wysoką czułość testu (90,6 proc.), ale niską swoistość (53,1 proc.) oraz PV(+) 65,9 proc., PV(–) 85 proc. i skuteczność 71,9 proc. Uzyskane wyniki badań wskazują, że mimo iż CA 19-9 jest czułym markerem procesu nowotworowego, to jego wartość w różnicowaniu raka i guzów zapalnych głowy trzustki zmniejsza znaczny odsetek wyników fałszywie dodatnich, stwierdzanych u chorych z przewlekłym zapaleniem trzustki.
Przewlekłe zapalenie trzustki jest specyficzną jednostką chorobową. Mimo że schorzenie ma charakter nienowotworowy, to w zaawansowanych postaciach PZT stwierdza się większą aktywność mitotyczną komórek oraz hipertrofię, hiperplazję, metaplazję, a nawet dysplazję nabłonka gruczołowego oraz wzrost aktywności angiogenezy. Dobór analizowanej grupy chorych z PZT oparty został na szeregu badań diagnostycznych, a potwierdzony kryterium histologicznym obejmował niewątpliwie tylko przypadki zaawansowanego przewlekłego zapalenia, czego wyrazem jest fakt, że aż 87,5 proc. tych chorych miało wskazania do leczenia operacyjnego. Głównie jednak u takich chorych występują wątpliwości różnicowania między rakiem a guzem zapalnym w...


View full text...