Łysienie jako dominujący objaw kiły

Wprowadzenie. Wypadanie włosów może być jednym z objawów klinicznych „wielkiego naśladowcy”, jak nie bez przyczyny nazywa się kiłę. Częstość utraty włosów w tej chorobie szacuje się w piśmiennictwie w zależności od źródła na 2,9–7%, przy czym najczęściej utratę włosów stwierdzano w grupie heteroseksualnych mężczyzn (7%) w porównaniu z 5% u kobiet i 4% u homoseksualistów chorujących na kiłę. W 1940 roku McCarthy opisał dwa typy łysienia kiłowego – objawowe jako znamienne dla kiły drugorzędowej oraz izolowane, występujące jako jedyny objaw u pacjentów z kiłą utajoną.
Cel pracy. Celem pracy jest przedstawienie pięciu przypadków klinicznych chorych na kiłę, u których dominującym lub jedynym objawem choroby oraz powodem zgłoszenia się do dermatologa było wypadanie włosów.
Opis przypadków. Pięciu chorych (1 kobieta i 4 mężczyzn) w wieku 21–51 lat zgłosiło się do Kliniki z powodu utrzymującego się od kilku miesięcy wypadania włosów. W trzech przypadkach poza łysieniem w obrębie skóry głowy (ogniskowym lub rozlanym) stwierdzono na skórze i/lub błonach śluzowych zmiany charakterystyczne dla kiły drugorzędowej, w jednym przypadku nie zaobserwowano żadnych zmian skórnych i śluzówkowych, natomiast u jedynej badanej kobiety zlewne wypadanie włosów oraz plamy mleczne na błonach śluzowych jamy ustnej współistniały z typowymi zmianami łuszczycowymi. We wszystkich przypadkach rozpoznanie kiły drugorzędowej potwierdzono badaniami serologicznymi. W 2 z 5 przypadków stwierdzono zmiany w płynie mózgowo-rdzeniowym, które stanowiły podstawę rozpoznania kiły drugorzędowej z zajęciem układu nerwowego.
Wnioski. Obserwacje autorów niniejszego opracowania wskazują, że u wszystkich pacjentów z nagłą, niewyjaśnioną utratą włosów konieczne jest wykonywanie badań serologicznych w kierunku kiły.

Introduction. Alopecia is one of the clinical manifestations of syphilis, often called “the great imitator”. Hair loss in syphilis occurs infrequently, various sources have reported an incidence of 2.9-7%, and it is most common in heterosexual (7%) vs. homosexual men (4%), and women (5%). In 1940, McCarthy described two types of syphilitic alopecia: symptomatic alopecia associated with other lesions of secondary syphilis, and essential syphilitic alopecia in patients without any other cutaneous or mucosal manifestations of the disease.
Objective. The aim of the study was to present hair loss as the main or sole manifestation of syphilis in 5 cases.
Case report. Five patients (1 woman and 4 men) aged of 21-51 years reported to our dermatology department due to extensive hair loss observed for some months. In 3 cases, apart from diffuse or patchy alopecia changes characteristic for secondary syphilis were present. In one case alopecia was the only clinical symptom of T. pallidum infection, while in another one cutaneous and mucosal signs of syphilis coexisted with typical psoriatic papules. In all cases the diagnosis of secondary syphilis was confirmed by serological tests. In two cases abnormalities in cerebrospinal fluid were disclosed and secondary syphilis with nervous system involvement was diagnosed.
Conclusions. Our observations strongly indicate that in all patients with sudden, unexplained hair loss, serological tests for syphilis should be performed.