Mechanizmy stresu oksydacyjnego jako potencjalne cele terapeutyczne w przewlekłej chorobie nerek

Przewlekła choroba nerek (PChN) to postępująca utrata funkcji nerek, prowadząca do rozwoju niewydolności nerek. Przewlekła choroba nerek stanowi obecnie narastający globalny problem zdrowotny, ponieważ jest następstwem powszechnie występujących chorób cywilizacyjnych, takich jak nadciśnienie tętnicze i cukrzyca, a także pierwotnych chorób nerek i dróg moczowych o różnej etiologii. Patogeneza PChN jest złożona, a wzajemnie podtrzymujące się lokalny stan zapalny i zwiększony stres oksydacyjny w tkankach nerek również odgrywają istotną rolę w opisie patofizjologicznym PChN. W związku z tym podejmowane są próby modulacji farmakologicznej tych ważnych szlaków patofizjologicznych. W artykule przedstawiono zarys etiopatogenezy stresu oksydacyjnego w przebiegu PChN oraz pokrótce wymieniono badania nad nowymi związkami o spodziewanym działaniu łagodzącym wspomniane zaburzenie w wyniku ich ingerencji w patomechanizmy stresu oksydacyjnego (inhibitory oksydazy ksantynowej, inhibitory oksydazy fosforanu dinukleotydu nikotynamidoadeninowego, inhibitory kinazy białkowej C, inhibitory transformującego czynnika wzrostu  lub aktywatory szlaków zależnych od czynnika transkrypcyjnego Nrf2).

Chronic kidney disease (CKD) is a gradual loss of kidney function over time, leading to the development of kidney failure. CKD is a consequence of common civilization diseases, such as arterial hypertension and diabetes, as well as primary kidney and urinary tract diseases of various aetiologies. The pathogenesis of CKD is complex, and the ongoing inflammation and increased oxidative stress (OS) in kidney tissues also play a significant role in the CKD pathophysiological description. Hence, attempts are being made to pharmacologically modify these important pathophysiological pathways. This article presents a brief overview of the aetiopathogenesis of OS in the course of CKD and briefly lists the research on the novel compounds with expected OS-alleviating activity in CKD based on their interference with selected pathophysiological pathways (xanthine oxidase inhibitors, nicotinamide adenine dinucleotide phosphate oxidase inhibitors, protein kinase C inhibitors, transforming growth factor  inhibitors, or activators of nuclear factor erythroid 2-related factor 2).