Zespół metaboliczny Anno Domini 2009/2010

Zespół metaboliczny stanowi grupę czynników ryzyka wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych i rozwoju cukrzycy typu 2, które występują razem dużo częściej, niż wynikałoby to z przypadku. Do czynników tych zalicza się: podwyższone ciśnienie tętnicze, dyslipidemię (zwiększone stężenie triglicerydów i zmniejszone stężenie frakcji HDL cholesterolu), zwiększone stężenie glukozy na czczo oraz otyłość centralną (zwaną inaczej brzuszną). W ostatniej dekadzie różne podmioty zaproponowały kryteria rozpoznawania zespołu metabolicznego, jednak ostatnio kilka głównych organizacji osiągnęło porozumienie i ujednoliciło kryteria. Nadal istnieją kontrowersje i toczą się dyskusje, czy zespół metaboliczny rzeczywiście jest oddzielną jednostką kliniczną. Wzbudza on na pewno zainteresowanie klinicystów i naukowców jako potencjalny cel redukcji ryzyka sercowo-naczyniowego, obok klasycznych czynników ryzyka. W niniejszym artykule przedstawiono aktualny stan wiedzy o zespole metabolicznym z praktycznego punktu widzenia.

Metabolic syndrome is a cluster of risk factors for cardiovascular disease and type 2 diabetes mellitus, which occur together more often than by chance alone. The risk factors include raised blood pressure, dyslipidaemia (raised triglycerides and lowered high-density lipoprotein cholesterol), raised fasting glucose, and central obesity. Various diagnostic criteria have been proposed by different organizations over the past decade, but most recently, several major organizations have made efforts to unify the criteria. On the other hand, there is controversy and debate whether metabolic syndrome exists as a distinct clinical entity. It has garnered considerable clinical and research interest as a potential target to reduce cardiovascular risk in addition to the classical risk factors. The present article describes the current state of knowledge about the metabolic syndrome from the practical point of view.