List do Redakcji
Współodczuwanie i współtworzenie w onkologii i opiece paliatywnej

Wszyscy jesteśmy jednością, ty i ja.
Razem cierpimy, razem istniejemy.
A nasze wzajemne stwarzanie się nie ma końca.

Pierre Teilhard de Chardin

Praktyka kliniczna pokazuje, jak wiele wyzwań, ale też satysfakcji, niesie ze sobą praca w onkologii i opiece paliatywnej. Problemy przeżywane przez pacjentów oraz ich bliskich dotyczą bowiem kwestii uniwersalnych – chęci dawania i doznawania miłości, potrzeby akceptacji i obecności, zmagania się z lękiem, niepewnością i przypadkowością losu, poszukiwania nadziei oraz sensu życia. W momencie zaawansowania choroby kwestie te nabierają głębszego znaczenia, domagając się uwagi z intensywnością właściwą sprawom, które czekać już nie mogą.
Znalezienie się w sytuacji granicznej oraz doświadczenie poczucia przemijania i śmiertelności
– zarówno u chorych, jak i osób im pomagających
– może się przyczynić do procesu wewnętrznego rozwoju. Pozwalając sobie na zaangażowanie, możemy współodczuwać i współtworzyć siebie nawzajem.
Kwestie te były źródłem wielu przemyśleń, jakie miałam w ciągu kilkunastu lat pracy psychoonkologicznej, spotykając się z pacjentami i poznając ich historie.
Być może osobista forma refleksji, jaką są wiersze napisane przeze mnie, otworzy przestrzeń na dodatkowe inspiracje również dla innych osób, które praktykują pomaganie.

Beata Guzek – psycholog
Podkarpackie Centrum Onkologii

Konsultacja nie tylko psychologiczna

Osiemnastolatka
z ostrą białaczką
zakaz odwiedzin

mogłaby
właściwie być
moją córką

musiałabym
bezsilnie
stać za szybą

i patrzeć
jak w lęku
niknie

a tak
mogłam bezradnie
ścinać jej włosy

i w poniedziałek
nic nie rozumiejąc
patrzeć na puste łóżko

Bajka o miłości

Gdy
Zmieniona w ropuchę
Przez lęk, ból i sterydy
Z trudem łapię powietrze

On
Ciągle widzi królewnę
Zapina guziki, kroi cebulę
Wyczekuje w szpitalu
Moje nieprzespane samotnie godziny
I kawa o świcie
By nie pomyślał
Że znowu bolało
Jego nieprzespane ze mną tygodnie
Bym nie zdążyła nawet pomyśleć
O oknie
Na ostatnim piętrze
Przeganiamy potwory
Z naszego M-3
Uczymy wnuczkę miłości
I życie trwa

Tryptyk rodzinny

on ona ono
umierającą umierającą umierającą
na rękach na rękach na rękach
cię nosiłem mnie nosiłeś ją nosił
do sadu do sadu do sadu
o poranku o poranku o poranku

* * * nieraz szczęśliwa a ja
chodzę żałowałam ciągle
z żoną że tak ginę
na ten późno czekając
grób zaczęłam na miłość * * *

przecież jedynie dopiero
umierającą umierającą umierającą
na rękach na rękach na rękach
ją mnie ją
nosiłem nosił nosiłeś … … …

Entliczek – pentliczek

przycupnęła
przy łóżku
obcej kobiety
tak bliskiej
w szpitalnej pidżamie

jeśli ona – to nie ja
jeśli ona – to ja też
na kogo dziś
wypadnie
śmierć?

Nadzieja

przerażona
nieuchronnością
chowam się
za nadzieją
wypatruję
śladów życia
w gestach
lekarzy

uśmiech – dobre wieści – umrę – nie – dziś

Obecność

wezwana
na prośbę
pacjenta
otworzyłam drzwi
piekła

kości w skórze
odkryte
prześcieradłem
w odorze kału
którym wymiotował

galop przerażonych myśli zakończyło
„…mnieście uczynili…”
i otrzymałam przywilej
trzymania za rękę
w niebie

Opiekun poszukiwany

wiek – 60 lat, stan – wolny
zawód – brukarz, z zamiłowania – gołębiarz
ręce – spracowane, oczy – dobrotliwe
diagnoza – śmierć, życie – dopełnione

bo ja, proszę pani, nie boję się umierać,
chciałbym tylko znaleźć
dobrą opiekę
dla moich gołębi

Łagodnie pozwalam życiu płynąć

Łagodnie pielęgnuję kwiaty
i prasuję czarną sukienkę

Pozwalam na kolejny zabieg
i mszę o cud

Życiu mówię „witaj”
i „do zobaczenia”

Łagodnie pozwalam życiu
„płyń”…